خرید و فروش اوراق مشارکت چطور انجام می شود؟

اقتصاد۲۴- با وجود آنکه همه کم و بیش درباره «اوراق مشارکت» شنیده‌ایم، اما اغلب افراد از نحوه خرید و فروش این اوراق بی‌اطلاع هستند. اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی منتشر می‌شود. بازپرداخت این اوراق توسط دولت یا بانک‌ها تضمین شده و به همین دلیل، سرمایه‌گذاری در آنها ریسک بسیار پایینی دارد. از این رو، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد و کلان علاقه‌مند به ورود به بازار اوراق مشارکت هستند.

نحوه خرید اوراق مشارکت بورسی

اوراق مشارکت بورسی، اوراق با نامی هستند که توسط دولت یا شرکت‌های مختلف منتشر می‌شوند و در بورس قابل معامله هستند. برای خرید این اوراق، داشتن کد بورسی الزامی است. سرمایه‌گذار می‌تواند از طریق سامانه معاملاتی آنلاین یا ثبت سفارش اینترنتی، نماد اوراق مورد نظر خود را خریداری کند. اگر اوراق در بازار پایه فرابورس عرضه شود، خرید و فروش آن از طریق ثبت سفارش اینترنتی و کارگزار انجام می‌گیرد.

اطلاعیه‌های پذیره‌نویسی این اوراق پیش از انتشار، همراه با سایر اطلاعات مالی مربوطه، در سایت فرابورس برای عموم منتشر می‌شود تا سرمایه‌گذاران بتوانند تصمیم آگاهانه بگیرند. پس از پذیره‌نویسی، قیمت اوراق براساس عرضه و تقاضا در فرابورس مشخص می‌شود و سود علی‌الحساب در دوره‌های مشخص به حساب اعلامی سرمایه‌گذار واریز می‌شود.

سود و محاسبه سود هنگام خرید و فروش

یکی از نکات مهم در معاملات اوراق مشارکت این است که اگر سرمایه‌گذاری قصد خرید اوراق را در وسط دوره داشته باشد، باید علاوه بر پرداخت قیمت اوراق، سود اوراق از تاریخ آخرین پرداخت تا لحظه خرید را به فروشنده بپردازد. در مقابل، در پایان دوره پرداخت سود، کل سود دوره به خریدار تعلق می‌گیرد و مبلغ آن از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق و تسویه وجوه واریز می‌شود. این مکانیزم باعث می‌شود که خرید و فروش اوراق بدون ضرر برای هیچ یک از طرفین انجام شود و حقوق صاحبان اوراق حفظ گردد.

خرید و فروش اوراق مشارکت خارج از بورس

سرمایه‌گذارانی که قصد معامله اوراق مشارکت غیر بورسی را دارند، باید به شعب عامل بانک‌های منتخب مراجعه کنند. این نوع اوراق معمولاً بی‌نام هستند و معامله آنها مستقیماً از طریق بانک انجام می‌شود. خرید و فروش خارج از بورس به دلیل ساده بودن روند، برای افرادی که با بازار سرمایه آشنایی کمتری دارند، گزینه مناسبی است و همچنان از امنیت بالا برخوردار است، چرا که بازپرداخت اوراق توسط بانک یا نهاد منتشرکننده تضمین می‌شود.

بیشتر بخوانید: اوراق قرضه و اوراق مشارکت چه فرقی دارند؟

سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

اگر فردی علاقه‌ای به خرید مستقیم اوراق از بورس یا بانک ندارد، می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کند. در این روش، سرمایه‌گذار واحد‌های صندوق را خریداری می‌کند و صندوق منابع حاصل را عمدتاً در اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق خزانه سرمایه‌گذاری می‌کند. این شیوه مزیت‌های قابل توجهی دارد:

• نیازی به منتظر ماندن برای عرضه اوراق مشارکت نیست.
• نگرانی درباره نحوه خرید و فروش اوراق وجود ندارد.

سود ماهانه تعیین‌شده از طریق صندوق به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود و صندوق تضمین حداقل بازده مورد انتظار را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. این روش برای افرادی که ریسک‌پذیری پایینی دارند، گزینه ایده‌آلی محسوب می‌شود.

نکات کلیدی برای موفقیت در معاملات اوراق مشارکت

برای ورود موفق به بازار اوراق مشارکت، چند نکته مهم وجود دارد. نخست، اطلاع از نوع اوراق (بورسی یا غیر بورسی) و نحوه معامله آن ضروری است. دوم، آگاهی از تاریخ‌های پرداخت سود و بازپرداخت اصل سرمایه کمک می‌کند تا سرمایه‌گذار برنامه‌ریزی مالی بهتری داشته باشد. همچنین، بررسی اطلاعیه‌های پذیره‌نویسی و تحلیل بازار، سرمایه‌گذاری آگاهانه را ممکن می‌سازد و ریسک تصمیمات هیجانی را کاهش می‌دهد.

مزایای سرمایه‌گذاری

اوراق مشارکت، ابزاری امن و کم‌ریسک برای سرمایه‌گذاری است که امکان خرید و فروش آن از طریق بورس، بانک یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری فراهم شده است. این اوراق با تضمین بازپرداخت توسط دولت یا بانک‌ها، امنیت بالایی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند و سود قابل پیش‌بینی آنها، باعث جذب سرمایه‌گذاران مختلف می‌شود. برای معامله موفق، سرمایه‌گذار باید نوع اوراق، مکان معامله و تاریخ‌های سوددهی را به‌خوبی بشناسد و با استفاده از روش‌های متنوع، سرمایه خود را در این ابزار مطمئن مدیریت کند.

با انتخاب درست میان بورس، بانک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت می‌تواند یک مسیر امن و کم‌ریسک برای حفظ و افزایش سرمایه باشد. این ابزار، گزینه‌ای ایده‌آل برای کسانی است که به دنبال رشد سرمایه با حداقل ریسک و سود معقول هستند.