رضا عطاران کیست؟/ کمدین محبوب، بازیگر رکوردشکن و کارگردان خلاق سینما

اقتصاد۲۴- رضا عطاران، متولد ۲۰ اردیبهشت ۱۳۴۷ در مشهد، یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین بازیگران، کارگردانان، نویسندگان و تدوین‌گران سینما و تلویزیون ایران است که عمده شهرت خود را مدیون آثار کمدی درخشان خود است. او که اصالتاً گنابادی و اهل بخش کاخک است، فعالیت هنری خود را از سن ۱۳ سالگی (سال ۱۳۶۰) با کار تئاتر در مشهد و با مرحوم حسن حامد آغاز کرد. تحصیلات او دیپلم رشته اقتصاد است و مدتی دانشجوی رشته طراحی صنعتی در دانشکده هنر‌های زیبای دانشگاه تهران بود، اما به دلیل علاقه‌اش به هنر و بازیگری، تحصیل را رها کرد و به سینما روی آورد.

عطاران که در کنار بازیگری، خوانندگی و تدوین نیز انجام داده است، به دلیل توانایی‌های چندوجهی خود در خلق آثار ماندگار کمدی در هر دو مدیوم سینما و تلویزیون، یکی از چهره‌های تعیین‌کننده در ژانر طنز معاصر ایران به شمار می‌رود. او در سال‌های فعالیت هنری خود جوایز معتبری از جمله سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر را برای بازی در فیلم‌های «طبقه حساس» و «روشن» کسب کرده است.

بیوگرافی رضا عطاران

نقطه عطف حرفه‌ای رضا عطاران در سال ۱۳۷۲ و با همکاری با مهران مدیری در مجموعه تلویزیونی «ساعت خوش» رقم خورد. آشنایی این دو هنرمند به سال ۱۳۶۸ در نمایش «هملت» بازمی‌گردد. «ساعت خوش» که در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ پخش می‌شد، مجموعه‌ای کمدی بود که چهره‌های جدیدی را که پیش از آن بیشتر در تئاتر فعالیت داشتند، به مردم معرفی کرد و عطاران نیز در ۲۱ سالگی با این مجموعه به شدت درخشید و شناخته‌تر شد. با این حال، عطاران و دیگر بازیگران «ساعت خوش» پس از پخش این مجموعه تا سه سال ممنوع‌الکار شدند؛ هرچند ممنوعیت عطاران پس از یک سال و نیم برطرف شد. او در دوران ممنوعیت، برای گذران زندگی با وانت آبی برای سوپرمارکت‌ها وسایل توزیع می‌کرد.

شهرت عطاران پس از ممنوعیت، با سریال «دنیای شیرین» در سال ۱۳۷۵ فراگیر شد و سپس با مجموعه‌های «سرزمین سبز» و به‌ویژه «مجید دلبندم» در سال ۱۳۷۷ به اوج شهرت رسید.

آثار ماندگار تلویزیونی رضا عطاران 

رضا عطاران با کارگردانی و بازی در مجموعه‌های تلویزیونی محبوب، در دهه هشتاد خورشیدی به یکی از پرمخاطب‌ترین چهره‌های تلویزیون تبدیل شد. سریال‌های او که بار‌ها بازپخش شده‌اند، از آثار خاطره‌انگیز برای مخاطبان تلویزیون هستند.

مجید دلبندم (۱۳۷۷)

رضا عطاران در مجید دلبندم

«مجید دلبندم» نخستین فعالیت کارگردانی عطاران در تلویزیون بود که در سال ۱۳۷۸ (و در منبع دیگر ۱۳۷۷) در گروه کودک و نوجوان شبکه یک سیما تولید شد. عطاران در این مجموعه، علاوه بر کارگردانی و نویسندگی، به‌عنوان بازیگر نیز حضور داشت و داستان عروسکی دست دراز به نام مجید را روایت می‌کرد که با شیرین‌کاری‌هایش ماجرا‌های تازه‌ای را خلق می‌کرد. این مجموعه با استقبال بسیار خوبی رو‌به‌رو شد و مجید صالحی، یوسف تیموری، زیبا بروفه و حمید لولایی نیز در آن حضور داشتند.

خانه به دوش (۱۳۸۳)

رضا عطاران در خانه به دوش

«خانه به دوش» نخستین سریال رمضانی به کارگردانی رضا عطاران بود که در ماه رمضان سال ۱۳۸۳ از شبکه سه سیما پخش شد. عطاران علاوه بر کارگردانی، در این مجموعه که نویسندگی آن را نیز بر عهده داشت، ایفای نقش کرد. این سریال که بار‌ها تاکنون پخش شده است، داستان آقا ماشاءالله (با بازی حمید لولایی) را روایت می‌کرد که مشکلات مالی او را مجبور می‌کند تا با همکاری با فردی کلاهبردار (آقای بیات)، برای حل مشکل مالی خود به مالزی سفر کند. مریم امیرجلالی و علی صادقی نیز در این سریال حضور داشتند.

متهم گریخت (۱۳۸۴)

پس از موفقیت «خانه به دوش»، عطاران مجموعه «متهم گریخت» را در ماه رمضان سال ۱۳۸۴ کارگردانی کرد. این سریال که نویسندگی آن بر عهده سعید آقاخانی بود، از شبکه سوم سیما پخش و با استقبال خوبی رو‌به‌رو شد. عطاران در این سریال نقش رامین، سارق را ایفا کرد و هنرمندانی، چون زنده‌یاد سیروس گرجستانی، مریم امیرجلالی و علی صادقی نیز با او هم‌بازی بودند.

بزنگاه (۱۳۸۷)

رضا عطاران در بزنگاه

«بزنگاه» آخرین سریال تلویزیونی به کارگردانی رضا عطاران است که در ماه رمضان سال ۱۳۸۷ از شبکه سوم سیما پخش شد. این مجموعه داستان مردی معتاد به نام نادر پرور (با بازی رضا عطاران) را روایت می‌کرد که از همسرش مریم (با بازی فریده فرامرزی) طلاق گرفته و با دخترش زندگی می‌کند. در این سریال، حمید لولایی، مرجانه گلچین و علی صادقی نیز حضور داشتند. فریده فرامرزی، همسر عطاران، نیز در این سریال ایفای نقش کرده است.

بیشتر بخوانید: آخرین وضعیت جسمانی رضا عطاران در بیمارستان

حضور رضا عطاران در سینما و جوایز متعدد

رضا عطاران فعالیت سینمایی خود را با فیلم «کلید ازدواج» در سال ۱۳۷۶ آغاز کرد و سپس در «سیندرلا» (۱۳۸۰)، «کلاه قرمزی و سروناز» (۱۳۸۱) و «هوو» (۱۳۸۴) حضور یافت. شهرت سینمایی او در سال‌های اخیر با نقش‌آفرینی در فیلم‌های کمدی و همچنین درام‌های جدی به اوج رسید. او در سال ۱۳۹۳ با سودآوری ۱.۶ میلیارد تومانی فیلم‌هایش، لقب سودآورترین بازیگر سینمای ایران را از آن خود کرد.

طبقه حساس (۱۳۹۲)

فیلم سینمایی «طبقه حساس» به کارگردانی کمال تبریزی، یکی از مهم‌ترین آثار کارنامه عطاران است که برای بازی در آن، وی موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنواره فیلم فجر شد. عطاران در این فیلم نقش مردی متعصب و به ظاهر متدین به نام کمالی را ایفا می‌کند که پس از فوت همسرش، متوجه می‌شود که فروشنده قبر، طبقه دوم قبر او را به فرد دیگری فروخته و یک مرد غریبه کنار همسرش دفن شده است.

نهنگ عنبر (۱۳۹۳) و نهنگ عنبر ۲: سلکشن رؤیا (۱۳۹۵)

مجموعه فیلم‌های «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم، که عطاران در آن نقش ارژنگ صنوبر را ایفا کرد، با استقبال بسیار خوبی رو‌به‌رو شدند. داستان این فیلم‌ها درباره ارژنگ است که دختری به نام رؤیا را دوست دارد و در راه رسیدن به عشق خود دچار اتفاقات بامزه‌ای می‌شود.

هزارپا (۱۳۹۶)

فیلم کمدی «هزارپا» به کارگردانی ابوالحسن داوودی، با بازی رضا عطاران و جواد عزتی، با فروش ۳۰ میلیاردی در گیشه‌های سینمای سراسر کشور، رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را به خود اختصاص داد. در این فیلم، عطاران در نقش رضا هزارپا ظاهر می‌شود که یک پای خود را در تصادف از دست داده و برای ازدواج با یک دختر پولدار که نذر کرده با یک جانباز ازدواج کند، تصمیم می‌گیرد خود را جانباز جا بزند.

زندگی شخصی و حواشی رضا عطاران

رضا عطاران در سال ۱۳۷۳ و در سن ۲۶ سالگی با فریده فرامرزی، که او نیز بازیگر است، ازدواج کرد. خانم فرامرزی سابقه بازی در فیلم‌هایی، چون «صندلی خالی» و «استراحت مطلق» (۱۳۹۳) و سریال «بزنگاه» را دارد. این زوج پس از گذشت بیش از دو دهه، فرزندی ندارند، چرا که از همان اوایل ازدواج توافق کردند که هیچ موقع بچه‌دار نشوند.

رضا عطاران با وجود اینکه به سلامتی خود اهمیت می‌دهد و مانند همسرش سال‌هاست گیاه‌خواری را آغاز کرده، اما سیگاری است و فقط سیگار بهمن می‌کشد. او همچنین نقاش و خطاط ماهری است و علاقه زیادی به فوتبال دارد؛ تا جایی که یکی از پایه‌گذاران فوتبال هنرمندان بود. عطاران برخلاف شهرت گسترده‌اش، با تکنولوژی و فضای مجازی زیاد سروکار ندارد، اگرچه جواد عزتی در سال ۱۳۹۲ به اصرار برای او اینستاگرام باز کرد که اکنون نزدیک به ۵ میلیون دنبال‌کننده دارد.

رضا عطاران با خلق شخصیت‌هایی که ترکیبی از سادگی، بداهه و طنز تلخ هستند، توانست از یک بازیگر کمدی صرف، به یک ستاره پرفروش و تأثیرگذار در هر دو بخش بازیگری و کارگردانی تبدیل شود و لبخند را بر لبان مردم بنشاند.

بستری شدن در بیمارستان

پیرو برخی خبر‌ها در اواسط آذر ماه ۱۴۰۴ درباره وضعیت رضا عطاران و بستری شدنش در بیمارستان، علی سرتیپی تهیه‌کننده و یکی از دوستان این هنرمند گفت: جای نگرانی نیست، این بازیگر امروز از بیمارستان مرخص خواهد شد.

به گفته‌ی او، این هنرمند به دلیل برخی فشار‌های عصبی امروز به بیمارستان مراجعه کرده و تا ساعات آینده هم مرخص خواهد شد.

آثار سینمایی رضا عطاران

• «کلید ازدواج» (۱۳۷۶)
• «سیندرلا» (۱۳۸۰)
• «هوو» (۱۳۸۴)
• «توفیق اجباری» (۱۳۸۶)
• «ورود آقایان ممنوع» (۱۳۸۹)
• «خوابم می‌آد» (۱۳۹۰) (کارگردان و بازیگر)
• «دهلیز» (۱۳۹۱)
• «طبقه حساس» (۱۳۹۲)
• «رد کارپت» (۱۳۹۲) (کارگردان و بازیگر)
• «نهنگ عنبر» (۱۳۹۳)
• «مصادره» (۱۳۹۶)
• «هزارپا» (۱۳۹۶)
• «شیشلیک» (۱۳۹۹)

آثار تلویزیونی رضا عطاران

• «بیداران» (۱۳۶۹)
• «پرواز ۵۷» (۱۳۷۲)
• «ساعت خوش» (۱۳۷۳)
• «دنیای شیرین» (۱۳۷۶)
• «مجید دلبندم» (۱۳۷۷) (کارگردان و بازیگر)
• «کوچه اقاقیا» (۱۳۸۲) (کارگردان و بازیگر)
• «خانه‌به‌دوش» (۱۳۸۳) (کارگردان و بازیگر)
• «متهم گریخت» (۱۳۸۴) (کارگردان و بازیگر)
• «بزنگاه» (۱۳۸۷) (کارگردان و بازیگر)

آثار شبکه خانگی رضا عطاران:

• «قلب یخی» (فصل سوم) (۱۳۹۱)
• «دفتر یادداشت» (۱۴۰۲)