شهروندان سوری قربانی دیپلماسی نمادین غرب و دمشق؛ تعامل با الشرع باید شفاف و مشروط باشد

اقتصاد۲۴- یک سال پیش در همین زمان ابوالمحمد الجولانی که اکنون به احمد الشرع تغییر نام داده وارد دمشق شد و با حمله‌ای برق‌آسا که کشور را غافلگیر کرد باقیمانده ارتش سوریه را از حلب تا حماه و حمص شکست داد و نهایتاً بدون جنگ جدی وارد پایتخت شد.

در میانه نگرانی کسانی که از سابقه گروه او در اداره استان ادلب طی پنج سال گذشته آگاه بودند بسیاری در خیابان‌های سوریه خوشحال شدند. اقتصاد فلج شده و کاهش شدید ارزش پول باعث شده بود مردم خواستار تغییر باشند و منبع آن برایشان اهمیت چندانی نداشت.

اقلیت‌هایی مانند کردها، مسیحیان، علوی‌ها و دروز‌ها با خوش‌بینی محتاطانه پیش می‌رفتند، اما غرب واکنشی متفاوت داشت. پایتخت‌های غربی از پاریس تا واشنگتن الشرع و وزیر خارجه‌ی او را با آغوش باز پذیرفتند. این استقبال بی‌قید و شرط اکنون به نظر می‌رسد دستورالعملی برای فاجعه باشد.

استقبال بی‌قید و شرط غرب از الشرع

ژنرال دیوید پترائوس در اجلاس سالانه کنکوردیا در کنار مجمع عمومی سازمان ملل از الشرع پرسید: «شب‌ها خوب می‌خوابید؟» این گفت‌و‌گو حتی گرم و دوستانه بود. بین مدیر سابق سیا و کسی که زمانی شاخه‌ی سوری القاعده را رهبری می‌کرد.

اما این تلاش دیپلماتیک از آنجا شروع نشده بود. در ماه مه الشرع با دونالد ترامپ و مارکو روبیو در ریاض ملاقات کرد. ماه‌ها پیش از آن رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون او را در کاخ الیزه پذیرفته بود. اولین سفر رسمی رهبر سابق هیئت تحریر الشام به یک پایتخت غربی. تمام این ملاقات‌ها نشانه باز بودن به‌ظاهر بی‌قید و شرط غرب نسبت به رژیم جدید دمشق بود. این رویکرد در طول سال اول بدون توجه به وضعیت میدانی ادامه یافت.

مشکل اینجاست: چراغ‌های سبز خوشامد غرب در داخل کشور به‌عنوان چراغ زرد تفسیر می‌شوند. در حالی که مقامات غربی عکس یادگاری می‌گیرند اقلیت‌های سوری هزینه آن را می‌پردازند. طی ۹ ماه گذشته ۱۰ هزار سوری کشته شده‌اند. این رقم از سال‌های پایانی جنگ داخلی نیز بالاتر است.

در سپتامبر تنها ۷۰ مورد مرگ طایفه‌ای ثبت شد. اوایل اکتبر سه مرد مسیحی در دره‌ی مسیحیان شرق حمص توسط شبه‌نظامیان وابسته به هیات تحریر الشام (HTS) کشته شدند. روز قبل چهار کارگر علوی در حماه در یک ایست بازرسی هیات تحریر الشام (HTS) به قتل رسیدند.

بیشتر بخوانید:فیلم/ جولانی ناگهان امام‌جماعت شد!

ویدئو‌هایی که هنگام حضور الشرع در نیویورک منتشر شد نشان داد نیرو‌های امنیتی هیات تحریر الشام (HTS) یا شبه‌نظامیان وابسته به آن مسئول آتش‌سوزی‌های شش ماهه در دره مسیحیان بوده‌اند.

این حوادث پراکنده و خشونت‌های مشابه مثل تجاوز به یک زن علوی در سلحب ممکن است به‌عنوان حوادث منفرد نادیده گرفته شوند. اما دو فاجعه بزرگ امسال علیه علوی‌ها و دروز‌ها قابل چشم‌پوشی نیستند.

در مارس سواحل سوریه محل اقلیت علوی که حدود ۱۲ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد سه روز متوالی شاهد کشتار‌های طایفه‌ای بود. بیش از ۱۵۰۰ نفر جان باختند. فیلم‌های ویدئویی ضبط‌شده توسط نیرو‌های امنیتی خودشان نشان می‌دهد که یک رشته بی‌وقفه از اعدام‌های بدون محاکمه، شکنجه، سر بریدن‌های آیینی و بمباران بی‌هدف روستا‌های علوی با بالگرد در حال انجام بوده است. الشرع در ژوییه پس از ناکامی دیپلماسی در متقاعد کردن جامعه‌ی دروز جنوبی السویدا بسیج کامل را فرمان داد. گروه‌های هیات تحریر الشام (HTS) و شبه‌نظامیان سنی به استان جنوبی هجوم بردند. ۴۸ ساعت جنگ قتل بیش از ۱۰۰۰ دروز را به همراه داشت.

ویدئو‌هایی از خود جنگجویان جنایات جنگی را ثبت کردند. از جمله مجبور کردن سه مرد دروز به پرش از بالکن و اعدام‌های بدون محاکمه شهروندان غیرمسلح. یک کلیپ CCTV از بیمارستان ملی السویدا پیش‌زمینه‌ی یک کشتار علیه کارکنان بیمارستان را نشان می‌دهد.

در ۱۶ ژوئیه پس از انتشار این کلیپ‌ها و درخواست جامعه دروز اسرائیل برای اقدام نیروی هوایی اسرائیل وزارت دفاع دمشق را بمباران کرد و تنها پس از آن هجوم پایان یافت. آثار تجاوز شکنجه و قتل همچنان باقی بود. شامل کودکان شهروندان آمریکایی مانند حسام ساریه و سالمندان.

سوریه در لبه تیغ است. مسیحیان علوی‌ها و کرد‌ها آماده‌ی فاجعه بعدی هستند. نشانه‌ها واضح است: قبرستان‌ها تخریب می‌شوند کلیسا‌ها و اماکن مقدس علوی آتش گرفته‌اند مدارس کردی مجبور به ترک زبان خود شده‌اند دانشجویان دروز در دانشگاه‌ها مورد حمله قرار می‌گیرند.

غرب باید هر دست دادن و عکس یادگاری با الشرع را مشروط کند: که دیگر خبری نباشد از هیچ سرمایه‌گذاری کمک مالی یا تعامل دیپلماتیک بدون معیار‌های قابل‌اعتبار و تضمین حفاظت از اقلیت‌ها و تحقیقات مستقل درباره جنایات با مجازات واقعی.

پایتخت‌های غرب باید تضمین کنند که اقلیت‌ها در محل زندگی خود محافظت می‌شوند: دروز‌های السویدا علوی‌های ساحل مسیحیان دره و کرد‌ها در شرق فرات.

تمیز کردن تصویر حکومت هیات تحریر الشام (HTS) تحت الشرع سابقه پنج ساله آن در ادلب و ایدئولوژی آن را پاک نمی‌کند. هرچه الشرع و وزیر خارجه او در صحنه‌های غربی مورد استقبال قرار گیرند دمشق راحت‌تر جنایات را بدون مجازات ادامه خواهد داد؛ بنابراین پس از یک سال غرب باید به مردم سوریه در دستیابی به ثبات و صلح واقعی کمک کند و تا آن زمان احتمالاً باید فرش قرمز‌ها را جمع کند.