
اقتصاد ۲۴- از زمان تولد بیتکوین در سال ۲۰۰۹ تاکنون، هزاران ارز دیجیتال جدید وارد بازار شدهاند. برخی از این پروژهها با وعده سرعت بیشتر، کارمزد کمتر، قرارداد هوشمند پیشرفته یا مقیاسپذیری بالاتر پا به میدان گذاشتهاند. با این حال، هیچکدام نتوانستهاند جایگاه بیتکوین را در ساختار مالی دیجیتال به خطر بیندازند. دلیل این برتری تنها ویژگیهای فنی نیست، بلکه ترکیبی از امنیت، غیرمتمرکز بودن، تاریخچه بدون خطا و اعتماد جهانی است که باعث شده بیتکوین جایگاهی بیرقیب به دست آورد.
بیتکوین تنها شبکه بلاکچینی است که در بیش از یک دهه فعالیت، بدون توقف، بدون تغییرات ناگهانی و بدون فساد یا کنترل مرکزی به فعالیت خود ادامه داده است. میلیونها کاربر، هزاران گره مستقل و صدها هزار ماینر در سراسر جهان از این شبکه پشتیبانی میکنند، بدون اینکه قدرت در دست یک نهاد یا شرکت متمرکز باشد. این مدل عملیاتی پایدار، اعتماد بینظیری در میان کاربران، سرمایهگذاران و حتی برخی دولتها ایجاد کرده است. هیچ پروژه جدیدی نمیتواند یکشبه چنین سابقهای بسازد؛ این اعتماد محصول زمان طولانی و عملکرد بینقص بیتکوین است.
یکی از دلایلی که بیتکوین را از سایر رمزارزها جدا میکند، عرضه محدود و از پیش تعیینشده آن است. تنها ۲۱ میلیون بیتکوین وجود خواهد داشت و این عدد هرگز تغییر نخواهد کرد. این کمیابی باعث شده بیتکوین نقشی مشابه طلا در اقتصادهای سنتی پیدا کند، اما با ویژگیهایی برتر مانند قابلیت انتقال فوری و ذخیرهسازی دیجیتال. در حالیکه بسیاری از ارزهای دیجیتال جدید امکان تغییر عرضه، چاپ توکنهای جدید یا مداخله مدیران پروژه را دارند، بیتکوین بهطور ریاضی تضمین میکند که هرگز بیش از حد تولید نشود. همین ساختار باعث شده هیچ توکن دیگری نتواند اعتماد مشابهی ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟
بیتکوین نه سرمایهگذار بزرگ اولیه دارد، نه مدیرعامل، نه هیئتمدیره و نه شرکتی که کنترل شبکه را در دست داشته باشد. هزاران توسعهدهنده و مشارکتکننده مستقل در سراسر جهان بدون وابستگی حقوقی یا سازمانی روی کد بیتکوین کار میکنند. این سطح از غیرمتمرکز بودن در هیچ پروژه دیگری تکرار نشده است. بسیاری از ارزهای دیجیتال رقیب دارای تیمهای مرکزی، شرکتهای پشتیبان یا صندوقهای سرمایهگذاری هستند که میتوانند بر تصمیمگیری و مسیر توسعه تأثیر بگذارند. اما در بیتکوین، هیچکس نمیتواند قوانین اصلی شبکه را تغییر دهد مگر با توافق گسترده جامعه. این استقلال کامل، یکی از اصلیترین دلایلی است که هیچ پروژهای نمیتواند جایگزینی واقعی برای آن باشد.
قدرت پردازشی شبکه بیتکوین به سطحی رسیده که انجام حمله ۵۱ درصدی تقریباً غیرممکن است. هزینه سختافزار، انرژی و هماهنگی لازم برای این کار به قدری بالا است که هیچ فرد، شرکت یا دولت نمیتواند آن را بهطور عملی اجرا کند. این امنیت فوقالعاده نتیجه سالها رشد ماینرها و سرمایهگذاری عظیم در سختافزارهای استخراج است. در مقابل، بلاکچینهای جدیدتر معمولاً از قدرت پردازشی بسیار کمتر یا مدلهای امنیتی سادهتر استفاده میکنند و همین موضوع آنها را آسیبپذیرتر میکند. در واقع، امنیت بیتکوین نه یک ویژگی فنی قابل کپی، بلکه محصول شبکهای عظیم و تاریخی است که هیچ پروژه تازهتأسیس نمیتواند مشابهش را ایجاد کند.
بیتکوین متعلق به هیچ کشور، دولت یا شرکتی نیست. همین ویژگی آن را به تنها پول دیجیتال بیطرف تبدیل کرده است. در دنیایی که بانکها و دولتها میتوانند حسابها را مسدود کنند یا جریان مالی را کنترل نمایند، بیتکوین آزادی مالی واقعی را ارائه میدهد. بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر بهطور مستقیم توسط شرکتها مدیریت میشوند یا پشتوانه سیاسی دارند که میتواند در آینده مسیر آنها را تغییر دهد. اما بیتکوین خارج از نفوذ هر قدرتی است و همین بیطرفی آن را به دارایی منحصربهفردی تبدیل کرده که جایگزینپذیر نیست.
تعداد کسبوکارهایی که پرداخت با بیتکوین را میپذیرند، تعداد کاربرانی که آن را ذخیره میکنند و بازارهایی که بر اساس آن شکل گرفتهاند، هیچ شباهتی به سایر رمزارزها ندارد. صندوقهای سرمایهگذاری بزرگ، بانکها و حتی دولتها به مرور زمان بیتکوین را وارد ساختارهای مالی خود کردهاند. ایجاد چنین سطحی از پذیرش جهانی نیازمند سالها اعتمادسازی است و هیچ پروژه جدیدی نمیتواند به سرعت این جایگاه را بهدست آورد.