تاریخچه حباب‌های بیت کوین از ۲۰۲۰ تا کنون

اقتصاد۲۴- بازار بیت کوین در پنج سال گذشته با فراز‌ونشیب‌های شدیدی همراه بوده است؛ فراز‌هایی که گاه رکورد‌های تاریخی ایجاد کرده و فرود‌هایی که نه‌تنها سرمایه‌گذاران خرد بلکه بازیگران بزرگ بازار را نیز حیرت‌زده کرده است. آنچه این دوره را متمایز می‌کند، نقش پررنگ سیاست، فناوری، مقررات و رفتار‌های هیجانی سرمایه‌گذاران است؛ عواملی که موجب شدند بیت کوین چندین بار وارد چرخه حبابی شود. 

حباب ۲۰۲۱؛ جهش انفجاری تا ۶۹ هزار دلار و سقوط نیمه‌راه

سال ۲۰۲۱، نقطه اوج تاریخی قیمت بیت کوین بود؛ زمانی که این ارز دیجیتال توانست تا سطح بی‌سابقه ۶۹ هزار دلار رشد کند. مجموعه‌ای از اتفاقات مثبت دست‌به‌دست هم دادند تا بازار وارد فاز هیجانی شود. پذیرش بیت کوین از سوی نهاد‌های مالی بزرگ، انتشار خبر‌های مربوط به ETF بیت کوین، و خرید‌های سنگین شرکت‌هایی مانند تسلا، فضای روانی بازار را به‌شدت تقویت کرد. سرمایه‌گذاران خرد نیز با موج FOMO وارد شدند و قیمت بیت کوین را به سطحی رساندند که بسیاری آن را غیرمنطقی و نامتوازن با ارزش بنیادی می‌دانستند.

اما این روند طولانی نبود. نگرانی‌های زیست‌محیطی درباره مصرف انرژی ماینینگ و محدودیت‌هایی که چین برای استخراج و مبادلات رمزارزی وضع کرد، نقطه آغاز ریزش شدید بازار بود. بیت کوین در مدت کوتاهی بیش از ۵۰ درصد سقوط کرد و این ترکیدن حباب نشان داد که هم سیاست‌گذاری‌ها و هم دغدغه‌های زیست‌محیطی می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در سرنوشت بازار داشته باشند.

حباب FTX در سال ۲۰۲۲؛ اعتماد ازدست‌رفته و سقوط ۲۵ درصدی

سال ۲۰۲۲ یکی از تلخ‌ترین دوره‌های صنعت رمزارز‌ها بود؛ دوره‌ای که با فروپاشی صرافی بزرگ FTX آغاز شد و موجی از بی‌اعتمادی در بازار ایجاد کرد. FTX که یکی از معتبرترین و بزرگ‌ترین صرافی‌های دیجیتال به شمار می‌رفت، در اثر فساد‌های مالی گسترده و سوءمدیریت، ناگهان دچار بحران نقدینگی شد. نقش سم بنکمن فرید، بنیان‌گذار صرافی، در انتقال میلیارد‌ها دلار از دارایی کاربران به شرکت خواهر یعنی Alameda Research، بعد‌ها تبدیل به یک رسوایی جهانی شد.

با آشکارشدن مشکلات FTX، سرمایه‌گذاران به‌سرعت از بازار خارج شدند و قیمت بیت کوین حدود ۲۵ درصد سقوط کرد. توکن FTT که ستون اصلی نقدینگی FTX بود، در عرض چند روز تقریباً بی‌ارزش شد. حتی سولانا که یکی از پروژه‌های مورد حمایت مستقیم FTX محسوب می‌شد، از این سقوط در امان نماند و ارزش آن به‌طور جدی کاهش یافت. این سقوط، یکی از آشکارترین نمونه‌های ترکیدن حباب ناشی از بی‌اعتمادی ساختاری در صنعت رمزارز‌ها بود.

بیشتر بخوانیدذ:

بیت کوین چیست؟

استخراج بیت کوین و بهترین دستگاه‌های ماینینگ

حباب ۲۰۲۴؛ فروش‌های گسترده گری‌اسکیل و کاهش ۲۰ درصدی قیمت

در آغاز سال ۲۰۲۴، بازار تحت فشار سنگینی از سوی صندوق Grayscale قرار گرفت. این صندوق که یکی از بازیگران اصلی بازار بیت کوین محسوب می‌شود، حجم قابل‌توجهی از دارایی‌های بیت کوین خود را وارد بازار کرد و فشار فروش ناشی از آن، باعث کاهش حدود ۲۰ درصد در قیمت بیت کوین شد. این سقوط در حالی رخ داد که سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو، تورم بالا و نااطمینانی اقتصاد جهانی نیز در جریان بودند.

این دوره نشان داد که ابزار‌های مالی مانند ETF ها، که در ابتدا قرار بود ثبات و شفافیت بیشتری به بازار ارز‌های دیجیتال وارد کنند، خود می‌توانند به عاملی برای ایجاد نوسان‌های بزرگ تبدیل شوند؛ به‌ویژه هنگامی که یک صندوق بزرگ تصمیم به نقدکردن دارایی‌هایش می‌گیرد.

حباب ۲۰۲۵؛ تأثیر تعرفه‌های ترامپ و سقوط ۲۵ درصد دیگر

سال ۲۰۲۵ نیز برای بیت کوین با یک سقوط شدید همراه بود. پس از اعلام بازگشت تعرفه‌های تجاری ترامپ، بازار‌های جهانی دوباره وارد فاز تنش و نااطمینانی شدند. سرمایه‌گذاران بسیاری دارایی‌های پرریسک خود را به فروش رساندند و بیت کوین نیز از این موج بی‌نصیب نماند. خروج سرمایه از ETF‌های بیت کوین تشدید شد و قیمت دوباره حدود ۲۵ درصد دیگر کاهش یافت.

در کنار بحران‌های اقتصادی، شایعاتی درباره مقررات سخت‌گیرانه‌تر در آمریکا و اروپا نیز منتشر شد؛ از جمله ممنوعیت احتمالی استخراج بیت کوین با انرژی فسیلی و افزایش مالیات بر سود معاملات رمزارزها. چنین اخباری کافی بود تا فشار فروش بیشتر شود. حتی کاهش نرخ بهره فدرال رزرو که می‌توانست سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های ریسکی سوق دهد، تأثیر چندانی در مهار روند نزولی نداشت.

افزون بر این عوامل، افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک در خاورمیانه و نگرانی‌ها درباره رکود چین، فضای روانی بازار را تیره‌تر کرد. برخی تحلیلگران این سقوط را فرصتی برای خرید ارزان توصیف کردند، اما گروهی دیگر نسبت به آینده نزدیک بیت کوین بدبین باقی ماندند.