دو کوان کیست؟/ ماجرای کلاهبرداری ۴۰ میلیارد دلاری پادشاه کریپتو

اقتصاد۲۴- دو کوان، هم‌بنیان‌گذار شرکت رمزارزی Terraform Labs و یکی از چهره‌های شناخته‌شده دنیای کریپتو، اخیراً به ۱۵ سال زندان محکوم شد. این حکم پس از آن صادر شد که دادگاه آمریکا اعلام کرد اکوسیستم استیبل‌کوین ۴۰ میلیارد دلاری او با تقلب دوام یافته بود. این کلاهبرداری نه‌تنها سرمایه‌گذاران خرد و کلان را متضرر کرد، بلکه برخی قربانیان را تا مرز خودکشی پیش برد و خیریه‌ها و اندوخته‌های مالی افراد بسیاری را نابود کرد.

قاضی پل‌ای. انگلمایر در جلسه دادگاه فدرال منهتن که به صدور حکم اختصاص داشت، گفت پیشنهاد ۱۲ سال زندان از سوی دولت «به‌طور نامعقولی سبک» است و درخواست ۵ سال از سوی دفاع «کاملا غیرقابل تصور و به‌شدت نامعقول» بود. دو کوان که با حداکثر ۲۵ سال زندان روبه‌رو بود، حالا در تاریخ کریپتو به عنوان یکی از پرحاشیه‌ترین شخصیت‌ها ثبت شده است.

بیوگرافی دو کوان: از استنفورد تا دنیای کریپتو

دو کوان با نام کامل کوآن دو هیونگ، در سال ۱۹۹۱ در کره جنوبی به دنیا آمد. او تحصیلات خود را از سال ۲۰۱۰ در دانشگاه استنفورد آغاز و در سال ۲۰۱۵ با مدرک علوم کامپیوتر فارغ‌التحصیل شد. دو کوان مهارت بالایی در زبان‌های برنامه‌نویسی مانند C++، جاوا و پایتون دارد و پیش از ورود به دنیای ارز‌های دیجیتال در شرکت‌های بزرگی همچون اپل و مایکروسافت فعالیت کرده است.

ورود او به عرصه کریپتو با تأسیس Terraform Labs در سنگاپور آغاز شد؛ شرکتی که رمزارز‌های TerraUSD (UST) و لونا (LUNA) را معرفی کرد. پیش از آن، دو کوان تجربه راه‌اندازی و مدیریت شرکت مخابراتی Anyfi را داشت و در پروژه‌های دیگری مثل Anchor Protocol و Mirror Protocol نیز نقش داشت. سرمایه‌گذاری‌های شخصی او در پروژه‌های کریپتویی متعدد، شهرت او را در این حوزه بیش از پیش افزایش داد و در سال ۲۰۱۹ نام او در فهرست «۳۰ زیر ۳۰» فوربز دیده شد.

کسب سرمایه و رشد Terraform Labs

دو کوان همراه با شریک خود، دنیل شین، توانست سرمایه‌گذاران زیادی را جذب کند. این استارت‌آپ موفق شد حدود ۱۵۰ میلیون دلار از Arrington Capital، Pantera Capital و Galaxy Digital جذب کند و در آگوست ۲۰۱۸، ۳۲ میلیون دلار دیگر برای توسعه سیستم مالی مبتنی بر بلاک‌چین جمع‌آوری کرد. حمایت‌های برجسته‌ای از سوی Binance، OKX، Huobi و Upbit نیز موجب شد پروژه ترا به سرعت رشد کند.

بیشتر بخوانید: تاریخچه حباب‌های بیت کوین از ۲۰۲۰ تا کنون

طبق گزارش PitchBook، بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ بیش از ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مبتنی بر فناوری LUNA انجام شد. این حمایت‌ها باعث شد دو کوان به یکی از چهره‌های شناخته‌شده بازار کریپتو تبدیل شود و تا ژانویه ۲۰۱۸ حدود ۴۰ میلیون کاربر را به همکاری با شرکت خود جذب کند.

لونا، استیبل‌کوین جنجالی

رمزارز لونا در ژانویه ۲۰۲۱ به بازار معرفی شد و برای حمایت از ارزش دلاری استیبل‌کوین UST طراحی شده بود. قیمت لونا در پایان سال ۲۰۲۱ به ۹۹ دلار رسید و در آوریل ۲۰۲۲ به بالاترین قیمت خود یعنی ۱۱۹ دلار دست یافت. موفقیت اولیه این پروژه باعث شد دو کوان به عنوان «قهرمان کریپتو» شناخته شود و حتی نام دخترش را لونا بگذارد، به نشانه اهمیت این پروژه در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود.

اما موفقیت طولانی‌مدت دوام نیاورد. روند‌های اقتصادی و کاهش قیمت رمزارز‌ها هراس گسترده‌ای در بازار ایجاد کرد و قیمت لونا تقریباً به صفر رسید. سقوط TerraUSD نیز این بحران را تشدید کرد و بسیاری از سرمایه‌گذاران درگیر ضرر‌های هنگفت شدند.

سقوط و کلاهبرداری ترا

اوایل سال ۲۰۲۲، بنیاد غیرانتفاعی متعلق به دو کوان یک میلیارد دلار لونا فروخت و درآمد حاصل از آن را در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کرد تا قیمت UST را در صورت افت بازار حفظ کند. با این حال، برخی سرمایه‌گذاران خطرپذیر مانند «هک وی سی» و مارتین باومن، بنیان‌گذار CMCC Global، نگران سقوط احتمالی بازار بودند و توکن‌های خود را فروختند. دو کوان در همان زمان به شوخی اعلام کرد تماشای فروپاشی شرکت‌ها برایش سرگرم‌کننده است.

در ۹ می ۲۰۲۲، استیبل‌کوین UST پیوند خود با دلار را از دست داد و قیمت لونا به صفر رسید. این حادثه حدود ۶۰ میلیارد دلار ضرر ایجاد کرد و بسیاری بر این باور بودند پروژه ترا یک طرح پانزی کلاسیک بود. اقداماتی مانند قرض گرفتن بیت‌کوین برای خرید UST، اثر گلوله‌برفی فروش انبوه را تشدید کرد و سقوط شبکه ترا را تسریع کرد.

تلاش برای بازسازی و دستگیری دو کوان

در پی سقوط ترا، بنیاد لونا گارد و دو کوان اقدام به راه‌اندازی شبکه جدید و توکن لونا ۲ کردند. شبکه قبلی به ترا کلاسیک تغییر نام یافت و توکن‌های آن با پسوند «کلاسیک» مشخص شدند. اما اقدامات بازسازی نتوانست اعتماد از دست‌رفته سرمایه‌گذاران را بازگرداند.

در مارس ۲۰۲۳، دو کوان در مونته‌نگرو دستگیر شد. او قصد داشت با مدارک جعلی از فرودگاه پودگوریتسا فرار کند، اما نیرو‌های امنیتی او را بازداشت کردند. این خبر موجب کاهش قیمت توکن‌های اکوسیستم ترا شد و لونا کلاسیک و لونا ۲ به ترتیب ۳.۷٪ و ۸٪ سقوط کردند.

پیامد‌ها و اثرات سقوط ترا

سقوط رمزارز‌های LUNA و UST باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران ضرر‌های هنگفتی متحمل شوند. چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل بایننس، اذعان کرد سرمایه‌گذاری ۳ میلیون دلاری شرکت او در سال ۲۰۱۸ در لونا به حدود ۱.۶ میلیارد دلار در اوج قیمت رسیده بود، اما پس از سقوط، ارزش آن به کمتر از ۳۰۰۰ دلار رسید. با این حال، برخی سرمایه‌گذاران هوشمند توانستند با فروش به موقع دارایی‌ها، سود قابل توجهی کسب کنند؛ به عنوان مثال، Pantera Capital با فروش حدود ۸۰ درصد از دارایی‌های خود، از ۱.۷ میلیون دلار اولیه حدود ۱۷۰ میلیون دلار به‌دست آورد.