کاهش نرخ باروری در کشور

 

اقتصاد ۲۴- دکتر محمداسماعیل اکبری در بخش دیگری از نشست خبری امروز خود به مبحث جمعیت اشاره کرد و گفت: در حال حاضر جمعیت سالمند کشورمان زیر ۱۰ درصد است؛ یعنی هنوز جامعه جوان است، اما این جمعیت نیز به سوی پیری می‌رود؛ به شکلی که تا ۲۱ سال آینده این رقم به ۲۰ درصد و در ۳۰ سال آینده به ۳۰ درصد می‌رسد؛ یعنی ۳۰ سال دیگر ایران جزو چهار کشور پیر جهان قملداد خواهد شد. این نکته به ما متذکر می‌شود که با افزایش سن، رقم رشد سرطان‌ها نیز با افزایش قابل توجهی روبرو می‌شود؛ به شکلی که هزینه‌های فعلی که برای سرطان می‌پردازیم به ۱۰ برابر خواهد رسید.

رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در همین راستا ادامه داد: هزینه‌هایی که اکنون برای درمان سرطان می‌کنیم در ۳۰ سال آینده به ۱۰ برابر خواهد رسید. پس موقعیت ایجاب می‌کند که آینده‌نگر باشیم. سالمند‌های بالای ۶۵ سال اکنون ۱۰ برابر جوان‌ها دارو مصرف می‌کنند.

وی با بیان اینکه دو اصطلاح در مورد جمعیت وجود دارد، گفت: اصطلاح "رشد جمعیت" و "نرخ باروری" اصطلاحاتی است که برای جمعیت استفاده می‌کنیم. در حال حاضر رشد جمعیت ما ۱.۲۴ است.

اکبری ادامه داد: سه گروه جمعیتی داریم؛ گروه اول گروه پایه که جمعیت زیر ۱۵ سال را شامل می‌شود، گروه دوم جمعیت در حال کار که سنین ۱۵ تا ۶۵ سال را تشکیل می‌دهند و گروه سوم سالمندان بالای ۶۵ سال هستند. نکته مهم آن است که نسبت‌های معقول برای جمعیت به این شکل است که گروه سنی بین ۱۵ تا ۶۵ سال ۷۰ درصد جمعیت را تشکیل داده و گروه پایه ۲۴ درصد جمعیت را و جمعیت سالمند نیز شش درصد جمعیت را تشکیل دهند.

وی با اشاره به اینکه دنیای غرب با برنامه‌ریزی ۱۰۰ ساله برای حفظ جمعیت خود تلاش کرده است، گفت: تصور می‌کنید چرا دنیای غرب به راحتی جوانان ما و به ویژه جوانان نخبه ما را به کشور‌های خود پذیرش می‌کند. برای اینکه آن‌ها در گروه دوم جمعیتی و در سن کار هستند. امروزه فرانسوی‌ها نزدیک پنج درصد از جی‌دی‌پی خود را به فرزندآوری اختصاص دادند. حتی در ژاپن نیز وزارتی تحت عنوان وزارت فرزندآوری ایجاد شده است. یعنی دنیا به این نتیجه رسیده است که باید میزان تولد را افزایش دهد.

 

اکبری با تأکید بر اینکه نرخ باروری در کشور در سال‌های اخیر کاهش داشته است، بیان کرد: نرخ باروری از سال ۹۶ به سال ۹۷ به میزان ۱۲۷ هزار تولد کمتر بوده است که این آمار از سال ۹۷ به سال ۹۸ به ۱۵۰ هزار تولد کمتر رسیده است.

وی با اشاره به ابلاغ سیاست‌های جدید جمعیتی در کشور از سال ۹۳، ادامه داد: سال ۹۵ مرکز آمار ایران نرخ باروری را ۲.۱ اعلام کرد که این نرخ معادل سطح جانشینی در دنیا بود؛ در حالی که آن زمان این نرخ در کشور ۱.۹۸ بود. علت اعلام این عدد اشتباه به مردم استفاده از روش محاسباتی قدیمی و غلط بود.

اکبری با تعریف اینکه سطح جانشینی یعنی تعداد فرزندانی که یک زن در سن باروری به دنیا می‌آورد، تصریح کرد: هر کشوری در زمانی متفاوت دارای سطح جانشینی استاندارد متفاوتی است، اما حداقل رقم اعلام شده در این خصوص ۲.۵۶ است.

وی با اشاره به اینکه در کشور ما حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد دختران ازدواج کرده و بچه‌دار می‌شوند، گفت: این یعنی ۳۰ تا ۴۰ درصد از دختران ما ازدواج نکرده و طبق موازین شرعی موجود در کشور بچه‌دار نمی‌شوند.

اکبری با تأکید بر اینکه از نظر اقتصادی و با اذعان تمام مقتصدین، جمعیت یک نوع سرمایه است، گفت: باید سیاست‌های ما مردم‌محور باشد یا به بیان دینی به دنبال مردم‌سالاری دینی باشیم و از پیشروی در سیاست‌های اقتصادی اشتباه که اوضاع فرزندآوری را با اختلال روبرو می‌کند، جلوگیری کنیم.