دبیر ستاد ملی جمعیت گفت: کارت امید مادر از ابتدای فروردین ماه سال ۱۴۰۵، به همه مادران در سراسر کشور که فرزند به دنیا میآورند- از فرزند اول تا فرزند آخر- ارائه میشود.
سایت تیآرتی ترکیه نوشت: پدیده سالمندی جمعیت در ایران طی سالهای اخیر به یکی از چالشهای اجتماعی و اقتصادی جدی تبدیل شده است. کاهش چشمگیر نرخ باروری در کنار افزایش میانگین طول عمر از دلایل اصلی این روند عنوان شده است.
یک مشکل بزرگ و جدی روانی و اجتماعی را نیز باید در گزینهها و دلایل عدم فرزندآوری ایرانیان به طور جدی لحاظ کرد. در تحلیلهای مربوط به کاهش زاد و ولد، معمولاً اقتصاد محور اصلی است؛ اما بحران آب، در سکوت به همان اندازه مؤثر است. ایرانیها شاید مستقیم به این موضوع اشاره نکنند، اما حس ناخودآگاهی نسبت به «بیثباتی زیستی» دارند چرا که کمآبی یعنی آینده نامعلوم پیش روی نسل آیندهای که برای آینده اش نگران هستند.
قاره آفریقا میزبان شانزده کشور از بیست کشوری است که سریعترین رشد جمعیت در جهان را دارند و چهار کشور باقیمانده نیز در خاورمیانه هستند/در مقابل، در چندین کشور آفریقایی و خاورمیانهای، جمعیت ممکن است در مدت تنها ۲۵ سال دو برابر شود/به عنوان مثال، از آنجایی که نرخ رشد جمعیت در جمهوری دموکراتیک کنگو بسیار بالا است، پیشبینی میشود شهر کینشاسا در جمهوری دموکراتیک کنگو تا سال ۲۰۸۰ به یکی از پرجمعیتترین شهرهای جهان تبدیل شود/پیشبینی میشود جمهوری دموکراتیک کنگو تا سال ۲۰۴۷ به جمعیتی معادل ۲۲۵ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر برسد، در حالی که جمعیت کنونی آن حدود ۱۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است.
سازمان ملل پیشبینی کرده جمعیت جهان تا دهه ۲۰۸۰ به اوج ۱۰.۴ میلیارد نفر برسد و سپس تا پایان قرن کاهش یابد. اما برخی پژوهشها نشان میدهد این نقطه اوج زودتر از انتظار فرا میرسد.
ترکیب جمعیتی ایران اکنون به سرعت در حال پیر شدن است و این یعنی تا سال ۱۴۳۰، حدود یکسوم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد؛ این یعنی کاهش نیروی کار و افزایش هزینههای مراقبتی، بدون آنکه سیستم اقتصادی برای چنین شرایطی آماده باشد. مشکل بزرگتر اکنون شاید این باشد که دولتها و مسئولان کشور به جای فکر کردن به فرزندآوری ایرانیان راهکاری برای اقتصاد کشور در آن سالها بیاندیشند و یکی البته که خلاص شدن هر چه سریعتر ایران از بند تحریم هاست تا شاید برای دو دهه دیگر آماده بحرانی به نام سونامی پیرمردان و پیرزنان متولد دهه ۶۰ باشیم.
تصویر این گزارش نهفقط نمایانگر تغییرات عددی در رشد جمعیت ، بلکه نشانهای از تحولات ساختاری و قدرتهای نوظهور جهانی است. تا پایان قرن، قاره آفریقا بهعنوان مرکز ثقل رشد جمعیت جهانی شناخته خواهد شد. این موضوع در سیاست بینالملل، اقتصاد جهانی، سرمایهگذاری، مهاجرت، تغییرات اقلیمی و توسعه انسانی اثرگذار خواهد بود.
جمعیت جوان و برخورداری کشور از یک نمای جوان و پرنشاط، یکی از مهمترین شاخصها و سرمایههایی است که میتواند حرکت و پیشرفت کشور را سرعت بخشد؛ لذا کاهش جمعیت جوان کشور یک آسیب جدی است. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت در ایران حدود ۰.۷ ٪، در اروپا حدود ۰.۰۵ ٪، در آمریکا حدود ۰.۶ ٪ و در خاورمیانه حدود ۲ ٪ است. این نرخها نشان میدهند که رشد جمعیت در خاورمیانه نسبت به سایر مناطق بالاتر است، در حالی که اروپا با کمترین نرخ رشد جمعیت روبروست.
هند با ۱.۵ میلیارد نفر رتبه اول و چین با ۶۳۳ میلیون نفر رتبه دوم را در سال ۲۱۰۰ به خود اختصاص خواهند داد. پاکستان از رتبه پنجم به رتبه سوم صعود خواهد کرد و جمعیتش به ۵۱۱ میلیون نفر خواهد رسید. مجموعهای از کشورهای آفریقایی با انفجار جمعیت مواجه میشوند: نیجریه ۴۷۷ میلیون، جمهوری دموکراتیک کنگو ۴۳۱ میلیون، اتیوپی ۳۶۷ میلیون نفر، تانزانیا ۲۶۳ میلیون، مصر ۲۰۲ میلیون، آنگولا ۱۵۰ میلیون و سودان ۱۳۷ میلیون نفر. جمعیت آمریکا از ۳۴۷ میلیون به ۴۳۱ میلیون خواهد رسید. بعضی از کشورها مانند برزیل، مکزیک و اندونزی با بحران جمعیتی مواجه میشوند.
یک جمعیت شناس با اشاره به پیر شدن رشد جمعیت کشور در ۱۴۲۰ تاکید کرد: از امروز باید به فکر تامین زیر ساخت های درمانی و رفاهی برای دوران سالمندی کشور باشیم.
یک جامعهشناس با اشاره به اعلام جمعیت ۹۱ میلیون نفری ایران گفت: پدیده چند فرهنگی، تفاوت دیدگاهها، تشدید مشکلات اقتصادی و کمبود منابع لازم برای زندگی، افراد را به سمت دست زدن به هر کاری برای بقا سوق میدهد. برای همین رشد جمعیت به همراه تعداد قابل توجه مهاجران، نهتنها مسئلهای نیست که آن را مثبت بدانیم، بلکه باید نگاه عمیقتری به زیرساختهای توسعه و پاسخگویی به این تعداد از جمعیت داشت.
کیهان روز دوشنبه ۲۰ مرداد ۱۳۷۶ در صفحهی خانوادهی خود همسو با سیاست کاهش جمعیت به تبلیغ عقیمسازی مردان در کنار زنان پرداخت و تیتر زد: «نقش مردان در تنظیم خانواده کمتر از زنان نیست»
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، انتشار هرگونه جزوه، کتاب، نشریه و سایر تبلیغات در مورد تغذیه شیرخوار با انواع شیرخشک، شیشه و سر پستانک از سوی شرکتها و رسانهها ممنوع است.
سیاست تکفرزندی یکی از بزرگترین آزمایشهای اجتماعی در تاریخ بود که از سال ۱۹۸۰ در چین اجرایی شد. در آن زمان، دولتها در سراسر جهان نگران بودند که افزایش جمعیت مانع رشد اقتصادی شود.