بازی صادرات گاز را به کشورهای همسایه باختیم/ تنها به بازار عراق اکتفا کرده‌ایم که آن هم پول نمی‌دهد!

نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران معتقد است؛ هنوز ایران با توجه به ظرفیت‌های بالای تولید گاز نتوانسته است بازیگر اصلی صادرات گاز به ویژه در منطقه باشد و بازیگری در صادرات را به سایر همسایه‌ها سپرده است؛ از این رو نباید تنها بازار گاز عراق، هدف اصلی صادرات باشد.

اقتصاد۲۴- مدت معافیت عراق از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و اجازه این کشور برای واردات انرژی و گاز از ایران، در پایان ماه جاری میلادی، به پایان خواهد رسید. ایالات متحده آمریکا در ادامه مداخلات خود در مسائل داخلی عراق به بغداد اعلام کرده است که این کشور باید به جای ایران، انرژی برق و گاز خود را از کشور‌های مصر، عربستان و امارات وارد کند.

پیشتر آمریکا در اواخر ماه مارس گذشته اعلام کرده بود که معافیت عراق را از تحریم‌های تحمیلی علیه ایران در زمینه واردات گاز و نفت، تمدید کرده است.

احمد العبادی سخنگوی وزارت برق عراق نیز روز ۲۷ فروردین ماه اعلام کرد که معافیت از تحریم‌های تحمیلی آمریکا علیه ایران که بر واردات برق و گاز از ایران تأثیر می‌گذارد، شش ماهه بود و هر بار کاهش یافت تا اینکه به ۳۰ روز رسید.

العبادی خاطرنشان کرد، طرف آمریکایی پی خواهد برد که ویروس کرونا، همه‌گیر است و پیامد‌های آن فروپاشی اقتصاد جهانی است لذا انجام این پروژه‌ها زمان‌بر بوده و نیازمند بهبود وضعیت اقتصادی است.

لؤی الخطیب وزیر برق عراق هم اخیرا گفته که عراق به سه سال زمان نیاز دارد تا بتواند توانمندی خود را در زمینه برق و انرژی افزایش دهد. وی با بیان اینکه عراق برای برون رفت از بحران، هیچ جایگزینی پیدا نکرده است تصریح کرد، دولت آمریکا پیشتر به دولت عراق گفته بود که باید جایگزینی برای واردات گاز و انرژی پیدا کند.

نیاز عراق به واردات انرژی از ایران

ایالات متحده آمریکا از دولت عراق خواسته است تا برای تامین انرژی این کشور به دنبال جایگزین ایران باشد و از این پس گاز و برق مورد نیاز خود را از کشور‌های دیگر خریداری کند.

اگرچه تا پایان ماه جاری میلادی، مدت زمان معافیت عراق از تحریم‌های آمریکا برای واردات گاز و برق از ایران پایان می‌یابد، اما طبق اظهارات مقامات عراقی این کار در مدت زمان یادشده غیر قابل اجراست.

حمیدرضا صالحی، نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران در گفتگو با خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: آمریکا هر یک ماه یکبار اولتیماتوم جدیدی در خصوص حذف ایران از بازار وارداتی انرژی به عراق می‌دهد و این سناریوی جدیدی از طرف آمریکا نیست.

به گفته نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران، البته نباید نادیده گرفت بازار عراق نمی‌تواند یک بازار دائمی برای صادرات انرژی ایران باشد.

بیشتر بخوانید: مشعل گازهای صادراتی هنوز روشن نیست

صالحی با اشاره به اینکه با وجود کمبود‌ها به دلیل عدم تکمیل طرح‌های تامین انرژی (گاز و برق) در عراق، این کشور همچنان وارد کننده گاز است چرا که عراق برای تولید برق به گاز نیاز دارد، تصریح کرد: به دلیل ضعف در زیرساخت‌های انرژی در عراق و همچنین افزایش جمعیت در این کشور، وابستگی عراق به تامین انرژی از ایران بیشتر شده است.

نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران ادامه داد: عدم ثبات دولت‌ها و در نتیجه عدم احقاق برنامه‌ها باعث شده که در صورت قطع یا کاهش خرید گاز ایران توسط این کشور، تکمیل پروژه‌های نیروگاهی عراق به تاخیر جدی خواهد افتاد.

وی تصریح کرد: از این رو همواره مورد تهدید از سوی آمریکا قرار می‌گیرند. هرچند کشور‌های دیگری برای جایگزینی ایران در منطقه وجود دارد.

شاهراه انرژی باید حرف اول صادرات را بزند!

به گفته صالحی، به هرحال ایران باید به دنبال بازار‌های جدید صادراتی باشد، چراکه بازار عراق تنها بازار برای ما نیست. کشورمان در شاهراه انرژی قرار دارد، این مزایا باعث می‌شود در تولید و صادرات بالاترین حرف در منطقه را بزنیم.

نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران یادآور شد: هرگاه اتحادیه اروپا پیرامون انرژی جلساتی برگزار می‌کرد، ایران نیز حضور قطعی داشت، اما متاسفانه از موقعیتی که داشت نتوانست به نحو صحیح در منطقه استفاده کند.

این فعال اقتصادی در حوزه انرژی تاکید کرد: ایران می‌تواند بازیگر خوبی در صادرات انرژی به منطقه باشد هرچند در این رقابت کشور‌هایی که شرایط تولید انرژی به ویژه در بخش گاز را ندارند گوی رقابت را از ایران ربوده‌اند.

وی تصریح کرد: ترکیه نه از لحاظ ذخایر و نه تولید گاز به پای ایران نمی‌رسد، اما در حال حاضر با پیگیری‌ها و همچنین عزم بلند این کشور‌ها برای تصاحب بازار، صادرات گاز روسیه به اروپا از مسیر ترکیه می‌گذرد و این نقش آفرینی این کشور را در بازار منطقه نشان می‌دهد. اما متاسفانه ایران با همه امکاناتی که داشت هنوز بازیگر اصلی در این بازار نشده است.

عراق تنها بازار هدف نیست

صالحی در پاسخ به این سوال که خروج از بازار عراق تا چه حدی ارزآوری را برای ایران کاهش می‌دهد؟ گفت: صادرات ۴۰ میلیون متر مکعب گاز در روز رقم خیلی بالایی ارزآوری ندارد. کل صادرات ایران به عراق رقمی معادل ۱۳ میلیارد دلار است که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد آن مربوط به صادرات گاز و برق است. اما در کل باید پذیرفت که بازار عراق تنها بازار صادراتی ایران نیست.

نایب‌ رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران با تاکید بر اینکه تاریخچه صادرات گاز به عراق نشان می‌دهد که بازار این کشور با توجه به فشار‌هایی که آمریکا در راستای ممانعت از خرید گاز از ایران می‌آورد، خیلی هم خوب نیست، ادامه داد: کشوری که معافیت یک ماهه در پرداخت پول خرید برق از ایران را می‌گیرد و در نهایت پول را نمی‌دهد نمی‌تواند شریک خوبی در تجارت با ایران باشد.

وی تاکید کرد: ایران باید بازیگر صادرات انرژی به ویژه گاز در منطقه باشد و از این همه فرصتی که در اختیار دارد به نحوه صحیح استفاده کند و نباید تمام انتظارات صادراتی خود را معطوف به بازار یک کشور کند.

صالحی در پایان با اشاره به اینکه تحریم‌ها فشار اقتصادی زیادی را به کشور تحمیل کرده است گفت: دولت نمی‌تواند به راحتی با توجه به وظیفه ذاتی خود که البته فاصله زیادی از بدنه تجارت هم دارد، در بازار صادراتی تاجر خوبی باشد، از این رو باید برای توسعه در بازار‌های صادراتی به ویژه در بخش گاز، تصدی گری، بازاریابی و در نتیجه گشایش در صادرات را به بخش خصوصی واگذار کند.