اقتصاد۲۴ - دولت در دو ماه گذشته هفتگی و روزانه از همه جناح ها، شخصیت ها، نهادها و مسئولان دعوت کرده است تا کنار قوه مجریه به مهار بحران کرونا کمک کنند. با تمام این درخواست ها، اما گروهی هر روز پروژه تازهای از حاشیهها و شایعهها تا انتقادات و هجمهها برای دولت میگشایند و کاسبی جدیدی در بحران کرونا برای خود به وجود میآورند. بر همین اساس رئیس جمهوری روز چهارشنبه بار دیگر بخشی از وقت خود را به پاسخ گویی به شائبهها اختصاص داد و خدا را شاهد گرفت که همکارانش در دولت و وزارت بهداشت شبانه روز در بحران ناشناخته برای حفظ جان مردم در تلاش بی وقفه هستند و دولت از آبان ماه تاکنون یک روز هم استراحت نداشته است.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی، در بخش دیگری از سخنان خود بار دیگر یادآور شد که «رقابت انتخاباتی سال ۹۶ تمام شده است و الان سال ۹۹ است، سال آینده مجددا انتخابات است باید آن رقابتهای انتخاباتی را فراموش کنیم. انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز تمام شده است و اکنون دیگر رقابتی وجود ندارد، همه باید برای کشور و ملت کار کنیم.» با این همه دعوت، اما منتقدان راه خود میروند و از هر روزنی برای طعنه به دولت وسرزنش رئیس جمهوری بهره میبرند.
زلف کرونا را هم به برجام گره زدند
ستاد مقابله با کرونا، جلسات هیات دولت، تماسهای تلفنی و پیامها و نامههای ارسالی رئیس جمهوری که این روزها به واسطه تلاش برای مهار بحران کرونا افزایش یافته، راههایی است که حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی، برای گفتن از سختیهای مسیر در اختیار دارد. در هر یک از این جلسات هم بخشی از زمان را صرف پاسخگویی به تازهترین انتقادها از عملکرد دولت میکند. پس از فصل گزارش تفریغ بودجه، روزهای گذشته فصل ابهام زایی در آمار منتشره درباره بیماران کرونایی بود. برخی در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی وزارت بهداشت را متهم کردند که در اعلام تعداد جانباختگان کرونا صداقت لازم را ندارد. پاسخ «کیانوش جهانپور» سخنگوی وزرات بهداشت به چنین شائبهای سرآغاز بحثهایی بود که در توییتر علیه این وزارتخانه به راه افتاد و در نهایت رئیس جمهوری را وادار به واکنش کرد. حسن روحانی در پاسخ به حجم انتقادات بی وقفه علیه دولت در شرایط کرونایی گفت: «اینها روز تحریم کاسب تحریم و روز کرونا کاسب کرونا هستند، افکار کودکانه و بچه گانه در ذهن اقلیت کوچکی سیر میکند که متاسفانه خط را ازبیگانگان از بیرون کشور میگیرند. اگر متصل هم نباشند، اما هر چه آنها میگویند را تکرار میکنند و بلندگوی آنها میشوند و در مورد آمار، درمان و پیشرفت کشور و کارآمدی نظام تردید ایجاد میکنند. این عده همواره چه در فضای مجازی و رسانههای خود دنبال وسوسه هستند و مردم را به اضطراب و عدم اعتماد دعوت میکنند.»
همزمان با این اظهارات و توصیف رئیس قوه مجریه از کاسبان تازه شرایط کشور، تیترها و تریبونها بار دیگر کار خود را آغاز کردند و در یادداشت هایی، ابتدا اظهارات رئیس جمهوری درباره کرونا به برجام ربط داده شد، بعد پرسیده شد که چرا دولت از منتقدانش تقدیر نمیکند و در نهایت پای مذاکره با غرب به میان کشیده و دولت به دلیل همین مذاکرات مورد سرزنش قرار گرفت. توصیف اشاره شده، سیاق هفت ساله منتقدان در هر چالشی است که کشور و دولت با آن درگیر است. گره زدن موضوعات مختلف به برجام و در نهایت انتقاد از دولت به دلیل تلاشی که برای رفع تحریمها کرد و در سایه زیاده خواهیهای تاجر کاخ سفید این تلاشها به نتیجه مطلوب نرسید.
منتقدان همیشگی دولت
ترس از موفقیت رقیب و بی اعتمادی ناتمام به دولت دو انگیزه بسیار مهم در پشت صحنه همه شایعهها و تشکیکها در عملکرد دولت است. بخشی از جریانهای سیاسی در موسم انتخابات جا مانده اند، آن هم نه در انتخابات ۹۸، بلکه در سال ۹۶ جریان فکری خود را شکست خورده از اعتماد دوباره مردم به دولت تدبیر و امید یافتند و برای جبران آن طی سه سال گذشته از هیچ برههای فروگذار نکردند. کاسبی از دشواریهای کشور و دولت از مهمترین رفتارهای این دسته است و اساسا برای آنها تفاوتی هم نمیکند موضوع چالش دولت بدعهدی رئیس جمهوری آمریکا باشد یا اعتراضات به اصلاح قیمت بنزین، سقوط هواپیمای مسافربری باشد یا شیوع پاندمی کرونا؛ در هر صورت تیترها و تریبونهای رقبا همیشه آماده حمله به دولت هستند.
واقعیت بحران کرونا در ایران نشان میدهد که دولت در مهار آن شاید موفقیت صددرصدی نداشته، اما در قیاس با رقبای پیشرفته و ابرقدرت عقب نمانده و پابه پای جهان برای مقابله با این ویروس کشنده آمده است. بهانه گیری از دولت در حالی است که ایران دو سال یعنی از اردیبهشت سال ۹۷ تحت شدیدترین تحریمهای ایالات متحده آمریکا قرار داشته، صادرات نفت کمترین میزان چند دهه گذشته را تجربه میکند، بسیاری از منابع کشور در نقاط مختلف جهان بلوکه است، راه ورود اقلام بهداشتی، تولیدی، غذایی و حتی دارویی بسته است و حجم تروریسم اقتصادی دونالد ترامپ علیه مردم ایران صدای هم پیمانان او را هم درآورده و تهدیدات منطقهای و فرامنطقهای و میلیاردها دلار سرازیر شده به حساب ایران هراسان فارسی زبان و غیرفارسی زبان هم خود مثنوی طول و درازی است.
با چنین توصیفاتی دولت به هر ترفند و فرازونشیبی توانسته است کشور را اداره کند و در مهار بحران کرونا عملکرد قابل قبولی داشته باشد. این همان نکتهای است که به قول رئیس جمهور برخیها را دستپاچه میکند تا در شرایط حساس علیه دولت هجمه رسانهای تولید کنند.
بخش دیگر از کسانی که در آمارها و اقدامات دولت تشکیک ایجاد کرده و مسئولان دولتی را در فضای مجازی و حقیقی مورد مواخذه قرار میدهند، در بستر بی اعتمادیهای چند ماه گذشته ظهور کرده و برای ابراز این بی اعتمادی دامنه دار، دیواری کوتاهتر از قوه مجریه نمییابند به این دلیل که انتقاد از دولت و هجمه به آن کم هزینهترین اعلام این بی اعتمادی است.
سرزنش دولت و کرونایی که هنوز تمام نشده است
ویروس ناشناخته، همه گیری جهانی، تروریسم اقتصادی و منابع مالی محدود، همگی از پارامترهای مهم تاثیرگذار بر عملکرد دولت هستند که برآیند اثرگذاری همه آنها در برهه کنونی، اقدامات دولت را با کاستیهایی مواجه کرده و قلمها و سخنان منتقدان را تیزتر و تندتر میکند، اما آنچه رئیس جمهوری روز گذشته هم بار دیگر بر آن تاکید کرد ضرورت حفظ آرامش در جامعه است. حجت الاسلام و المسلمین روحانی گفت: «اگر روحیه مردم و اعتماد به یکدیگر و نشاط روحی بالا باشد این ویروس کمتر اثر میگذارد. وقتی یک جامعه دچار دلهره، تاریکی و اضطراب باشد و آینده خود را تاریک، نامطمئن و بهم ریخته ببیند، تاثیر این ویروس در این شرایط بیشتر میشود.»
اشاره رئیس جمهوری به ضرورت اعتمادسازی در جامعه موضوع تازهای نیست در هفت سال گذشته نبوده است، اما تازگی بحران کرونا و نیاز کشور و دولت به این اعتمادسازی موجب تکرار آن میشود. کرونا هنوز تمام نشده است در حالی که جامعه و افکار عمومی و نه فقط مقیمان توییتر تشنه آرامش و اعتماد هستند. تشنه آتش بس سیاسی دستکم تا پایان پاندمی جهانی تا بتوانند صدای دولت را از میان هزاران تریبون و تیتر ریز و درشت بشنوند، گوش کنند، بپذیرند و اعتماد کنند تا شکست ویروس بیش از این سختتر نشود.
ویروسی که تا روز چهارشنبه سوم اردیبهشت ماه، ۸۵ هزار و ۹۹۶ ایرانی را به طور قطع آلوده کرده و ۵۳۹۱ نفر را هم به کام مرگ فرستاده است. ویروسی که بسیاری از کشورهای جهان حتی داعیه داران پیشرفت را آچمز کرده و اقتصاد جهان را روبه زوال بی سابقه میبرد. ویروسی که دولت برای مهار آن حتی اگر کمکهای جهانی، برداشته شدن تحریمها و خزانهای پر هم نداشته باشد، همراهی و همیاری مردم و سیاسیون و نهادها و قوای دیگر را نیاز دارد.
منبع: ایرنا