آرامش به بازار‌ها برمی گردد؟

 

اقتصاد۲۴- وعده بازگشت ثبات به بازار‌ها وعده پرتکراری است که در ماه‌های گذشته بار‌ها و بار‌ها به گوش رسیده است. افزایش قیمت دلار در سال جاری، اما اتفاق مهمی بود که افکار عمومی را به خود مشغول کرد. رشد قیمت‌ها در بازار دلار، اتش زیر خاکستر مانده در سایر بازار‌ها را نیز شعله ور کرد تا در یکی از کم تقاضاترین دوره‌های اقتصادی ایران، رشد قیمت‌ها در بازار‌ها به خبر روز تبدیل شود.

خودرو از جمله بازار‌هایی بود که تحت تاثیر رشد قیمت ارز از یک سو و کاهش عرضه و مانور دلالان از سوی دیگر، به یکی از داغ‌ترین بازار‌ها تبدیل شد. هر چند قیمت‌های اعلامی به گفته فعالان صنفی، مبنایی برای خرید و فروش نبود، اما با این حال تاثیر رکورد‌های پی در پی قیمتی بر افکار عمومی قابل رصد و پیگیری است. در شرایطی که قیمت هر دستگاه پراید در سایت‌های اینترنتی برابر با ۹۰ میلیون تومان اعلام می‌شد، گران‌ترین پراید فروخته شده در بازار ۷۳ میلیون تومانی بود.

این، اما تمام داستان خودرو در بازار ایران نیست. تقاضا برای خرید خودرو، نه امروز که از زمان بیرون آمدن دوباره غول تورم از شیشه کاهش یافته است، رشد قیمت‌ها در بازار با خرید و فروش کم می‌تواند انتظارات تورمی را دامن بزند. افزایش قیمت خودرو در کارخانه‌های خودروسازی نیز با هدف کاهش فاصله قیمتی میان بازار و کارخانه، هر چند با هدف کاهش قیمت‌ها در بازار اجرایی شد، اما نتوانست تاثیر مورد انتظار را به جا بگذارد.

 

 

از سوی دیگر افزایش قیمت ارز به رشد قیمت سکه دامن زد. قیمت سکه طلا تنها از مولفه قیمت ارز تاثیر نمی‌گیرند و قیمت طلا در بازار‌های جهانی نیز تاثیری قابل توجه را بر این بازار به جا می‌گذارد. همزمان با شیوع کرونا در جهان، ریزش بورس‌های معتبر جهانی اتفاقی بود که رخ داد و در نتیجه ریزش بورس‌های معتبر در کنار کاهش قیمت نفت، قیمت‌ها در بازار طلا روندی افزایشی را تجربه کرد. در سه ماه اخیر قیمت طلا در بازار‌های جهانی بیش از ۲۰۰ دلار افزایش یافته است. این بدان معناست که افزایش قیمت‌ها در ایران نیز گزیر ناپذیر می‌نماید.

در عین حال افزایش نرخ دلار سبب شده است تلاشی گسترده برای بهره گیری از این شرایط در بازار مسکن در دستور کار دلالان باشد. فعالان بازار مسکن می‌گویند این روز‌ها قیمت‌های اعلامی در تمامی مناطق تهران و حتی دیگر شهر‌ها با افزایش روبروست و همین امر سبب شده معاملات به مرحله قفل شدگی برسد. این روز‌ها بازار مسکن در حالی با متوسط قیمت بیش از ۱۵ میلیون تومان در هر متر مربع روبروست که خرید و فروش کاهش محسوسی دارد.

رشد قیمت‌ها در حالی ادامه دارد که رییس کل بانک مرکزی وعده بازگشت آرامش را می‌دهد. بسیاری از کارشناسان خبره می‌گویند دلیل مهم افزایش قیمت‌ها در شرایط فعلی کاهش درآمد‌های نفتی تحت تاثیرکاهش قیمت نفت از یک سو و تحریم‌های آمریکا علیه ایران از سوی دیگر است. در عین حال شیوع کرونا سبب شده برخی کارشناسان و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی احتمال کاهش درآمد‌های مالیاتی را نیز مطرح کنند که انتظاری دور از ذهن نیست. هزینه‌های مهار بیماری کرونا از یک سو و هزینه‌های ناشی از فاصله گذاری اجتماعی از سوی دیگر نیز فشار بالایی را متوجه بخش هزینه‌ای اقتصاد کرده است. همتی می‌گوید: محاسبات و برآورد‌های اداره بررسی‌های اقتصادی بانک بسیار کمتر از آن چیزی است که در فضای تبلیغاتی مطرح می‌شود. همانطور که قبلا گفتم شرایط دشوار است، اما در حال بهبود بوده و قابل مدیریت و ثبات نیز قابل اعاده است.

باید منتظر ماند و دید برگشت قیمت‌ها در بازار چه زمانی آغاز می‌شود.