شکاف ۷ برابری ۳ بازار

اقتصاد۲۴ -در حال حاضر ضریب نفوذ بازار سهام در جامعه آن‌چنان تقویت شده است که روزبه‌روز شاهد افزایش جریان نقدینگی ورودی به بازار سهام هستیم. در این هجوم نقدینگی شاخص سهام روز گذشته مرز روانی یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد را نیز لمس کرد. شرایطی که تقابل جدی عرضه و تقاضا را به دنبال داشت. معامله‌گران حقیقی، اما بیشترین سهم از پول‌های ورودی به بورس تهران را دارند. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد بازیگران خرد در سال جاری خالص خریدی بالغ بر ۳۶ هزار میلیارد تومان ثبت کرده و از این منظر سهمی ۷۸ درصدی از کل خرید سهام را به خود اختصاص داده‌اند.

بورس با فاصله‌ای ۷ برابری نسبت به بازار‌های ارز و مسکن جذاب‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاران در ۱۰۰ روز نخست امسال بوده است. محاسبات نشان می‌دهد در حالی که از اول امسال مجموع ارزش مبادلات انجام شده در بازار‌های عمده مبادلات ارز و مسکن به ۱۲۵ هزار میلیارد تومان رسیده؛ بورس به تنهایی ۸۲۵ هزار میلیارد تومان ارزش معاملات سهام را به ثبت رسانده است. در این میان روز گذشته با دادوستد بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری، رکورد جدید در کارنامه تاریخی بازار سهام ثبت شد.

 

نهمین صعود متوالی شاخص کل بورس تهران در حالی رقم خورد که شاخص کل هم‌وزن پس از رالی ۱۷ روزه در مسیر صعودی، تن به اصلاح داد. دیروز پس از لمس مرز روانی یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد، موجی از شناسایی سود در کلیت بازار فعال و سبب شد تا قیمت سهام برخی از بنگاه‌های بورسی تا کف مجاز روزانه نیز افول کند. این مهم، اما سبب افزایش جذابیت قیمت‌ها به ویژه در میان بزرگان بازار شد. این تقابل جدی میان عرضه و تقاضا، اما رکوردی جدید برای ارزش معاملات خرد سهام به ارمغان آورد تا این متغیر در مجموع بورس و فرابورس از ۲۶هزار میلیارد تومان فراتر رود که در نیم قرن تاریخ تالار شیشه‌ای نمی‌توان نظیری برای آن یافت. در این میان بررسی‌ها حکایت از صدرنشینی بازار سهام در جذب نقدینگی از دیگر رقبای خود دارد.

 

---

بیشتر بخوانید: ایرانیان خارج‌نشین وارد بورس می‌شوند

 

در حال حاضر بازار سهام نه تنها بیشترین بازدهی را در میان رقبای خود در بازار‌های سرمایه‌گذاری در اختیار گرفته است که نگاهی به ارزش دادوستد‌ها در سه بازار دلار، مسکن و سهام حکایت از تفاوت فاحش ارقام بازار سهام نسبت به دیگر بازار‌ها است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از ارزش معاملات بورس و فرابورس در سه ماه نخست سال ۹۹ حکایت از جابه‌جایی ۸۲۴ هزار و ۶۳۷ میلیارد تومان نقدینگی تنها در سهام دارد. این در حالی است که طی همین دوره، بر اساس گزارش‌های دریافتی از سامانه نیما، معادل ۳/ ۳ میلیارد یورو (معادل ۵۹ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان) در سامانه نیما ارز فروخته شده است. در بازار مسکن نیز برآورد‌ها حکایت از دادوستد حدود ۶۵ هزار میلیارد تومان در بهار۹۹ دارد. به این ترتیب بازار سهام با اختلاف در صدر جذب نقدینگی میان بازار‌های سرمایه‌گذاری ایستاده است و در این شرایط بازده اعجاب‌انگیزی نصیب معامله‌گران خود کرده است.

تداوم ورود نقدینگی به بازار سهام که این روز‌ها بیشتر به هجوم پول تبدیل شده است در همان دقایق ابتدایی معاملات سبب شد تا شاخص کل مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد را لمس کند. این وضعیت، اما داوم چندانی نداشت و واکنش همیشگی معامله‌گران به اعداد رند سبب تشدید عمومی فشار عرضه در بازار شد. در این شرایط قیمت بسیاری از سهام از محدوده مثبت عقب نشستند و حتی برخی تا کف‌های مجاز روزانه سقوط کردند. در مجموع طی معاملات روز یکشنبه شاهد نوسان بالای قیمت‌ها در کلیت بازار سهام (بورس، فرابورس و بازار پایه) بودیم. در این شرایط از ۵۵۸ نماد معامله شده در سه بازار مذکور، ۲۲ درصد سهام نوسان قیمت بالاتر از ۱۰ درصد را تجربه کردند. به عبارتی از صف خرید به صف فروش یا بالعکس نوسان داشتند. در این میان ۶۱ درصد سهم‌ها نیز با نوسان بالاتر از ۵ درصد همراه شدند که در نوع خود جالب بود و از تقابل سنگین عرضه و تقاضا حکایت داشت.

معاملات روز یکشنبه بورس تهران هر چند با رشد ۷۵/ ۱ درصدی شاخص کل همراه شد، اما شاخص کل هم وزن که نشانی از اثرگذاری یکسان نماد‌ها دارد، با افت ۳/ ۰ درصدی مواجه شد. به این ترتیب پس از رالی ۱۷ روزه شاخص هم‌وزن در مسیر صعودی این نماگر عقب‌نشینی کرد. در این روز در مقابل رشد قیمت در ۴۴ درصد از سهام فعال بورسی و فرابورسی، ۵۶ درصد از شرکت‌ها با افت قیمت مواجه شدند. با این حال ثبت رشد دسته‌جمعی در گروه‌های بزرگ بازار شامل کالایی‌ها و دو گروه بانک و خودرو بازوی کمکی رشد شاخص کل بازار شد. جایی که شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بازار نیز رشدی معادل ۶/ ۲ درصد را تجربه کرد. به جرات می‌توان اذعان کرد از اوایل اردیبهشت‌ماه سبقت بزرگان در رشد قیمت به روند غالب بازار سهام تبدیل شده است. جایی که بازده شاخص ۳۰ شرکت بزرگ از ابتدای سال تاکنون از ۲۵۶ درصد فراتر رفت، اما شاخص هم‌وزن به رشد ۱۴۸ درصدی بسنده کرد. 

 

در حال حاضر به نظر می‌رسد واگذاری باقی‌مانده سهام دولت در بورس در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) و تصور عمومی مبنی بر تداوم حمایت‌های دولت از این بازار سبب شده تا معامله‌گران تمایل بیشتری به سهامداری در گروه‌هایی داشته باشند که در پرتفوی صندوق‌های مزبور قرار می‌گیرند. علاوه بر این تغییر قوانین مربوط به حجم مبنا لنگر سنگین قیمت کوچک‌تر‌های بازار شده است. ضمن آنکه عموم سرمایه‌گذاران معتقدند پس از رالی پرشتاب قیمت سهام کوچک‌تر بازار در سال ۹۸، اینک نوبت به بزرگان کالایی رسیده است. از این رو از ابتدای اردیبهشت تاکنون این سهام باارزش بازار بالا بودند که در کانون توجه بورس‌بازان قرار گرفتند.

در روزی که شاخص کل بورس تهران با رشد ۷۵/ ۱ درصدی همراه شد، معامله‌گران حقیقی جایگاه خود در زمین خرید را حفظ کردند. به این ترتیب طی معاملات روز یکشنبه بورس تهران، در مجموع ۷۴۵ میلیارد و ۴۶۰ میلیون سهم به ارزش ۳۶۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار افزوده شد. در این میان بیشترین خالص خرید حقیقی در سهام زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی به میزان ۲۷۵ میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان ثبت شد. در این گروه نماد معاملاتی دو پالایشگاه تهران و اصفهان بیشترین توجه معامله‌گران خرد را به خود جلب کردند.

 

«شتران» دیروز شاهد جابه‌جایی ۱۸۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بود. این روند در «شپنا» نیز با جابه‌جایی ۱۲۲ میلیارد تومانی به سمت پرتفوی سهامداران خود همراه شد. صنعت فلزات اساسی از دیگر گروه‌هایی بود که معاملات روز یکشنبه را با اقبال بازیگران حقیقی به پایان رساند. در این گروه دیروز شاهد جابه‌جایی ۱۸۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. «فولاد» و «فملی» صدرنشین بیشترین خالص خرید حقیقی در این گروه شدند و به ترتیب جابه‌جایی ۱۴۰ و ۱۰۲ میلیارد تومانی از پرتفوی حقوقی به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار را تجربه کردند. در آنسوی بازار، اما بیشترین خالص فروش حقیقی‌ها در زیرمجموعه‌های گروه مواد و محصولات دارویی ثبت شد. در این گروه دیروز شاهد حمایت ۱۳۰ میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی سهامداران عمده بودیم. بانکی‌ها نیز روز یکشنبه با جابه‌جایی ۷۰ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی مواجه شدند. در این گروه هرچند بانک ملت با خالص خرید حقیقی ۱۸۵ میلیارد تومانی همراه شد، اما در سهام بانک پاسارگاد بیشترین فشار فروش سهامداران خرد به میزان ۱۰۹ میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان مشاهده شد.