سطح بالای ابتلا و مرگ ناشی از کرونا در کشور

اقتصاد۲۴ -  تازه‌ترین آمارها حاکی از آن است که شمار مبتلایان کرونا در جهان تاکنون به ۱۸ میلیون و ۲۳۶ هزار و ۷۲ نفر رسیده و مرگ ۶۹۲ هزار و ۸۰۹ نفر در اثر این بیماری نیز تأیید شده است. روند افزایش آمار مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ که تاکنون در ۲۱۳ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد. همچنین بنابر تازه‌ترین آمارها ۱۱ میلیون و ۴۴۵ هزار و ۹۸۲ نفر از مبتلایان به کووید-۱۹ بهبود یافته‌اند.

همچنین بنابر اعلام وزارت بهداشت ایران تا ظهر روز گذشته (۱۳ مردادماه) مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ٣٠٩ هزار و ۴٣٧ نفر رسیده و متاسفانه ١٧ هزار و ١٩٠ نفر نیز به این دلیل جان خود را از دست داده اند. همچنین خوشخبتانه تاکنون ٢۶٨ هزار و ١٠٢ نفر از بیماران، بهبود یافته اند.

کمیته اپیدمیولوژی بیماری کووید-۱۹ وزارت بهداشت، تحلیل استانی وضعیت این بیماری در هفته منتهی به ۱۰ مردادماه را منتشر کرد.

روش محاسبه شاخص ها

در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشات آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلای بستری و سرپایی وارد آنالیز میشود. برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید ۱۹ دراستان های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش شده روزانه استفاده شد. برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هرروز نسبت به روز قبل محاسبه شد.

در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.

تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی

بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت، برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی موارد زیر مدنظر قرار گرفت:

درمواردی که هردو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.

درمواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.

در مواردی که منحنی اپیدمی تمام می شود، وضعیت به حالت ثبات می رسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم می باشد. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر می باشد.

درمواردی که هردو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.

منظوراز ناسازگاری داده ها این است که روند داده های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخص های ابتلا و مرگ دیده می شود در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده های درست ترمی توان ارائه داد. ناسازگاری در داده ها به دلایل مختلفی می تواند رخ دهد؛ از جمله دلایل بروز ناسازگاری میتوان به ثبت غیردقیق روزانه داده ها توسط استان ها و وجود خطا هنگام ثبت داده ها، وجود ترکیبی ازچند الگوی اپیدمی در استان) شروع اپیدمی در نقطه ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر(بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییرروند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.

تقسیم بندی استان ها از نظر میزان گزارش

استان ها بر اساس میزان بروز تجمعی موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. در مورد استانهای با بروز کم، تغییرات کم در داده ها می تواند تغییرات سریع در شاخص ها ایجاد کند و از این رو تفسیر داده های این استانها سخت تر بوده و با عدم اطمینان بیشتری همراه است.

بیشتر بخوانید: ابهام بزرگ آمار کرونا در پایتخت

تحلیل بر اساس این شا خص ها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استانهاهمراه با سایر شاخصها و تحلیل های دقیق تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان ها و دانشگاه های علوم پزشکی کشور ارائه دهند.

تحلیل روند بیماری در هفته منتهی به ۱۰ مردادماه

بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ منتشر شده در سایت وزارت بهداشت، در روند کشوری بیماری، هر چند موارد ابتلا و مرگ نسبتا ًبالا است، اما ثبات و تغییرات مختصر نزولی در آن دیده می شود.  روند ثبات با شدت بالای ابتلا و مرگ در شش استان (زنجان، لرستان، اردبیل، فارس، تهران و آذربایجان شرقی) و با شدت کمتر در دو استان (قم و سیستان و بلوچستان) مشاهده شد.روند صعودی یا شروع پیک در چهار استان (مازندران، اصفهان، البرز، چهارمحال و بختیاری)   و روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی در یک استان (یزد) مشاهده شد.  به نظر می رسد سه استان (بوشهر، مرکزی و همدان) اخیرا یک پیک اپیدمی را تجربه کرده اند. در چهار استان روند نزولی (خوزستان، آذربایجان غربی، گلستان و خراسان جنوبی) و در سه استان (هرمزگان، کردستان و گیلان) تغییرات مختصر نزولی به همراه روند ثبات نسبی مشاهده شد. در هشت استان (ایلام، کرمانشاه، خراسان شمالی، سمنان، کهگیلویه و بویر احمد، کرمان، خراسان رضوی و قزوین)   ناسازگاری داده ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی دهد. باید مد نظر داشت که یک استان می تواند چندین پیک منحنی را تجربه نماید.  

جهت اطلاع از روش کار و اطلاعات بیشتر در مورد روندهای استانی در چند روز اخیر به وب سایت کمیته اپیدمیولوژی کووید -۱۹ به آدرس http://corona.behdasht.gov.ir مراجعه کنید.

کرونا در جهان

بر اساس گزارش اپیدمیولوژی وزارت بهداشت، تاکنون میزان مرگ و میر و کشندگی بیماری کووید-۱۹ در جهان ۳.۸ درصد برآورد شده است. بر اساس این گزارش تعدا موارد جدید ابتلا به کرونا در جهان در روزهای هشتم، نهم و دهم مرداد ماه به ترتیب ۲۱۶۳۶۹ نفر، ۲۵۴۴۶۶ نفر و ۲۹۳۲۵۲ نفر بوده است.

همچنین بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹، تا یازدهم مردادماه، ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به بیماری کرونا در جدول زیر می آید که بر اساس آن کشور آمریکا، برزیل و هند رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند. کشورمان نیز از نظر وضعیت ابتلا به کرونا در رده دهم قرار دارد.

چگونه متخصصان از داده‌ها برای شناسایی تجربه‌های موفق مهار کرونا در کشـورهای مختـلف اسـتفاده می‌کنند؟

هدف از بررسی داده‌های کشورهای مختلف و مقایسه آن با یکدیگر، کمک به شناخت سیاست‌ها و برنامه‌های فعلی و آینده در زمینه بهداشت جهانی، بر اساس تجارب مفید گذشته، است. این کار توسط تیم‌های متبحر اپیدمیولوژی با تحلیل دقیق داده‌های کشورهایی که پیشرفت فوق العاده‌ای در مهار بیماری داشته‌اند، انجام می‌شود. در مورد بیماری در حال تحولی مانند کووید-۱۹، شناسایی کشورهایی که مؤثرترین اقدامات را انجام داده‌اند، ولی مهارت مناسب برای انتقال تجربیات خود به سایر کشورهای جهان را ندارند، ساده نیست. بر اساس داده‌های موجود، یک متدولوژی برای کمک به شناسایی این کشورهای موفق ایجاد شده است. محدودیت‌های قابل توجهی در این انتخاب به دلیل ماهیت در حال تحول این بیماری شامل داده‌های ناقص، تعاریف مورد (که مدام در حال تغییر و تکامل است) و مهم تر از همه نتایج نهایی ناشناخته (به دلیل نوپدید بودن بیماری)، وجود دارد.

 باید توجه داشت که فقط با استفاده از یک شاخص، نمی‌توان تجربه موفقیت را شناسایی کرد. هر کدام از داده‌ها، دارای خط سیر و معانی مختلفی هستند و در نهایت چندین شاخص برای شناسایی کشورهایی که تا به امروز در مدیریت همه‌گیری موفق بوده‌اند، تعریف شده است. گروهی از این شاخص‌ها، مبتنی بر مرگ هستند. میزان روزانه مرگ‌های تأیید شده، دلایل بسیار متفاوتی در کشورها دارد. شیب منحنی هرچه بیشتر باشد، سرعت افزایش مرگ و میر بیشتر می‌شود. کشورهایی که در بالای نمودار قرار دارند بیشترین تعداد مرگ را داشته‌اند، اما باید توجه داشت که مرگ بیشتر برخی از این کشورها متاثر از جمعیت بیشتر آن‌ها هم هست.

دومین نمودار مورد استفاده در این تحلیل، سرانه مرگ ومیر را نشان می‌دهد تا تفاوت در جمعیت را حذف کند. این نمودارها نشان می دهند که برخی از مداخلات در کاهش مرگ ناشی از کووید-۱۹ بسیار مؤثرتر از بقیه بوده اند، اما به ما نمی‌گویند که چرا این مداخلات مؤثرتر هستند. برای کمک به روشن شدن این موضوع که چرا برخی از پاسخ‌ها اثربخش تر بوده‌اند، باید یک چهارچوب آماده سازی و پاسخ به همه‌گیری: پیشگیری، تشخیص، مهار و درمان تهیه شود. مرحله پیشگیری به دلیل اینکه در مرحله فعالیت گسترده ویروس هستیم، حذف شده است. برای شناسایی، مهار و درمان چندین مرحله تعیین شده است که می‌تواند به تحلیلگران در شناسایی این که هر کدام از کشورها در هر مرحله خاص چگونه عمل کرده‌اند، کمک کند. این متدولوژی کمک می‌کند تا کشورهایی را که در هر مرحله موفقیت‌های بدیلی داشته‌اند را شناسایی کنیم و با کمک آن، نگرش‌ها و اقدامات جدیدی که برای سایر کشورها مفید خواهد بود، تعریف کنیم.

شاید بتوان از این روش در تحلیل داده‌های کشورها و بررسی دلایل موفقیت یا عدم موفقیت آن مناطق در مهار کووید-۱۹ استفاده کرد. نمودار تزایدی مرگ به دلیل کووید-۱۹ به عنوان یکی از نمودارهای مورد استفاده در این متدلوژی در زیر آورده شده است.

تجارب کشـورهای جهـان در مواجهـه با کرونا؛ این بخش کلمبیا

کلمبیا کشوری در آمریکای جنوبی، با مساحت ۱.۱۰۹.۵۰۰ کیلومترمربع و جمعیت ۵۰.۹۲۵.۸۹۶ نفر است. موارد کووید-۱۹ در این کشور از تاریخ شانزدهم اسفندماه ۱۳۹۸ گزارش شد و هم اکنون در رتبه دوازدهم کشورهای جهان از نظر شمار مبتلایان به کووید-۱۹ قرار دارد. در این کشور تاکنون ۲۸۶.۰۲۰ مورد تأییدشده بیماری و ۹.۸۱۰ مورد مرگ گزارش شده است.

برخی از تجارب و اقدامات انجام شده در کشور کلمبیا شامل موارد زیر است:

- شروع تدابیر کنترلی و پیشگیرانه اعم از جداسازی و محدودیت‌های تردد توسط مردم قبل از اعلام رسمی قرنطینه

-  اعلام رسمی قرنطینه توسط دولت از ۶ فروردین ماه ۹۹، اجرای قرنطینه اجباری افراد بالای ۷۰ سال و تمدید قرنطینه تا ۲۵ تیر ۹۹

- محدودیت ساعات کاری و دورکاری افراد بالای ۶۰ سال

- اقدامات سختگیرانه نیروهای ارتشی برای اعمال محدودیت‌ها

- کاهش بیش از ۸۰ درصدی مراجعات به فروشگاه‌ها، اماکن تفریحی و ایستگاه‌های تردد حمل و نقل عمومی به دنبال اجرای محدودیت ها

- تنظیم پروتکل های بهداشتی کووید-۱۹ برای بخش های مختلف از جمله صنایع، کارخانجات و حمل و نقل

- کمک های مالی به برخی شرکت‌ها و اقشار آسیب‌پذیر