چالش پیشگویان دلار

اقتصاد۲۴ - از ابتدای سال تاکنون قیمت ارز با رشد بی‌سابقه‌ای روبرو بوده، برای این موضوع دلایل مختلفی شمرده می‌شود، اما در این رابطه معاملات "فردایی دلار" دلال‌ها یکی از عواملی است که تاثیر زیادی بر روی التهاب ارز گذاشته است، اما چندان توجهی به این موضوع نشده است.

محمود بهمنی رئیس کل اسبق بانک مرکزی با بیان این‌که مقابله با بازار معاملات فردایی ضروری است، گفت: این بازار صرفاً موج افزایش قیمت را ایجاد می‌کند. در قالب این معاملات ارز وجود ندارد و افراد از مابه‌التفاوت این نرخ‌ها استفاده می‌کنند. در شرایط کنونی بازار معاملات فردایی برای بازار ارز کشور، یک سم محسوب می‌شود.

باند‌های مافیایی پشت معاملات فردایی دلار هستند

حمید حسینی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به اینکه دو نکته مهم در مورد معاملات فردایی دلار می‌توان برشمرد، گفت: اولین مسئله به این موضوع مربوط می‌شود، که برخی انتظارات خود را در مورد دلار در این نوع از داد و ستد‌ها به کار می‌گیرند و تصوراتی که از آینده دلار می‌تواند رخ دهد، در این معاملات هویدا می‌شود.

وی افزود: اما مسئله دوم به امر مرتبط است که باند‌های مافیایی که از نوسان و افزایش قیمت دلار سود می‌برند، با قیمت‌های کاذبی که درست می‌کنند در فضای مجازی به از هم گسیختگی بیشتر بازار دلار دامن می‌زنند و اجازه نمی‌دهند که دلار با توجه به اقداماتی که بانک مرکزی به عنوان بازار ساز اصلی انجام می‌دهد، به سوی ثبات و یا کاهش قیمت حرکت کند، در واقع نفع این جریانات مافیایی در التهاب بخشیدن به بازار‌های مختلف از جمله ارز است.

حسینی اظهارداشت: دستگیری‌هایی که در رابطه با بازار ارز نیز طی چند روز اخیر رخ داده، در همین راستا می‌توان ارزیابی کرد، به اعتقاد بنده این معاملات فردایی نقش مخربی در بازار دلار ایفا می‌کند، این در حالیست که شاید در عمل نیز معامله‌ای انجام نشود، اما با این قیمت گذاری صوری باعث التهاب و افزایش قیمت بیشتر در بازار می‌شوند، به نظر می‌رسد این برخورد‌هایی که برای مقابله با این نوع از معاملات صورت می‌گیرد در کنترل بازار و همچنین ثبات بخشی به آن موثر باشد.

این فعال بخش خصوصی همچنین با اشاره به تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر روی قیمت ارز، گفت: این اثرگذاری را به هیچ عنوان نمی‌توان کتمان کرد، در صورتی‌ که جو بایدن انتخاب شود، با توجه به انتظاراتی که می‌رود، مبنی بر بازگشت آمریکا به برجام و همچنین برداشته شدن برخی از تحریم‌ها دلار، با برنده شدن نامزد دموکرات‌ها کاهش قیمت را تجربه خواهد کرد.

وی اضافه کرد: اما اگر ترامپ مجددا پیروز انتخابات شود، با توجه به اینکه بر فشار تحریم‌ها خواهد افزود تا به زعم خود ایران را وادار به مذاکره کند، دلار دوباره مسیر افزایشی به خواهد گرفت، اما به هیچ عنوان نمی‌توان پیش بینی کرد که قیمت تا چه سطح و نرخی بالا خواهد رفت، باید دید که در عرصه سیاسی چه تحولاتی رخ می‌دهد، تا بتوان دقیق‌تر اوصاع را تحلیل کرد.

بیشتر بخوانید: پیش‌بینی صرافان از مسیر حرکت دلار در هفته آینده

معاملات فردایی دلار تنها اثر روانی بر روی بازارارز دارد

مسعود دانشمند دبیرکل خانه اقتصاد ایران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه معاملات فردایی دلار تنها اثر روانی بر روی بازارارز دارد، گفت: ما سالیانه برای تمامی نیاز‌های ارزی خود به ۶۰ میلیارد دلار احتیاج داریم، یعنی روزی ۲۰۰ میلیون دلار، حال شما فکر می‌کنید، حجم این معاملات در یک روز چقدر است، به طور تقریبی این معاملات دلاری بین ۵۰ تا ۶۰ هزار دلار در روز است، بنابراین حجم آن زیاد نیست که بخواهد در بازار اثر واقعی داشته باشد.

وی افزود: اما به دلیل اینکه افرادی که برای خرید ارز به بازار مراجعه می‌کنند، می‌بینند که قیمت در کف بازار به طور مثال با افزایش روبرو بوده، این مسئله روی آن‌ها نیز تاثیر می‌گذارد، بنابراین این موضوع بیشتر جنبه روانی دارد تا واقعی، از سویی بسیاری از تجار و بازرگانان چه دولتی و چه خصوصی خود به دلیل این که کارشان با دلار است، تحت تاثیر این جو معاملات فردایی قرار نمی‌گیرند.

دانشمند اظهار داشت: بر این اساس معاملات فردایی بر روی نیاز‌های بزرگ ارزی و معاملات کلان تاثیر ندارند، از سوی دیگر اگر بازار در حالت عادی به سر ببرد، این معاملات فردایی همان اثر روانی را نیز ندارد، امروز با وضعیتی روبرو هستیم که تحریم‌ها عملا درآمد‌های ارزی کشور را به کمترین میزان خود رسانده و ورود دلار به صورت اسکناس نیز با محدودیت فراوانی مواجه شده، در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که بازار ارز تکان نخورد.

رئیس اسبق اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات با اشاره به اینکه گره زدن وضعیت بازار دلار به نتیجه انتخابات آمریکا رویه غلطی است، بیان داشت: اگر بایدن انتخاب شود، قرار است چه اتفاقی رخ دهد، اگر او رقابت را ببرد، تازه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ یعنی اول بهمن سرکار خواهد آمد و بعد هم چند وقتی طول می‌کشد که زمام امور را در دست بگیرد، از سوی دیگر با انتخاب او قرار نیست از آسمان دلار بریزد، در سال ۶۸ نیز زمانیکه قطعنامه ۵۹۸ امضا شد، برخی هیجانی شدند، اما بعد از مدتی دلار نیز سر قیمت خود بازگشت، الان نیز همین داستان است، ما به جای اینکه منتظر باشیم که بایدن بیاید و ما را نجات دهد، خودمان باید به فکر خود باشیم.

وی ادامه داد: در اطراف ما بیش از ۱۴ کشور همسایه با رویکرد‌های مختلف وجود دارد که ما تحت هر شرایطی می‌توانیم با آن‌ها داد و ستد داشته باشیم، به شرطی که دولت برنامه داشته باشد و بتوان از فرصت‌هایی که ایجاد می‌شود، نهایت بهره را ببرد، نه اینکه صرفا شعار داده شود و اقدامی صورت نگیرد.