اقتصاد۲۴ - نوسانات ارزی، تحریمهای خصمانه آمریکا علیه ایران، شیوع بیماری کرونا و دشواری واردات مواداولیه موردنیاز تولید لاستیک همگی دست به دست هم دادند تا تولیدکنندگان، عرضهکنندگان و مصرفکنندگان دل خوشی از بازار تایر در سالجاری نداشته باشند؛ چون برای تولیدکننده با توجه به نوسانات ارزی ادامه تولید دیگر صرفه اقتصادی نداشت و مدام در حال ضرر قرار گرفت، از همینرو با کاهش عرضه محصول به بازار رکود به بازار عرضهکنندگان هم منتقل شد و بعد از چند ماه کش و قوس در نهایت مردادماه سالجاری قیمت انواع تایر ۵۵ درصد افزایش یافت.
البته مشکل به همینجا منتهی نشد و بعد از چند ماه دوباره زمزمههای احتمال افزایش ۵۰ تا ۹۰ درصدی لاستیک به گوش میرسد، مسالهای که داوود سعادتی نژاد، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک، روغن و پنچرگیران درباره مشکلات موجود در بازار تایر و صحت و سقم احتمال افزایش دوباره قیمت تایر توضیح میدهد.
خبرهایی مبنی بر افزایش دوباره قیمت تایر ۵۰ تا ۹۰ درصد به گوش میرسد، چقدر این موضوع صحت دارد؟
بله این موضوع صحت دارد و البته نه افزایش قیمت تا ۹۰ درصد، اما دوباره احتمال افزایش قیمت لاستیک هست. براساس صحبتهایی که انجام شده افزایش ۵۰ درصدی قیمت لاستیک مطرح شده است، اما هنوز این رقم مصوب نشده است، چون قرار است دوباره کارشناسان بررسیهای لازم را انجام دهند و بعد نرخ تعیینشده توسط انجمن تولیدکنندگان لاستیک طی نامهای به سازمان حمایت ارسال شود، بنابراین اگر چنانچه مقرر شود که این رقم باید افزایش یابد، بعد از تصویب به بازار ارائه میشود.
بیشتربخوانید:رشد ۲۶ درصدی تولید تایر خودرو
فکر میکنید چقدر زمان ببرد تا نرخهای جدید تصویب و در بازار اعمال شود؟
بلافاصله قیمتها افزایش نخواهد یافت و بهنظر میرسد درصورت تصویب افزایش قیمت، از آذر ماه نرخهای جدید اعمال شود؛ چون برای ماه جاری هم لاستیکها و هم حوالهها تحویل متقاضیان داده شده است. نوسانات ارزی، حذف ارز دولتی ۴هزار و ۲۰۰ تومانی و استفاده از ارز نیمایی که به نرخ روز ارز وابسته است همگی باعث این افزایش قیمت در حوزه لاستیک شده است، بنابراین موضوع عجیبی نیست که دوباره قیمتها افزایش یابد، چون براساس قیمت دلار هزینههای تولید جمع میشوند.
دلیل اینکه مسوولان قصد افزایش دوباره قیمت لاستیک را دارند چیست؟ بعد از گرانی دوباره بازهم در بازار شاهد فاصله فاحش قیمت تایر دولتی با نرخ آزاد خواهیم بود یا بالاخره قیمتها تکنرخی میشوند؟
نوسانات ارزی، حذف ارز دولتی ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و استفاده از ارز نیمایی که به نرخ روز ارز وابسته است همگی باعث این افزایش قیمت در حوزه لاستیک شده است؛ بنابراین موضوع عجیبی نیست که دوباره قیمتها افزایش یابد، چون براساس قیمت دلار هزینههای تولید جمع میشوند. اما در مورد حذف یا برقراری فاصله قیمت بازار و نرخ دولتی باید به این نکته اشاره کرد که اگر لاستیکها بهموقع در بازار عرضه شوند و در دسترس تمام اعضای صنفی قرار گیرند بهطور حتم تفاوت نرخ دولتی با بازار دیگر عمیق نخواهد بود.
دلیل این عدمعرضه بهموقع به بازار چیست؟ تولیدکنندگان کمکاری میکنند یا سامانه جامع تجارت که وزارت صمت مصوب کرده باید براساس آن کار شود باعث کمبود تایر در بازار میشود؟
سامانه جامع تجارت هم معضل دیگری است که باعث ایجاد مجموعهای از مشکلات در بازار شده است. هرچند در حوزه لاستیک نه در بازار و نه عرضه از سوی تولیدکنندگان مشکلی وجود ندارد و به بیان کلیتر کمبودی در این زمینه احساس نمیشود، اما متاسفانه سامانه مذکور باعث ایجاد مشکلات عدیدهای برای عرضهکنندگان لاستیک و آنهایی که اقدام به واردات میکنند شده است؛ چراکه پس از واردکردن اطلاعات تایر به سامانه حق فروش به خردهفروش وجود ندارد، مجبورند از طریق سامانه به افرادی که متقاضی هستند با سند لاستیک تحویل دهند. همین مساله منجر به این شده که یکسری از لاستیکها که مشتری کمتری دارند یا فروششان زمانبراست در انبارها دپو شوند.
در حالحاضر اکثر لاستیکهای سواری در رینگ ۱۳، ۱۴ و ۱۵ در بازار به اندازه نیاز مشتریان موجود است و با توجه به نوع خودروها مردم هم مشتری هستند و خریدار وجود دارد، اما مابقی لاستیکها خریدار کمی دارند و در انبار هستند.
با این تفاصیل اکنون حجم قابلتوجهی از لاستیکهای کمفروش در انبارها رسوب کرده است؟ چه درصدی از کل حجم بازار تایر به این دست از لاستیکها اختصاص دارد؟
بله در حالحاضر بخش قابلتوجهی از لاستیکها در انبارهایمان رسوب کرده است. متاسفانه این تجربه را در گذشته هم در حوزه لاستیک خودروهای کار و تجاری داشتیم که یکسری لاستیک بیکیفیت و چینی به کشور وارد شده بود برای مدتی در انبارها مانده بودند و حالا این مساله به حوزه تایر خودروهای سواری کشیده شده است. برای پاسخ به بخش دوم سوال باید بگویم که اگر در بازار ۴۰ درصد لاستیکهای موجود به فروش برسند حدود ۶۰ درصد در انبارها رسوب میکند و برای فروش زمانبراست. در مرداد ماه لاستیک ۵۵ درصد افزایش قیمت داشت و بهدلیل افزایش نرخ ارز و استفاده از سامانه جامع تجارت بازار نتوانست تنظیم شود؛ بنابراین اگر ۵۰ درصد قیمت تایر افزایش یابد و لاستیک به بازار هم عرضه شود دیگر مردم داوطلب این نخواهند شد که سند ببرند و صف بایستند، بنابراین تایر در دست تمام اعضا هست و با همان سود ۱۰ تا ۱۲ درصد به فروش خواهند رفت.