پاسخ صندوق بازنشستگی به مطالبات بازنشستگان کشوری

اقتصاد۲۴ - در پی نشست مجازی روسای کانون‌های بازنشستگان کشوری با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سوالات و مطالبات مختلفی مطرح شد که پس از بررسی و پیگیری، پاسخ صندوق بازنشستگی کشوری به آن‌ها به شرح زیر است.

_ تقدیر از عملکرد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان برنامه و بودجه و مجموعه دولت دوازدهم در پیگیری و اجرای طرح همسان‌سازی و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری با شاغلان هم‌گروه و درعین‌حال، تاکید بر ضرورت تداوم این روند در سال‌های آینده از طریق تثبیت اصل همسان‌سازی در قانون مدیریت خدمات کشوری و تعیین ردیف تامین مالی آن در بودجه عمومی کشور.

پاسخ: منابع طرح همسان‌سازی و افزایش حقوق بازنشستگان کشوری در سال جاری از طریق واگذاری سهام برخی شرکت‌ها تامین شده و صندوق بازنشستگی کشوری باید با سرمایه‌گذاری بر روی این سهام، برای تامین منابع همسان‌سازی اقدام کند. با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه، اصلاحاتی در روند اجرای طرح همسان‌سازی و رفع ایرادات آن در چهارماه گذشته انجام شده که به صدور احکام جدید برای بازنشستگانی که مدل اجرای متناسب‌سازی آن‌ها را متضرر می‌کرد، منجر شده است. روند همسان‌سازی و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان در سال‌های آتی هم تداوم خواهد داشت و طرحی دوفوریتی هم با همکاری مجلس برای تبدیل به مصوبه قانونی و تامین بودجه در سال آینده تهیه شده است. البته، تامین منابع پرداخت حقوق حدود یک و نیم میلیون بازنشسته کشوری پس از اجرای طرح همسان‌سازی کار پیچیده و سختی است که با حمایت دولت محترم ادامه خواهد یافت. شرایط اقتصادی کنونی کشور، تداوم تحریم‌ها و شیوع بیماری کرونا از اواخر سال گذشته، تامین منابع مالی اجرای این طرح را برای صندوق بازنشستگی کشوری بسیار دشوار کرده است. تاخیر یکی دو روزه در پرداخت حقوق طی ماه‌های اخیر هم، به همین دشواری شرایط تکمیل منابع برای پرداخت‌ها برمی‌گردد. با این حال، عزم مجموعه دولت، وزارت رفاه و صندوق بازنشستگی کشوری بر ادامه اجرای این طرح و برطرف کردن مشکلات اجرایی و مالی آن است.

_ تاکید بر رفع تبعیض‌های موجود در پرداخت‌ها و اعطای خدمات و تسهیلات بین بازنشستگان در سه سطح: «میان بازنشستگان با وضعیت مشابه و همکار»، «میان بازنشستگان دستگاه‌های اجرایی مختلف» و «میان بازنشستگان با شاغلان هم‌گروه».

پاسخ: اجرای طرح‌های همسان‌سازی و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان دقیقا در جهت اجرای همین اهداف و رفع تبعیض صورت گرفته است که طبق آن، مدلی طراحی شده که هر بازنشسته ۹۰ درصد میانگین حقوق شاغل هم‌طراز خود را دریافت می‌کند. با اجرای این فرمول و با توجه به افزایش حقوق صورت گرفته در ابتدای سال جاری، به‌طور میانگین حقوق بازنشستگان کشوری ۷۷درصد افزایش داشته و میانگین حقوق پرداختی به اعضای صندوق بازنشستگی کشوری از دومیلیون و ۹۰۰ هزار تومان در سال گذشته به پنج میلیون و ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. از زمان آغاز طرح متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری در مهرماه سال جاری، احکام متناسب‌سازی برای یک میلیون و ۴۹۰ هزار بازنشسته صادر شده است. اصلاحیه حذف سقف حقوق درباره ۷۵۰۰۰ رکورد اعمال شده است و برای صدور اصلاحیه احکام متناسب‌سازی اعضای غیر هیات علمی دانشگاه‌های فنی‌وحرفه‌ای، فرهنگیان و سایر دانشگاه‌های وزارت علوم براساس ۹۰ درصد حقوق شاغلین هم‌طراز، پیگیری‌های لازم صورت گرفته است.

_ انتقاد شدید و متعدد از ناکارآمدی بیمه تکمیلی و نیز تاخیر در پرداخت مطالبات بیمه و درخواست تغییر ساختار فعلی بیمه تکمیلی و تجمیع بیمه‌های خدمات درمانی، تکمیلی و اکمل به صورت یک بیمه کارآمد.

پاسخ: نیاز به توضیح است که پرداخت مطالبات بیمه ازطریق صندوق بازنشستگی انجام می‌گیرد و شرکت آتیه سازان حافظ نقشی در پرداخت هزینه‌ها ندارد. صندوق تا حدود آذرماه، با برنامه ریزی قبلی، عموما هزینه‌ها را ظرف مدت ۱۵روز از زمان دریافت نسخه‌ها و رسید‌های مالی مرتبط با آن، پرداخت می‌نمود، اما بعد از اجرای همسان سازی و ایجاد مشکل نقدینگی برای صندوق، هزینه‌های بیمه درمانی با تاخیر پرداخت مواجه شد که همان گونه که جناب آقای افتخاری در جلسه با کانون‌ها اظهار داشتند، ضمن عذرخواهی از مشکل پیش آمده، صندوق تمام توان خود را جهت حل مشکل به کار بسته است و به زودی شاهد بازگشت به شیوه سابق و پرداخت در بازه زمانی مشخص خواهیم بود.

در خصوص بیمه اکمل نیز با توجه به سطح خدمات صندوق، بررسی لازم صورت گرفته است و بیمه اکمل به خصوص در بحث بیمه عمر با همکاری شرکت بیمه ملت تهیه شده و به زودی به بازنشستگان عزیز ارائه خواهد شد.

_ پیشنهاد تغییر وضعیت و ارتقای صندوق بازنشستگی کشوری به سازمان بازنشستگی.

پاسخ: تصمیم‌گیری دراین‌باره، فراتر از دایره اختیارات صندوق بازنشستگی کشوری و در سطح دولت و مجلس محترم است که پس از بررسی‌های کارشناسی طبق روال قانونی می‌تواند انجام گیرد. وزیر محترم رفاه هم در جلسه با روسای کانون‌های بازنشستگان مطالبه مطرح‌شده برای ارتقای صندوق بازنشستگی کشوری به سازمان را تایید کرده و گفتند که این صندوق با ارتقای فعالیت‌های خود در بخش‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در این جهت گام برداشته است.

_ ارائه خدمات رفاهی در شان بازنشستگان محترم و ارتقاء کارآیی کارت منزلت.

پاسخ: با توجه به اینکه کارت شناسایی بازنشستگان که با نام کارت منزلت از طریق دفاتر پیشخوان دولت در اختیار بازنشستگان مشترک صندوق قرار می‌گیرد، صرفاً جنبه کارت شناسایی داشته و با توجه به عدم تعریف خدمات قابل ارائه و نظارت بر آن و همچنین عدم وجود مکانیزم جهت ایمنی کارت و قابل اطمینان بودن در احراز هویت و جلوگیری از سوء استفاده از آن، عملا کارآیی خود را از دست داده است؛ لذا با عنایت به ماده یک آیین نامه ارتقاء منزلت، مصوب هیأت محترم وزیران به شماره ۶۷۱۱۵/ت/۳۳۸۷۴ هـ مورخ ۱۰/۱۱/۸۴ این صندوق در نظر دارد با همکاری بانک صادرات در آینده نزدیک سپهر کارت بانک صادرات متعلق به حساب حقوقی بازنشستگان را بعنوان کارت شناسایی آماده سازی و کلیه خدمات رفاهی و اعتباری را به کارت مذکور متصل نماید.

_ اختصاص یک هزارم منابع هر دستگاه اجرایی به کانون‌های بازنشستگان و استفاده از ظرفیت و تجارب اعضای این کانون‌ها برای مشاوره و پیشبرد فعالیت دستگاه‌های مختلف.

پاسخ: اختصاص بودجه‌ای به کانون‌های بازنشستگان از طریق دستگاه‌های محل خدمت می‌بایست طی فرایندی از طریق هیأت دولت به تصویب برسد. این صندوق آمادگی دارد موضوع را از طریق مسیر‌های قانونی با همکاری کانون‌های بازنشستگی پیگیری نماید. درخصوص استفاده از تجارب اعضای کانون‌ها، صندوق بازنشستگی کشوری در حوزه فرهنگی و اجتماعی، تعامل با کانون‌ها و هم افزایی در جهت ارتباط بیشتر با بازنشستگان سراسر کشور و شناسایی کانون‌های فعال در جهت بهره مندی از امکانات و ظرفیت‌های آنان را در دستور خود قرار داده است. در همین راستا تشکیل جلسات استانی و کشوری با همکاری کانون‌های بازنشستگان کشوری در حوزه‌های مختلف از جمله آلزایمر، ورزش و تندرستی، مهارت آموزی بازنشستگان و همچنین همکاری کانون‌ها در اجرای تفاهم نامه‌های همکاری با موسسات و نهاد‌ها و مشارکت آنان در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی صندوق از اقدامات این صندوق است. همچنین صندوق به منظور ایجاد ارتباط دو سویه با کانون‌های بازنشستگان کشوری و در خصوص نحوه ارائه خدمات به بازنشستگان اقدام به برگزاری جلسات مستمری با کانون‌ها و تشکیل کارگروه‌های تخصصی نموده است.

_ تخصیص حق منطق جنگی مشابه شاغلین به بازنشستگان کشوری.

پاسخ: تخصیص حق منطقه جنگی مشابه شاغلین که به عهده دستگاه اجرایی است، مستلزم تعیین سازوکار اجرایی آن توسط سازمان اداری و استخدامی کشور است.

_ انتقاد از تاخیردر پرداخت حقوق بازنشستگان در ماه‌های اخیر.

پاسخ: دلیل اصلی تاخیر در پرداخت حقوق به اجرای طرح متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از مهرماه برمی‌گردد که تامین منابع مالی را دشوار کرده است. طبق آخرین آمار، صندوق بازنشستگی کشوری بیش از یک میلیون و ۵۶۰ هزار عضو دارد که ماهانه حقوق و مزایای خود را به‌طور منظم باید دریافت کنند. مجموع حقوق پرداختی ماهانه تا اسفندماه سال ۹۸، بالغ بر ۴۸۰۰ میلیارد تومان بود. با اجرای همسان‌سازی و متناسب‌سازی در سال ۹۹، مجموع حقوق پرداختی از مهرماه امسال ماهانه به ۸۶۰۰ میلیارد تومان رسید. درحال حاضر، دولت ماهانه پنج هزار میلیارد تومان برای پرداخت حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران عضو صندوق پرداخت می‌کند که این پرداخت معمولا در روز‌های بیست‌ونهم هر ماه صورت می‌گیرد و درعین‌حال، در نتیجه، ۳۶۰۰ میلیارد تومان باقیمانده باید از طریق فعالیت‌های مختلف اقتصادی و کسورپردازی شاغلان انجام شود که تاکنون نیز انجام شده است. بااین حال، صندوق بازنشستگی کشوری با پیگیری‌های مختلف تلاش دارد تامین منابع و پرداخت حقوق هرچه سریع‌تر و منظم‌تر انجام گیرد و حقوق را قبل از سی‌ام هر ماه پرداخت کند. البته، برخی از عزیزان دغدغه‌ای دارند که این صندوق منابع پرداخت حقوق را در حساب بانکی نگه می‌دارد که چنین ادعایی صحت ندارد. این صندوق بلافاصله پس از دریافت منابع، حقوق بازنشستگان و ذی‌نفعان عزیز را پرداخت می‌کند. با بهره‌گیری از شیوه جدید، عملا مبالغ دریافتی از محل منابع تامین شده، بلافاصله در حساب بازنشستگان کارسازی می‌شود.

_ درخواست تسریع در صدور گواهی کسر از حقوق و برخی انتقاد‌ها از سیستم جدید.

پاسخ: الکترونیکی شدن خدمات از جمله گواهی‌های کسر از حقوق، جزء الزامات دولت الکترونیک و مطالبه دستگاه‌های اجرایی و بخش زیادی از بازنشستگان بوده است که اجرایی و محقق شد. در این مورد دو مساله وجود داشت. اول اینکه، ذی‌حسابی‌های دستگاه‌های اجرایی بار‌ها به صندوق بازنشستگی نامه ارسال کرده‌اند و خواستار تعیین تکلیف و الکترونیکی شدن روند صدور گواهی کسر از حقوق شده بودند و در این زمینه، از صندوق تعهداتی گرفته بودند. مساله بعدی این بود که بازنشستگان ساکن در شهر‌های خارج از مراکز استان برای اخذ گواهی باید به تهران یا مراکز استان مراجعه می‌کردند؛ به‌طوری که تنها در تهران ماهانه بالغ بر ۳۰۰۰ نفر از شهر‌های مختلف به ستاد مرکزی صندوق می‌آمدند. پس از الکترونیکی شدن، به طور میانگین ۲۰هزار گواهی کسر از حقوق طی دو ماه صادر شده است. بنابراین، ادامه روند سنتی نه مورد پذیرش ذی‌حسابی‌های دستگاه‌های دولتی بود و نه مراجعه به مرکز برای بازنشستگان مخصوصا در شرایط شیوع کرونا، امکان داشت. صندوق به‌سرعت اشکالات اولیه در روند اجرای طرح را رفع کرده است. لازم است تاکید کنیم بخشی از تاخیر، ناشی از وارد کردن اطلاعات اشتباه به سیستم است که امیدواریم متقاضیان با دقت بیشتری این کار را انجام دهند.

_ گلایه شدید از کاهش منزلت اجتماعی بازنشستگان در دستگاه‌های اجرایی و بی‌توجهی به سوابق و خدمات آنان.

پاسخ: صندوق بازنشستگی کشوری براساس مطالبات بازنشستگان عزیز و درخواست‌های متعدد کانون‌ها در ابتدای امسال با پیگیری و نامه‌نگاری‌های متعدد با سازمان برنامه و بودجه کشور، موضوع پرداخت رفاهیات دستگاه‌های اجرایی به شاغلین را برای بازنشستگان همان دستگاه‌ها به جریان انداخت و عملیاتی کرد. براین اساس، دستگاه‌های اجرایی موظف هستند با هزینه کرد منابع خود هرآنچه رفاهیات نقدی و غیرنقدی است را با ابلاغ و دستور سازمان برنامه به بازنشستگان خود نیز پرداخت کنند و از این پس، هیچ منع قانونی در این زمینه نخواهند داشت.

_ ابراز نگرانی از برخورد‌های غیرکارشناسی با طرح همسان‌سازی و تغییر روند اجرای آن در صورت تغییرات در دولت آینده.

پاسخ: همسان سازی، مطالبه قدیمی (۱۳ ساله) و برزمین‌مانده جامعه بازنشستگان کشوری بود که گروه‌های مختلف خواهان اجرای آن بودند. این موضوع در جلسات و گفتگو‌های سران قوا و نیز جلسات مختلف دولت و کمیسیون‌های مجلس آشکار است و انتظار می‌رود تغییر دولت هم تاثیری بر روند اجرای این طرح نگذارد. درعین‌حال، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان برنامه و بودجه و نمایندگان محترم مجلس درحال تدوین طرح‌های قانونی برای دائمی‌کردن همسان‌سازی و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و تامین منابع موردنیاز آن هستند و از این حیث برای جامعه بازنشستگان کشوری جای نگرانی نخواهد بود.

_ ضرورت حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و هنری و استفاده از توانمندی‌های بازنشستگان فرهیخته.

پاسخ: از دیگر اقدامات صندوق بازنشستگی کشوری در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، انعقاد تفاهم نامه همکاری با بنیاد رودکی است که در این تفاهم نامه استفاده از ظرفیت و توانمندی‌های بازنشستگان مستعد و پیشکسوت در اجرای فعالیت‌های هنری و فرهنگی مورد تأکید قرار گرفته و همچنین طی تفاهم نامه با معاونت فرهنگی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اداره کل ورزشی این وزارتخانه، تشکیل انجمن‌های ورزشی استانی با حضور منتخبین بازنشستگان پیشکسوت ورزشی در اولویت برنامه‌های فرهنگی و ورزشی قرار گرفته است.

_ درخواست شفاف‌سازی عملکرد و روند سودآوری شرکت‌های تابعه و نیز روند انتصابات آنها.

پاسخ: انتصابات در اعضای هیات مدیره زیر مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری پس از بررسی و تصویب در کمیته انتصابات و با رعایت ابعاد مختلف و با تکیه بر شایسته‌سالاری به طور شفاف صورت می‌گیرد. همچنین، صندوق بازنشستگی کشوری با راه‌اندازی سامانه‌های شفافیت، مجموعه اطلاعات شرکت‌ها و مجموعه‌های اقتصادی تابعه خود را به شکل عمومی منتشر کرده است. هرچند، همین برقراری شفافیت (که در صندوق‌های مشابه در نهاد‌های غیردولتی نظیر آن وجود ندارد) باعث شده تا چشم تیزبین منتقدان بر ترازنامه شرکت‌های صندوق گشوده شود و همه فعالیت‌ها قابل ارزیابی و نقد باشد؛ اما صندوق بازنشستگی کشوری طبق سیاست‌های راهبردی دولت محترم و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این جهت پیشتاز بوده است و اقدامات یک ساله اخیر در سامانه و فرآیند اداره بهینه بنگاه‌های اقتصادی کاملا مشخص است.

_ پیگیری برای تعیین تکلیف جایگاه حقوقی کانون‌های بازنشستگان از وزارت کشور، مجلس و شورای نگهبان.

پاسخ: صندوق بازنشستگی کشوری با همکاری و هماهنگی با کانون‌های بازنشستگان کشوری، پیگیری‌های مستمری را در خصوص برون رفت کانون‌ها از خلا قانونی موجود در قانون جدید احزاب انجام داده است. البته این مهم نیاز به مصوبه و تعیین تکلیف از سوی مجلس شورای اسلامی دارد. پیشنهاد می‌شود کارگروهی با حضور صندوق، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین نمایندگان کانون‌ها تشکیل و طرحی در این خصوص به مجلس ارائه گردد و صندوق آمادگی دارد در این زمینه همکاری لازم را انجام داده و از همه ظرفیت‌های قانونی خود استفاده کند.

_ تقدیر از ارائه بسته‌های رفاهی و خدماتی طرح یاری و درعین‌حال انتقاد از برخی کاستی‌ها در روند اجرای آن.

پاسخ: با توجه به تعدد خدمات فرهنگی و اجتماعی ارائه شده به بازنشستگان عزیز در قالب ۹ بسته طرح یاری، خدمات بیمه ای، تسهیلات مالی و همچنین خدمات فرهنگی که از ابتدای سال جاری با انعقاد قرارداد‌ها و تفاهم نامه‌های همکاری متعددی اجرایی شده است، طبیعتاً این حجم از خدمات نیازمند ایجاد ساز و کار‌های قوی اجرایی و نظارتی بوده که در همین راستا تیم‌های متعدد ارزیابی و مطالعاتی در صندوق بازنشستگی کشوری در صدد رفع برخی از موانع و اصلاح ساختار‌های اجرایی نحوه ارائه خدمات هستند که به یاری خداوند کاستی‌های موجود به نفع بازنشستگان عزیز مرتفع خواهد گردید.

_ درخواست حمایت صندوق بازنشستگی کشوری و وزارت رفاه از تشکل‌ها و سمن‌های مراقبت و پرستاری سالمندان با توجه به تحولات جمعیتی و افزایش سالمندان تنها در جامعه.

پاسخ: در تعهدات قرارداد سال ۹۹ بیمه تکمیلی درمان، کمک هزینه خدمات مراقبت و نگهداری از مراکز مورد تایید سازمان بهزیستی به مبلغ ۷ میلیون ریال لحاظ شده است و درصورتی که نیاز به استفاده از این خدمات وجود داشته باشد، بازنشستگان عزیز می‌توانند از کمک هزینه مورد نظر استفاده نمایند. علاوه بر این خدمت، بازنشستگان می‌توانند از خدمات آزمایشگاهی در منزل نیز تا سقف ۵ میلیون ریال به صورت رایگان بهره‌مند شوند که خدمتی است ویژه جهت دوران کرونا و حضور کمتر بازنشستگان در محیط‌های درمانی و همچنین استفاده برای بازنشستگانی که ممکن است تردد در سطح شهر به دلیل بیماری برایشان مقدور نباشد.

_ انتقاد مکرر از اجرا نشدن قانون پرداخت تسهیلات رفاهی از سوی دستگاه‌های اجرایی به بازنشستگان هم‌سطح شاغلان.

پاسخ: هرچند این موضوع خارج از حوزه مسئولیت صندوق بازنشستگی کشوری است؛ اما در جلسات و مذاکرات مختلف بین دستگاه‌ها همواره مطرح و پیگیری شده است. وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم پیگیر اجرای قانون پرداخت تسهیلات رفاهی در سطح دولت هستند.

صندوق بازنشستگی در ابتدای سال جاری طی بخشنامه‌ای از دستگاه‌های اجرایی خواست زمینه اجرای مفاد تبصره (۲) ماده (۷) ضوابط اجرایی قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور تصویب‌نامه شماره ۸۲۰۶/ت۵۷۵۹۸ مورخ ۲/۲/۱۳۹۹ هیأت محترم وزیران که تصریح نموده: “دستگاه‌های اجرایی می‌توانند در حدود تکالیف قانونی نسبت به ارائه امکانات رفاهی به بازنشستگان و مستمری بگیران خود در سقف اعتبارات مصوب اقدام کنند” را فراهم آوردند.

همچنین با همکاری رؤسای محترم کانون‌های بازنشستگان کشوری و پیگیری‌های بعمل آمده از سوی صندوق، سازمان برنامه و بودجه کشور طی بخشنامه‌ای به شماره ۱۶۵۲۹۷ مورخ ۱۰/۴/۱۳۹۹ به کلیه دستگاه‌های اجرایی ضمن ابلاغ تصویب‌نامه، بر «ارائه امکانات رفاهی اعم از نقدی و غیرنقدی» به بازنشستگان و مستمری بگیران کشوری تأکید نمود. طی پیگیری‌های انجام شده و در راستای مکلف نمودن دستگاه‌های اجرایی، صندوق بازنشستگی کشوری در صدد اضافه نمودن واژه «تکلیف» به متن تصویب نامه هیأت وزیران است.