در دهههای گذشته، سدسازی بیمحابا بدون مطالعات زیستمحیطی کافی باعث شد منابع زیرزمینی به شدت کاهش یابد. بر اساس گزارش «مرکز پژوهشهای مجلس» بیش از ۷۰ درصد دشتهای ایران دچار فرونشست زمین شدهاند
پس از اظهارات رئیس جمهور بود که موج رسانهای در مورد بیآبی در تهران به راه افتاد و تک تک مقاماتی که در این زمینه مسئول هستند، شروع به توضیح وضعیت وخیم آب کردند. اما چرا تا پیش از طرح ادعای تخلیه تهران توسط رئیسجمهوری، کسی از شرایط اسفناک آبی صحبت نمیکرد؟
به گفته سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور، امسال از نظر میزان بارش، یکی از سالهای کمبارش در نیمقرن گذشته بوده و در مقایسه پنجاه سال اخیر جزو سالهای بیسابقه از نظر کاهش بارندگی به شمار میرود.
معاون بهرهبرداری و توسعه شرکت آبفای تهران، در گفتوگویی که با خبرگزاری مهر داشت، احتمال جیرهبندی آب به دلیل شرایط بسیار دشوار و نبود نزولات آسمانی و همکاری نکردن مردم در رعایت الگوی مصرف را پررنگ دانست
سخنگوی صنعت آب گفت: هماکنون مصرف آب تهران حدود ۳۳.۵ مترمکعب در ثانیه است که حدود ۱۶ مترمکعب آن از منابع زیرزمینی و حدود ۱۷.۵ مترمکعب بر ثانیه از منابع سطحی تأمین میشود.
میزان ذخایر آبی سدها در روز سیزدهم آبانماه ۱۴۰۳ بالغ بر ۲۲ میلیارد و ۹۲۰ میلیون مترمکعب بود که مقایسه این رقم با حجم فعلی ذخایر آبی سدها، نشاندهنده کاهش ۲۵ درصدی است.
تهران بیتردید در بحران است؛ اما تخلیه آن، نسخهای از جنس تسلیم است، نه تدبیر. رقم ۲۷ هزار هزار میلیارد تومان، نه فقط عددی نجومی، بلکه نشانهای از ناآگاهی ساختاری از ابعاد فاجعه است. کشوری که توان مدیریت بازچرخانی، اصلاح مصرف و تعمیر شبکه آب خود را ندارد، نمیتواند پایتختش را جمع کند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای البرز درباره وضعیت بارشها گفت: این شرایط در ۵۷ سال گذشته بیسابقه بوده و باعث افت شدید ذخیره سد کرج شده و حجم آب پشت سد به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است.
عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب کشور گفت: مردم باید مشکلات قطعی آب و یا افت فشار را در تماس با سامانه ۱۲۲ اعلام کنند، در کل هنوز قطعی برنامهریزی شده نداریم.
براساس آمارهای سازمان هواشناسی، بارش ایران از ابتدای سال آبی جدید زیر حد نرمال بوده و اغلب استانهای ایران با بارش صفر مواجه بودند. از ابتدای مهر امسال (۱۴۰۴) یعنی از اول سال آبی تاکنون ۲.۳ میلیمتر بارش در ایران داشتیم که بیشتر آن در استانهای ساحلی دریای خزر صورت گرفته است.
کارد بحران آبی در ایران اکنون به استخوان خاک تشنه رسیده و آن هم در حالیکه جهان به سمت بازچرخانی، اصلاح الگوی مصرف و تنوعبخشی منابع میرود، اما سیاستگذاران ایرانی هنوز از «انتقال آب» و «مخزن خانگی» میگویند. در برنامههای وزارت نیرو، هیچ جدول زمانبندی برای گسترش بازچرخانی در مقیاس ملی دیده نمیشود. پروژههای کوچک محلی هم یا نیمهکاره ماندهاند یا بهدلیل نبود بودجه متوقف شدهاند.
سخنگوی صنعت آب گفت: از شهروندان تقاضا داریم امر مدیریت مصرف آب را جدی بگیرند و این مشکل مشترک را با کمک هم حل کنیم. باتوجه به وضعیت منابع آبی در تهران مجبور به اعمال محدودیت هستیم.
کشور در بحران آب فرو رفته؛ تهران در جیرهبندی خاموش است. دولت بهجای هشدارهای احساسی و توصیه به داشتن «مخزن خانگی»، باید همین امروز بسته اضطراریِ آزمودهشده را اجرا و با مردم شفاف حرف بزند: برای نمونه همان روند ۵۰ لیتر/نفر/روز، همراه با نقشه زمانبندی، تعرفه بازدارنده، تعمیر نشتها و منابع اضطراری. هرچیز جز این، مدیریت بحران نیست و تنها مدیریت کمبود و انتقال ریسک به خانوادهها و شهروندان بی دفاع ایرانی است.
بیتاللهی موضوع آب در پایتخت را فراتر از وضعیت بحرانی میداند و معتقد است، بهطور کلی، منابع آبی کشور نهتنها در وضعیت بحرانی، بلکه در وضعیت فوقبحرانی قرار دارند.
مسعود پزشکیان، رییسجمهور ایران اواخر هفته گذشته، با اشاره به بحران آب تهران هشدار داد اگر تا آذرماه بارانی نبارد، ناچار به جیرهبندی آب خواهیم بود و در صورت تداوم خشکسالی باید تهران را تخلیه کنیم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با اشاره به ناترازی چهارهزار تا پنجهزار لیتری در شبکه آبرسانی پایتخت گفت: با مدیریت مصرف و همکاری مردم، این وضع قابل کنترل است.
اوضاع آب در تهران وارد مرحلهای بسیار بحرانی شد. سدهای تهران به حجم مرده خود رسیده و خبری از بارش باران نیست. اما باید دید چه عواملی در این وضعیت آخرالزمانی آب در استان تهران نقش داشتهاند؟
خشکسالی امروز تنها یک فاجعه زیستمحیطی نیست، بلکه بحران چندوجهی اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی است. پاییز بیباران ۱۴۰۴ شاید مقدمهای باشد برای آیندهای که در آن آب، مهمترین و کمیابترین کالای اقتصادی کشور خواهد بود؛ آیندهای که اگر امروز به آن نپردازیم، فردا دیگر فرصتی برای جبران نخواهد بود.