رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی میگوید: امروز با پدیدهای بنام تروریسم علمی روبهرو شدهایم؛ البته پیشتر هم با ترور شهدایی از جمله شهید علیمحمدی شاهد چنین رویهای بودیم، اما واشنگتن و تلآویو که پیشتر این اقدامات را مخفیانه انجام میدادند، در سالهای اخیر از آن به عنوان یک مدل تروریستی رونمایی کردهاند.
طی آخر هفته، بریتانیا، فرانسه و آلمان، گروهی که به نام تروئیکای اروپا شناخته میشوند، «اسنپبک» تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را فعال کردند. این اقدام که بهعنوان دفاع از نظم عدم اشاعه هستهای معرفی شده، در واقع آن را تضعیف میکند.
تحریمهای سازمان ملل متحد از نظر اقتصادی وضعیت داخلی ایران را تشدید میکند، به ویژه با توجه به کاهش مداوم ارزش پول ملی و کاهش درآمدهای نفتی که به فروش بیش از ۹۰ درصد صادرات آن به چین با قیمتهای تخفیفدار وابسته است. این تحریمها میتوانند موقعیت مذاکره تهران با پکن را تضعیف کنند و فشار غیرمستقیمی بر اقتصاد ایران وارد سازند که از تورم، بیکاری و سوء مدیریت رنج میبرد.
برنامه هستهای ایران سابقه طولانی از پیشرفتها، شکستها و مکثهای دیپلماتیک دارد که به روزهایی که ایران و ایالات متحده با هم دوست بودند بازمیگردد/در اینفوگرافی زیر به وضعیت فنی برنامه هستهای ایران قبل از برجام و بعد از برجام تاکنون میپردازیم
پرونده هستهای ایران بار دیگر در آستانه بحرانی تازه قرار گرفته است. اروپا با تهدید به فعالسازی «مکانیسم ماشه» تهران را زیر فشار گذاشته، در حالی که ایران بر استقلال دفاعی و خطوط قرمز امنیتی خود تأکید دارد. توافق اخیر با آژانس بیشتر شبیه «آتشبس دیپلماتیک» توصیف میشود و نشست مجمع عمومی سازمان ملل آخرین فرصت برای گفتوگو تلقی میگردد. کارشناسان هشدار میدهند در صورت شکست دیپلماسی، بازگشت تحریمها، تشدید تنش منطقهای و حتی خطر اقدام نظامی جدیتر خواهد شد.
شواهد نشان میدهد که در تهران مقامها در حال آمادهسازی شرایط برای بازگشت قطعنامهها هستند و مقامهای بلندپایه امنیتی و سیاست خارجی، جلساتی را برای آمادهسازی ذهن تجار و بازرگانان ایرانی برای مواجهه با شرایط جدید پس از بازگشت قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل برنامهریزی کردهاند.
جی دی ونس، معاون ترامپ: «ما روسایجمهور احمق داشتیم، اما حالا رئیسجمهوری داریم که واقعاً میداند چگونه اهداف امنیت ملی آمریکا را محقق کند.» ونس در لفاظی آشکار ادامه داد: «رویکرد ترامپ در قبال مسائل هستهای ایران، ساده و موثر است. ما وارد شدیم، کار عقب انداختن برنامه هستهای آنها را انجام دادیم و حالا میخواهیم بهطور دائمی آن برنامه را از بین ببریم... این سیاستها در راستای منافع آمریکا طراحی شده و قرار نیست چیزی طولانی و کشدار باشد.»
برنامه هستهای ایران حتماً باید به جای صراحت، در فضای ابهام ادامه پیدا کند. برنامه هستهای برای کشوری با فرهنگ و تمدن و قدرت ایران باید بهطور کامل نه فقط به توسعه توانمندیهای ایران بلکه به توسعه اقتدار ایران هم کمک کند.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) که بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صحه نهاده و رسیدگی شورای امنیت به موضوع هستهای ایران را بر عهده گرفته است، در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی خواهد شد.
یک استاد روابط بینالملل میگوید: «تقریباً تمام کشورهای منطقه خاورمیانه نسبت به ایران زاویه دارند. هیچکدام متحد ایران نیستند، همکاری خاصی هم وجود ندارد، حتی رقابت سالمی هم نمیبینیم. در واقع، بسیاری از این کشورها در حالت تخاصم با ایران هستند.»
محمدحسن قدیریابیانه در گفتوگویی گفت: «مسلح شدن به سلاح هستهای میتواند بازدارنده باشد، همانطور که کره شمالی به دلیل داشتن سلاح هستهای هدف حمله قرار نگرفته است. تهدیدات مکرر دشمنان، از جمله آمریکا و اسرائیل، نشان میدهد که داشتن سلاح هستهای میتواند ما را در برابر تهدیدات محافظت کند.»
ظریف در بخشی از یادداشتی که در روزنامه گاردین منتشر کرده است، طرحی با عنوان منطقه عاری از سلاح هستهای یا همان کنسرسیوم را مطرح کرده و به این موضوع هم اشاره داشته که پیشنهاد منطقه عاری از سلاح هستهای در خاورمیانه در سازمان ملل از سال ۱۹۷۴ مطرح بود
وزیر امور خارجه انگلیس با بیان اینکه «ایرانیها مدعی هستند که غنیسازی آنها برای اهداف صلحآمیز است، اما من این را نمیپذیرم»، گفت: «تولید تسلیحات اتمی از سوی ایران میتواند منجر به گسترش تنشها در غرب آسیا شود.»
وزارت خارجه آمریکا و رئیس کمیته روابط خارجی سنا نسبت به فعالیتهای ایران در آفریقا هشدار دادند و آن را تهدیدی جدی برای امنیت ملی ایالات متحده توصیف کردند.