عملکرد منطقه آزاد ارس در سالی که گذشت؛ از تقویت حوزه گردشگری تا تاسیس اولین صندوق پژوهش و فناوری در مناطق آزاد

اقتصاد ۲۴ - منطقه آزاد ارس در سال ۹۸ پیگیر پیشرفت و توسعه توانمندی‌های خود بود و با توجه به نام سال 98 که «رونق تولید» بود، تلاش کرد تا علاوه بر اهتمام به افزایش تولید، در کنار آن صادرات را نیز افزایش دهد و بسیاری از خبر‌هایی که از این منطقه در سالی که گذشت شاهد بودیم، بحث‌های افزایش صادرات از این منطقه بود.  

ارس همچنین نگاه ویژه‌ای به شرکت‌های دانش بنیان و خلاق دارد و با توجه ویژه به فناوری و نوآوری در منطقه، توجه بسیاری از شرکت‌ها را به خود جلب کرد و تا حدی می‌توان گفت ارس تنها منطقه آزادی است که به این اندازه پیگیر افزایش شرکت‌های نوآور و فناور و استفاده از دانش آن‌ها برای توسعه پایدار منطقه و کشور است.

در ادامه گزارشی از مهمترین رویدادها و عملکرد منطقه آزاد ارس در سالی که گذشت را می‎خوانید.

صدور پروانه بهره برداری برای ۴۴۰ واحد تولیدی

در ابتدای امسال محسن نریمان، مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ارس با اعلام خبر پایان یافتن فعالیت شرکت‌های صوری در منطقه، از صدور پروانه بهره برداری برای ۴۴۰ واحد تولیدی سخن به میان آورد، که این خود آغاز مسیری بود که این منطقه برای سال پیش روی خود در نظر گرفته بود.

رونق تولید و شکوفایی گلخانه‌ های ارس

از مهمترین تحولات منطقه آزاد ارس در سال 98، رشد تولیدات و توسعه تولیدات گلخانه ای در این منطقه بود که ارزش افزوده فراوانی برای این منطقه به همراه داشت. صفر شاسفند، معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ارس در مرداد ماه از موفقیت گلخانه ارس خبر داد و  اعلام کرد که منطقه آزاد ارس قطب تولید محصولات گلخانه‌ای می‌شود.

محسن شیخ لو، مدیر امور کشاورزی سازمان منطقه آزاد ارس نیز در همین رابطه به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: باغات و گلخانه مکانیزه در منطقه آزاد ارس در سال‌های اخیر رشد خوبی را شاهد بوده است و ارس در میان مناطق آزاد کشاورزی‌ترین منطقه محسوب می‌شود. وی در ادامه گفت: ما در ارس گلخانه‌ای داریم که جزو 10 گلخانه برتر دنیا محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاری‌ها و توجه‌هایی که دولت به منطقه ارس دارد در کنار رود پر آب و مناطق حاصلخیز موجب شده تا جهش بزرگی در حوزه کشاورزی ارس اتفاق بیفتد.

بیشتر بخوانید: جهش بزرگ در حوزه کشاورزی ارس/ گلخانه ارس در میان ۱۰ گلخانه برتر دنیا

افزایش سرمایه گذاری خارجی و داخلی در ارس

بیشتر بخوانید: آخرین وضعیت سرمایه گذاری خارجی در منطقه آزاد ارس

توجه به شاخص‌های توسعه انسانی در ارس

رونق گردشگری ارس در سال ۹۸ 

بیشتر بخوانید: عضویت منطقه آزاد ارس در سازمان جهانی گردشگری گامی موثر در جذب گردشگر خارجی

در حقیقت مهمترین دغدغه ارس در سالی که گذشت، عضویت در سازمان جهانی گردشگری، ثبت پروژه ژئوپارک ارس در یونسکو و دریافت عنوان شهر سالم و جامعه ایمن در شبکه جهانی شهرهای ایمن بود که نشان می‌دهد یکی از حوزه های پر فعالیت این سازمان بخش گردشگری بوده است.

در همین راستا و در شهریور ماه رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس در مورد عضویت منطقه آزاد ارس در سازمان جهانی گردشگری خبر داد.

فاطمه منیری، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد ارس نیز در مورد اهمیت ثبت ژئوپارک ارس در یونسکو گفته بود: یکی از راه‌هایی که می‌توانیم ارس را در بعد بین‌المللی مطرح کنیم ثبت آن در یونسکو است. در این منطقه پدیده‌های زمین‌شناسی نادری وجود دارد مثل «پرمین ـ تریاس» که گذر 250 میلیون ساله زمین را در یک سنگ نشان می‌دهد.

منیری تاکید کرده بود: بررسی پرونده ژئوپارک ارس که شامل هشت ژئوسایت می‌شود، دهم آذرماه در شبکه جهانی ژئوپارک‌های یونسکو آغاز می‌شود و بازرسان خردادماه سال آینده برای ارزیابی نهایی به ارس سفر می‌کنند.

بیشتر بخوانید: پاسخ مثبت یونسکو به درخواست ایران برای ثبت جهانی ژئوپارک ارس

یکی از خبرهای خوب این بود که در شهریور ماه جلفا به شبکه جهانی جوامع ایمن پیوست. همزمان با چهارمین روز برگزاری سمینار بین المللی جامعه ایمن و با امضای تعهدنامه توسط رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس و پرفسور دیل هانسون، رییس مرکز بین المللی جوامع ایمن، شهر جلفا به شبکه جهانی جوامع ایمن پیوست. به این ترتیب شهر جلفا به جمع ۴۰۸ جامعه ایمن برای ۸۶ میلیون نفر از مردم جهان محلق شده و به صورت رسمی به عنوان یک شهر ایمن به جهان معرفی شد.

بیشتر بخوانید: شبکه جهانی جوامع ایمن را بشناسیم/ جلفا به جوامع ایمن می‌پیوندد

موضوع مهم دیگر در این منطقه «ارس ریل»  بود، ارس در تلاش است تا با گسترش زیر ساخت‌های گردشگری موجب رونق این صنعت در تمام فصول سال باشد به همین منظور اولین قطار تور گردشگری ارس، را راه اندازی کرد.

از دیگر اخبار مهم در حوزه گردشگری، گسترش همکاری منطقه آزاد ارس و ارمنستان در زمینه گردشگری بود که با امضای دو تفاهم نامه همکاری بین سازمان منطقه آزاد ارس و انجمن توسعه سرمایه‌گذاری گردشگری و انجمن تورگردانان ارس با فدراسیون گردشگری ارمنستان، اتفاق افتاد.

افزایش صادرات در ارس

رشد ۳۵ درصدی صادرات منطقه آزاد ارس به کشورهای همسایه و صادرات ۲۵۱میلیون دلاری کالا و خدمات در سال۹۷، امیدبخش موفقیت بیشتر این منطقه در سال ۹۸ در حوزه صادرات شد. میزان کل صادرات سال ۱۳۹۷ منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس ۲۵۱ میلیون دلار بود و علی رغم تحریم‌های شدید اقتصادی علیه کشورمان این رقم در مجموع افزایش ۱۲ میلیون دلاری نسبت به سال ۱۳۹۶ را شاهد بود.

صفر شاسفند در اواخر تیر ماه سال جاری اعلام کرد که در سه ماهه نخست سال گذشته ۱۱ میلیون دلار صادرات قطعی از منطقه آزاد ارس اتفاق افتاده است و بیان کرد: مجموع صادرات منطقه آزاد ارس در سه ماهه نخست سال جاری ۹۱.۸ میلیون دلار و مجموع صادرات منطقه در مدت مشابه سال گذشته ۴۹.۲ میلیون دلار بوده است.

معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ارس با اشاره به راه اندازی گمرک نوردوز، خاطرنشان کرد: ۲۳ میلیون دلار هم صادرات مجدد از گمرک نوردوز اتفاق افتاده است.

در همین راستا در اردیبهشت ماه امسال مدیران منطقه با شرکت در نمایشگاه ارویک ارمنستان گامی در جهت حفظ مراودات و تقویت روابط خارجی در زمینه های مختلف اقتصادی و رونق تولید داخلی برداشتند. در همین زمان موضوع همکاری های بیشتر با منطقه آزاد مغری در ارمنستان و ایجاد بانک مشترک نیز مطرح شد.

به گفته مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ارس، مجموع صادرات منطقه آزاد ارس تا پایان دی ماه ۹۸ به ۷۲۰ میلیون دلار رسیده است و با توجه به صادرات ۲۰۰ میلیون دلاری ارس در سال ۹۷ منطقه شاهد رشد ۲۶۱ درصدی و افزایش ۳.۵ برابری است.

مرکز رشد و نوآوری ارس

به طور کلی می توان گفت، توسعه اقتصاد دانش بنیان اولویت منطقه آزاد ارس است. با این دیدگاه این منطقه حمایت از شرکت های دانش بنیان، فناور و نخبگان صاحب ایده و فکر را در اولویت کاری خود قرار داده است و در این زمینه نیز موفق بوده است.

بیشتر بخوانید: همه امتیازاتی که شرکت‌های دانش بنیان و فناور در منطقه آزاد ارس از آن برخوردارند

در این میان اعطای صلاحیت به منطقه آزاد ارس به عنوان مبادی شناسایی و معرفی شرکت های خلاق نیز انرژی بیشتر به منطقه داد تا عزم جدی تری در پیگیری جذب و توسعه شرکت های دانش بنیان و خلاق داشته باشد.

بیشتر بخوانید: راه‌اندازی هاب تولید و صادرات محصولات دانش بنیان در منطقه آزاد ارس از سال ۹۹

منطقه آزاد ارس، دروازه ارتباطی ایران با کشورهای CIS

بیشتر بخوانید: منطقه آزاد ارس، دروازه ارتباطی ایران با کشورهای CIS

بیشتر بخوانید: فعالان اقتصادی اوراسیا را به منطقه آزاد ارس می‌کشانیم

مدیر محیط زیست منطقه آزاد ارس گفت: با توجه به ویژگی‌های زیست محیطی و پتانسیل‌های موجود در منطقه آزاد ارس درصدد هستیم با اجرای برنامه‌های مختلف از این پتانسیل برای آموزش و جذب گردشگر استفاده کنیم تا در آینده‌ای نزدیک منطقه آزاد ارس به پایلوت سبز کشور تبدیل شود.

علاوه بر آن این منطقه در حوزه های لجستیکی نیز برنامه های زیادی دارد که نشان می‌دهد باید منتظر شد تا ببینیم سال 99 با توجه به شرایط اقتصادی کشور، چگونه برنامه ها پیگیری می‌شود و تا چه اندازه موفق خواهند بود.

پایان سال منطقه آزاد ارس و کرونا

از زمان شیوع کرونا در کشور منطقه آزاد ارس از اولین مناطقی بود که خبرهای زیادی در زمینه اقدامات پیشگیرانه و تولیدات و مجوزهایی در این زمینه داشت و از همان ابتدا کمیته و اکیپ مشترک بازرسی را با کارشناسان حوزه غذا و دارو، کارشناسان مدیریت بازرگانی، شبکه بهداشت شهرستان، حوزه بهداشت محیط و نیروی انتظامی تشکیل و در مورد اماکن عرضه و فروش و مجتمع های تجاری نیز اقدامات نظارتی و ارزیابی صورت داد  در همین زمان خبر  صدور مجوز تولید برای شرکت های تولید کننده ژل و محلول های پاک کننده و شستشوی دست از اولین خبرهای مثبت در این زمینه بود.

بیشتربخوانید: همه اقدامات منطقه آزاد ارس در مقابله با ویروس کرونا/ تولید رایگان اقلام بهداشتی ضروری توسط یکی از تولیدکنندگان مستقر در ارس

این منطقه یکی از موفق ترین مناطق در زمینه اقدامات مقابله با کرونا در ایران بود که هم در آموزش و هم در تولید مواد بهداشتی و ضد عفونی کننده تاثیر به سزایی داشت.