حال تولید صنعتی کشور بدتر شد

اقتصاد ۲۴-  پژوهشکده پولی و بانکی کشور، ماهانه وضعیت تولید شرکت‌های صنعتی از ابعادی مختلفی، چون شاخص تولید صنعتی ماهانه، تحلیل موجودی انبار، محدودیت مالی و رشد صنعت، سودآوری و ... را بررسی می‌کند که طبق آن شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در آذر ماه رشد این شاخص به محدوده صفر نزدیک‌تر شده و به منفی ۰٫۲ درصد رسیده است.

منفی شدن رشد شاخص تولید صنعت محصولات شیمیایی به دلیل آغاز فصل سرما و کاهش گاز تحویلی به پتروشیمی‌ها بعد از چند ماه رشد تولید مثبت را می‌توان مهمترین عامل منفی باقی ماندن رشد شاخص تولید صنعتی در این ماه دانست.

اما در آذر ماه نیز مشابه شش ماه اخیر، رشد تولید در شرکت‌های صادراتی منفی بوده در حالیکه شرکت‌هایی که وابستگی به فروش صادراتی نداشته‌اند، رشد مثبت در تولید را تجربه کرده‌اند.

تداوم رشد منفی شاخص تولید صنعتی

از سوی دیگر، افزایش موجودی انبار صنایع در سه ماه اخیر و احتمال ادامه دار بودن قطعی گاز صنایع در ماه‌های آتی مهمترین عواملی است که احتمال ادامه دار بودن رشد منفی شاخص تولید صنعتی در ماه‌های آتی را تقویت می‌کند.

در بخش دیگری از این گزارش، پژوهشکده پولی و بانکی از آنجا که تغییرات در موجودی انبار محصولات، علاوه بر اینکه تحلیل بهتری از علت تغییرات تولید صنعت مربوطه ارائه می‌دهد، چون شاهدی از وضعیت بازار و تقاضا نیز ارائه می‌کند تا از این طریق بتوان به پیش‌بینی روند آتی تولید پرداخت، به سراغ تحلیل موجودی انبار شرکت‌های صنعتی رفته است.

ثبت بیشترین موجودی انبار صنایع

تحلیل موجودی انبار صنایع نشان می‌دهد که این شاخص از خرداد تا آذرماه امسال (به جز در شهریور ماه) افزایش داشته و از مهرماه این افزایش، روند فزاینده گرفته است و در آذر ماه شاخص موجودی انبار بیشترین افزایش در موجودی انبار صنایع را در یکسال اخیر نشان می‌دهد که این افزایش در موجودی انبار می‌تواند نشان دهنده تضعیف تولید صنعتی در ماه‌های آتی باشد.

جزئیات این تحلیل بیانگر این است که محصولات شیمیایی در سه ماه اخیر افزایش قابل توجهی در موجودی انبار داشته و با توجه به رشد تولید نزدیک به صفر و حتی منفی در ماه‌های اخیر دراین صنعت، می‌توان گفت که فروش شرکت‌های این صنعت در ماه اخیر نسبت به مدت مشابه کاهش داشته است.

همچنین، یکی از صنایعی که در دوره‌های اخیر بیشترین تغییر را در موجودی انبار دارد، صنعت خودروسازی است که میزان تولید و فروش این صنعت در آذر ماه به تعادل رسیده و تغییر قابل ملاحظه‌ای در موجودی انبار در این صنعت اتفاق نیفتاده است.

بیشتربخوانید:شرکت‌های لوازم خانگی داخلی چگونه رقابت می کنند؟

علاوه بر این، رشد منفی ادامه دار شاخص تولید صنعت دارویی در ماه‌های اخیر که با کاهش موجودی انبار در این صنعت همراه بوده است می‌تواند نشان دهنده این مسئله باشد که کاهش تولید در این صنعت به‌دلیل محدودیتی از طرف عرضه (مانند کمبود مواد اولیه وارداتی) بوده است.

تاثیر محدودیت‌های مالی بر تولید صنایع

در بخش دیگری از این گزارش، برای بررسی تاثیر محدودیت‌های مالی بر روند تولید شرکت‌های صنعتی آن‌ها به دو دسته شرکت‌های با محدویت مالی شدید و کم تقسیم شده‌اند که از خردادماه تا آذر ماه نیز محدودیت مالی عامل تفاوت معنی‌دار در رشد تولید بین شرکت‌ها نبوده و تغییرات رشد تولید شرکت‌های در هر دو گروه (دارای محدودیت مالی شدید و کم) بسیار نزدیک به هم و در یک راستا بوده است.

علاوه بر این، رشد تولید کالا‌های واسطه در آذر ماه منفی ۱٫۷ درصد بوده و رشد کالا‌های سرمایه‌ای در ماه‌های اخیر نوسانات قابل توجهی داشته است. در آذرماه با توجه به مثبت بودن رشد تولید در صنعت ماشین آلات و تجهیزات رشد تولید کالا‌های سرمایه‌ای نیز مثبت و قابل توجه بوده است.

وضعیت سودآوری شرکت‌های صنعتی

بررسی صورت‌های مالی شش ماهه شرکت‌ها نشان می‌دهد که در بین صنایع مهم مانند سنوات اخیر شرکت‌های خودروسازی و ساخت قطعات بدترین وضعیت را از نظر سودآوری دارند؛ به صورتی که تنها صنعتی هست که جمع سود خالص شرکت‌های آن منفی می‌شود.

البته با توجه به کاهش زیان تجمیعی صنعت و کاهش تعداد شرکت‌های زیانده دو فصل اخیر نسبت به مدت مشابه سال قبل به نظر می‌رسد روند سودآوری این صنعت بهتر شده است.
از سوی دیگر، سود اسمی صنعت محصولات شیمیایی و فلزات اساسی به ترتیب ۱۱۶ و ۱۴۷ درصد نسبت به مدت مشابه رشد داشته که بسیار بالاتر از سایر صنایع بوده است. اگرچه نرخ رشد سودآوری این صنایع در شش ماهه سال جاری در مقایسه نرخ رشد سه ماهه روند نزولی داشته است.

صنعت محصولات غذایی و محصولات دارویی نیز رشد سود اسمی کمتر از رشد تورم داشته‌اند. به گونه‌ای که رشد سودآوری صنعت محصولات غذایی در سه ماهه و شش ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب منفی ۱۶ درصد و صفر درصد بود و این نرخ رشد‌ها برای صنعت دارویی نیز به ترتیب ۲۲ درصد و ۲۳ درصد بوده است.