اقتصاد۲۴ - رضا موحد: سامانه جامع گارانتی به منظور ساماندهی به خدمات پس از فروش محصولات گوناگون مانند موبایل و لوازم خانگی در تیرماه ۹۷ طراحی و راه‌اندازی شد و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، ملزم به همکاری با یکدیگر برای تکمیل این سامانه شدند.
در حال حاضر پس از تکمیل شدن این سامانه، مخاطب و کاربران اصلی آن به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ به طوری که هم عموم مردم می‌توانند از این سامانه و اطلاعات آن بهره‌برداری کنند و هم شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پس از فروش می‌بایست در این سامانه فعالیت کرده و از داده‌های آن برای مدیریت کسب و کار خود استفاده کنند.
مردم می‌توانند در این سامانه اصالت گارانتی کالا‌های مد نظر خود را قبل از خرید استعلام کنند و از صحت و اصیل بودن آن اطمینان حاصل نمایند. همچنین پس از استفاده از خدمات پس از فروش شرکت‌ها با امتیاز‌دهی به کیفیت خدمات گارانتی آن‌ها به نوعی آن‌ها را رتبه‌بندی کنند.
شرکت‌های گارانتی‌کننده نیز در این سامانه می‌توانند کالا‌های ثبت شده توسط واردکنندگان و تولیدکنندگان را شناسایی کرده و به تفکیک هر سریال و شناسه کالا مشاهده کنند و مطابق با این اطلاعات، اقدام به گارانتی کردن کالا و اجناس غیرقاچاق کنند.
همچنین در این سامانه یک صفحه اختصاصی برای مصرف‌کنندگان کالا ایجاد شده است که از طریق آن تمام گارانتی‌هایی که به نام فرد فعال شده، قابل مشاهده است؛ علاوه بر این خریداران کالا می‌توانند از نظرات مشتریان شرکت‌های گارانتی و میزان رضایت افراد از آن‌ها اطلاع پیدا کنند.
عدم اطلاع مصرف‌کنندگان از وجود سامانه گارانتی
محمد حسین اسلامیان نائب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با بیان اینکه سامانه جامع تجارت به عنوان کلیدی‌ترین سامانه اقتصادی ایران، نبض کنترل و نظارت بر گردش کالا‌های خارجی و داخلی در کشور را در دست گرفته است، گفت: این سامانه با کمک زیر سامانه‌های مختلفی در حال انجام ماموریت خود در کشور است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها سامانه جامع گارانتی است که مصرف‌کنندگان را قادر ساخته تا با مراجعه به سایت سامانه جامع گارانتی و یا با شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷۴ و ثبت شناسه رهگیری مندرج روی کالا، از اصالت کالا و گارانتی آن اطمینان حاصل کنند.
اسلامیان با بیان اینکه عمده کسانی که اقدام به فروش لوازم خانگی تقلبی و فاقد گارانتی می‌کنند عمدتا در ۲ گروه مغازه‌داران فاقد پروانه کسب و فروشندگان اینترنتی و مجازی قرار می‌گیرند، خاطر نشان کرد: با توجه به اطلاع‌رسانی و آموزش‌های فراگیر اتحادیه، می‌توان ادعا کرد که تمامی فروشندگان و مغازه‌داران مجوزدار در کل کشور از سازوکار سامانه جامع گارانتی اطلاع کامل دارند.
سامانه جامع گارانتی گلوگاه مبارزه با قاچاق
نائب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی خاطر نشان کرد: این سامانه را می‌توان یکی از گلوگاه‌های مهم در حوزه مبارزه با قاچاق کالا در مقادیر زیاد تلقی کرد چراکه این سامانه با شناسایی گارانتی‌های تقلبی، شرکت گارانتی‌دهنده و در نهایت خریدار نهایی کالا، این قابلیت را فراهم می‌کند که اجناس قاچاق فاقد اصالت در آخرین حلقه زنجیره تأمین کالا شناسایی و کشف شود.
وی با تاکید بر اینکه در صورت بهره برداری عمومی و مردمی از این سامانه، توزیع لوازم خانگی قاچاق و فاقد گارانتی معتبر به سرعت کاهش خواهد یافت، گفت: اتحادیه لوازم خانگی به شکل مستمر از طریق ابزار‌های رسانه‌ای خود به فروشندگان، توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان لوازم خانگی درباره شیوه کارکرد این سامانه اطلاع رسانی می‌کند.
عملکرد نامطلوب صدا و سیما در معرفی سامانه جامع گارانتی
اسلامیان با بیان اینکه به وسیله این سامانه می‌توان از اطلاعاتی نظیر «مدل، برند، مرجع سازنده، شرکت گارانتی کننده، نحوه فعالسازی گارانتی، شرح کالا، تاریخ شروع گارانتی، تاریخ اعتبار گارانتی، مدت گارانتی و شناسه کالا» اطلاع یافت، خاطرنشان کرد: در حال حاضر یکی از مهم‌ترین معضلات این سامانه، فقدان اطلاع رسانی عمومی از طریق رسانه ملی و سایر رسانه‌های جمعی است.
وی در پایان با اشاره به اینکه اتحادیه لوازم خانگی، اتاق اصناف، تعزیرات و وزارت صمت به شکل مستمر در حال بازرسی عملکرد فروشندگان لوازم خانگی هستند، عنوان کرد: هر مصرف‌کننده‌ای که از خدمات پس از فروش خود ناراضی است، می‌تواند به اتحادیه مراجعه و شکایت خود را پیگیری کند.
سامانه جامع گارانتی همچنان نامی ناشناخته در کشور
این سامانه می‌تواند نقطه تحولی در ساماندهی گارانتی در کشور باشد؛ با وجود آنکه مدت‌ها از راه‌اندازی آن گذشته و هم‌اکنون به طور کامل قابل بهره‌برداری است، به دلیل عدم اطلاع‌رسانی عمومی مناسب از سوی نهاد‌های ذی‌ربط همچون صداوسیما و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، همچنان بین مردم و خریدارن لوازم خانگی و دیگر کالا‌های دارای گارانتی ناشناخته است.
سازمان حمایت به عنوان متولی این سامانه، با وجود آنکه پس از سالها توانسته است سامانه جامع گارانتی را راه‌اندازی کند، اما در زمینه معرفی و آموزش همگانی راجع به کارکرد این سامانه و شیوه بهره برداری از آن ناموفق عمل کرده است.
از سوی دیگر سازمان‌هایی همچون صداوسیما، انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی، اتحادیه خدمات پس از فروش لوازم خانگی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز که بار‌ها در اظهارات خود دغدغه تسریع در راه‌اندازی این سامانه و جلوگیری از قاچاق را به زبان آورده‌اند، اما با این وجود تاکنون در زمینه معرفی سامانه جامع گارانتی به مردم اقدام موثری انجام نداده‌اند.