اقتصاد۲۴– اگرچه کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه نهایتاً در پی اثبات دیرهنگام عدم اهلیت کارفرما، به دولت بازگشت اما کارگران هفت‌تپه خبر از کاهش شدید حق‌آبه نیشکر هفت‌تپه داده‌اند. این درحالی است که کارگران اعتقاد دارند دولت در پی خصوصی‌سازی مشکل‌ساز و پرحاشیه این واحد تولید نیشکر باید مسئولیت اشتباهات خود را پذیرفته و اقدامات دولتی در راستای احیای تولید را بردارد. درباره ادامه مشکلات شرکت در پی لغو خصوصی‌سازی از اسماعیل بخشی، فعال کارگری هفت‌تپه پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید:
یک فعال کارگری هفت‌تپه در گفتگو با خبرنگار اقتصاد ۲۴ با اشاره به کاهش حق‌آبه کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه در پی خلع ید از کارفرمای این واحد تولیدی اظهار داشت: از آذرماه سال ۹۹ به تمام طرح‌های توسعه، کشاورزان و شرکت‌های زراعی و باغی استان خوزستان و دیگر شرکت‌هایی که مصرف آب زیادی دارند، هشدار داده شده بود که در پی سال کم آبی تدابیر و برنامه‌های لازم برای کاهش مصرف آب را جدی بگیرند. معمولاً شرکت‌های کشاورزی آب‌بر خوزستان از جمله هفت‌تپه برای روز‌های کم‌آبی تدابیر و برنامه‌هایی دارند که به اجرا در می‌آورند. با اینحال کارفرمای پیشین هفت‌تپه با وجود هشدار کم‌آبی، هیچ یک از این طرح‌ها را جدی نگرفت.
او ادامه داد: حتی در دوران مالکیت هفت‌تپه در رسانه‌ها طوری جلوه می‌دادند که همه چیز خوب است و این کارگران هستند که می‌خواهند نظم موجود را بر هم بزنند. آن ایام امید اسدبیگی اعلام کرد که برای ۵ هزار هکتار کشت نیشکر در هفت‌تپه برنامه دارد؛ درحالیکه این یک دروغ بزرگ بود. چراکه در سال‌های بحران کم‌آبی میزان کشت به صورت دستوری تعیین می‌شود و معمولاً بیشتر از ۵۰۰ تا ۷۰۰ هکتار اجازه کشت نمی‌دهند. آن زمان به هیچ وجه صحبتی از کم‌آبی و پایین بودن حق‌آبه هفت‌تپه از سوی مالکان قبلی مطرح نمی‌شد، اما همین افراد وقتی دیدند که خلع ید جدی است، بازی‌ها برای ایجاد مشکل در هفت‌تپه را آغاز کردند و به یکباره حق‌آبه کشت هفت‌تپه به نصف کاهش پیدا کرد.
اسدبیگی از انجام تمهیدات دوران کم‌آبی طفره می‌رفت
بخشی با اشاره به هشدار فعالان کارگری هفت‌تپه در خصوص کم‌آبی در روز‌های حضور اسدبیگی در هفت‌تپه گفت: در آنزمان مدیران و مالکان هفت‌تپه باید برنامه‌هایی از جمله تعبیه پمپ‌ها، لایروبی مسیر‌های آب و لایروبی کانال‌های گلی را برای دوران بحران کم‌آبی اجرا می‌کردند، اما عملاً هیچیک از این کار‌ها در گذشته انجام نشد تا امروز که با این مشکلات مواجه هستیم.
بیشتر بخوانید: نزول حقوق و مزایای کارکنان رسمی نفت نسبت به ۱۵ سال پیش/ علت اعتراضات یک ساله عملیاتی‌های نفت چیست؟
وی افزود: جالب اینجا است الان تمام تیم تبلیغاتی مالک پیشین با همدستی برخی مسئولان استانی به طرز مشکوکی یکباره بعد از خلع ید حق‌آبه را کم کردند تا هفت‌تپه را زمین بزنند، آن‌ها مرتباً تبلیغ می‌کنند که اگر خلع ید انجام نمی‌شد، حق‌آبه کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه نیز کم نمی‌شد. گویی که آب استان خوزستان به مسئله خلع ید بستگی دارد. منطق این ماجرا از هر طرفی که بنگریم دارای اشکال و شدیداً مشکوک است.
این فعال کارگری با تاکید بر خواست کارگران مبنی بر بازخواست مالک پیشین هفت‌تپه در خصوص عدم اجرای طرح‌ها و تدابیری برای بحران کم‌آبی تصریح کرد: ۵ سال است که مالک پیشین، حوض‌های آب و مسیر‌های عبور آب را لایروبی نکرده بود؛ همچنین مسیر‌های آبگیری دیگری هم وجود دارند که لایروبی نشده است. حدود ۱۷ تا ۱۸ حوض آبگیر در هفت‌تپه وجود دارد که زهکش‌ها آب خروجی از مزارع را در آنجا آبگیری می‌کنند و به انبار‌های آب می‌فرستند. از این رو مسیر عبوری و حوض باید کاملاً لایروبی شود تا مصرف آب کاهش یابد. این عملیات لایروبی بسیار سنگین است و کار یک یا دو ماه نیست. از این رو شرکت‌ها معمولاً پیش از بحران کم‌آبی عملیات را آغاز می‌کنند.
مالک پیشین مکانیزاسیون تولید نیشکر را انجام نداد
او با بیان اینکه در حال حاضر کاشت نیشکر در هفت‌تپه به صورت غرقابی است، خاطرنشان کرد: تمام روش‌های مکانیزسیون پیش از خصوصی‌سازی یعنی در سال‌های ۹۰ تا ۹۴ در ۶ تا ۷ هزار هکتار از زمین‌های هفت‌تپه در حال پیاده‌سازی بود که منجر به بالا رفتن بازده زراعی و کاهش مصرف آب می‌شد. از سال ۹۴ و با ورود بخش خصوصی همین زمین‌ها مجدداً به حالت کشت سنتی بازگشتند.
وی افزود: در دوران حضور بخش خصوصی در هفت‌تپه، تعمیر پمپ‌های قدیمی نیز پیگیری نشد. پمپ‌ها روی کانال‌های زهکش آبی که از مزارع خارج می‌شود، کار بازیابی را انجام می‌دهند و آب زهکش شده را به کانال‌های آبیاری تزریق می‌کنند. در گذشته ما حدود ۱۵ پمپ داشتیم که هر کدام می‌توانستند ۱۳۰ تا ۱۴۰ متر مکعب آب را بازیابی و مجدداً به زمین‌ها تزریق کنند. از این تداد ۳ تا ۴ پمپ گم شدند؛ تعداد ۵ پمپ توسط دو بخش تجهیزات و مهندسی زیربنایی در هفت‌تپه تعمیر شدند و تعدادی معطل قطعه بر تعمیر هستند. جالب اینجا است که امید اسدبیگی دو بخش تجهیزات و مهندسی زیربنایی را اغتشاشگر می‌نامید. کارگرانی که در گرمای ۵۰ درجه الان برای سرپا ماندن تولید در شرکت در حال کار هستند.
واردات شکر منطقی‌تر است؟
این فعال کارگزی در پاسخ به این پرسش که آیا اسدبیگی مدعی بود که باید کشت شکر در هفت‌تپه برچیده شود و کشت گوجه باید جایگزین آن شود، گفت: تولید شکر به لحاظ اشتغالزایی، سودآوری، استراتژیک بودن محصول اهمیت داشته است و خوزستان به لحاظ ویژگی‌های طبیعی برای تولید نیشکر مناسب است. از آنجا که سود تولید شکر نسبت به سود تولید گوجه بیشتر بود، مطمئناً اسدبیگی نیز حامی این ایده نبود.
او ادامه داد: اگر مالک پیشین کشت و صنعت هفت‌تپه مدعی است که تولید شکر به صرفه نیست و واردات آن سودمندتر است، پس نباید این شرکت را از دولت می‌گرفت. آن‌ها در زمان واگذاری هفت‌تپه به دولت تعهد دادند که توسعه نیشکر را پیش ببرند. کسانی که می‌گویند تولید شکر سود ندارد و واردات آن بهتر است، این گفته را فقط درباره شکر نمی‌گویند. در بحث شکر ما شاهد مافیای بزرگی هستیم؛ چراکه در واردات شکر سود‌های عظیمی نهفته است.
این فعال کارگری خاطرنشان کرد:فرض کنیم همه کارخانه‌های نیشکر را تعطیل کرده یا تغییر کاربری دهند، در شرایطی که می‌دانیم کشور مرتباً در معرض تهدید تحریم قرار دارد، در ایام تحریمی نیاز شکر جامعه را به عنوان یک کالای استراتژیک از کجا تامین خواهند کرد؟ چه بلایی بر سر قیمت شکر و مردم می‌آید؟ فرض کنیم هیچ طرح نیشکری در خوزستان نیست، پس زمین‌های کشاورزی را باید چه کرد؟ در کشور مبتنی بر اقتصاد نفتی که مرتباً در معرض تحریم است، رفتن به سمت واردات، رویای دلالان سرمایه‌داری است؛ چراکه آن‌ها به رانت ارز ارزان قیمت نیز دسترسی دارند. به اعتقاد ما کارگران امید اسدبیگی و رستمی، تولیدکننده نبودند. اگر کارنامه آن‌ها را نگاه کنید خواهید دید که مرتباً درحال دلالی هستند.
وی با اشاره به اینکه در هفت‌تپه برای هزاران نفر اشتغالزایی شده است و از نتایج مثبت آن ایجاد امنیت و آرامش به علت اشتغال و گسترش آموزش در منطقه است، گفت: بر فرض که هیچ طرح نیشکری در خوزستان نباشد، دولت چه برنامه‌ای برای اشتغال در خوزستان دارد؟ تیم آقای اسحاق جهانگیری چرا تا چند سال پیش نمی‌گفتند که طرح‌های توسعه نیشکر اشتباه بود؟ حالا که هفت‌تپه از دست کارفرمای فاسد آن خارج شد، باید به این موضوعات بپردازند؟
این فعال کارگری با اشاره به اینکه ۴ رود پرآب خاورمیانه از خوزستان می‌گذرد، گفت: در گذشته کارون و اروند به قدری پرآب بودند، کشتی تردد می‌کرد. از استانی با این مساحت زیاد، ۴ رود بزرگ می‌گذرد، اما مردم این منطقه حتی آب خوردن ندارند. چرا اشتباهات و بی‌مسئولیتی خود را باید بر سر کارگران هفت‌تپه خالی کنند؟
او با اشاره به واردات شکر در شرایط کنونی تصریح کرد: سرانه مصرف سالانه شکر بین ۱۱۰۰ هزار تن تا ۱۲۰۰ هزار تن در کشور است. در مجموع ۷ طرح نیشکر و دو شرکت کشت و صنعت هفت‌تپه و کارون در خوزستان در بهترین حالت بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تن تولید دارند. یعنی در بهترین حالت نیز واردات بالایی برای تامین شکر کشور لازم است. گویی مافیای شکر سود خوبی از واردات دارند که مایل هستند آن را افزایش دهند.
وی افزود: فرض کنیم این شرکت‌ها نیز تعطیل شوند. این حجم واردات شکر به عنوان یک کالای استراتژیک به جیب چه کسی رفته است؟ چه کسانی از این موضوع نفع می‌برند. افرادی که همه چیز را در پول و سود و سرمایه می‌بینند، اصلاً اهمیتی نمی‌دهند، اشتغال باشد یا نه؛ اهمیت نمی‌دهند که کالایی گران به دست مردم برسد.
دولت و امید اسدبیگی باید پاسخگو باشند
او با بیان اینکه بعد از خلع ید از اسدبیگی، گویی همه درگیر انتخابات هستند، تصریح کرد: دولت بعد از خلع ید بلافاصله حق‌آبه هفت‌تپه را نصف کرد. درحالیکه اکنون امید اسدبیگی باید جواب بدهد که چرا تا روز خلع ید از مسائل آبی شرکت حرفی نمی‌زد و تدابیری برای بحران کم‌آبی شرکت نمی‌اندیشید، اما همین فرد الان این مسئله را پیراهن عثمان کرده است. ما اعتقاد داریم الان هم دولت برای اینکه نشان دهد خلع ید از کارفرمای خصوصی در هفت‌تپه اشتباه بوده، در حال کمک کردن به مالک پیشین است و حق‌آبه شرکت را نصف کرده است.
این فعال کارگری در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه خلع ید از امید اسدبیگی تا اردیبهشت ماه اعلام شده، گفت: مطابق با وعده‌ها تا ۱۰ خرداد حقوق‌ها را پرداخت می‌کرد، اما به این وعده نیز عمل نکرد. این درحالی است که ۲۰۰ میلیارد تومان در شهریور ماه بعد از تلاش‌های فعالان کارگری در هفت‌تپه آزاد شده است. آن‌ها با عدم پرداخت حقوق‌ها به دنبال این هستند که کارگران را عصبانی کنند و فضا را متشنج و امنیتی نشان دهند تا در نهایت ادعا کنند که لغو خصوصی‌سازی در هفت‌تپه منجر به اعتراضات کارگری شده است.
وی با تاکید بر اینکه اگر حقوق‌ها و حق‌آبه داده نشود، کارگران بیکار نمی‌مانند، گفت: کارگران دهم خرداد به امور مالی هفت‌تپه مراجعه کردند و مسئول امور مالی وعده می‌دهد که حقوق‌ها پرداخت می‌شود. در پی مراجعه مجدد کارگران به آن‌ها گفته می‌شود که از بالا دستور داده شده، فعلا حقوق‌ها را واریز نکنید. به نظر می‌آید که بودجه برای پرداخت دستمزد کارگران موجود است، اما کارفرما عمداً از پرداخت آن طفره می‌رود؛ چراکه هیچ مشکل مالی جهت پرداخت حقوق کارگران وجود ندارد و ۲۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت حقوق توسط کارگران آزاد شده است.
این فعال کارگری خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در خوزستان ماه‌های خرداد و تیر کمترین آب مصرفی برای کشاورزی لازم است و از مرداد ماه کشت پاییزه آغاز می‌شود، این اتفاق بسیار مشکوک است چراکه الان در فصل کاهش مصرف زمین‌های کشاورزی هستیم. اگر مسئولان ادعای حمایت از تولید دارند، چرا مقابل کارگران می‌ایستند؟ در حال حاضر پرسنل هفت‌تپه کارگروهی برای مدیریت آب در هفت‌تپه تشکیل داده‌اند و کار لایروبی و تعمیر پمپ‌ها را انجام می‌دهند.
او با اشاره به اینکه کارگران با وجود تاسیسات قدیمی هفت‌تپه در تلاش هستند تدابیر کم‌آبی را فراهم کنند و نیشکر‌ها را آبیاری کنند، تصریح کرد: از آنجا که دولت با واگذاری نادرست خود مسبب وضعیت امروز هفت‌تپه بود، انتظار می‌رفت که در راستای جبران خسارات، از این واحد کشت و صنعت حمایت ویژه داشته باشد، اما به عکس درحال مانع‌تراشی هستند. همه کارگران و پرسنل هفت‌تپه آماده هستند که شرکت را نجات دهند و آن را به روز‌های اوج خود بازگردانند. ما اجازه نخواهیم داد که آسیبی به هفت‌تپه برسد. اسدبیگی متعهد شده که حقوق کارگران را بپردازد و این را به یک حربه تبدیل کرده است. اگر به وضعیت هفت‌تپه رسیدگی نشود، کارگران هم ساکت نمی‌مانند.