اقتصاد ۲۴- مطابق گزارش پژوهشکده پولی و بانکی روند تولیدات صنعتی در تیرماه امسال با افت محسوسی مواجه شده و از ۷.۷ درصد به ۲.۵ درصد رسیده که کمترین نرخ رشد در یک سال اخیر است. گزارش‌های موجود نشان می‌دهد بخش عمده این افت تولید ناشی از قطع برق صنایع فولاد و سیمان بوده که به افت شدید تولید در این صنایع منجر شده است.
کارخانه‌ها و صنایع تولیدی ایران، امروز با ریسک‌های مختلفی مواجهند؛ از یک طرف فعالیت دولت سیزدهم آغاز شده و شرکت‌ها هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانند دولت جدید چه سیاست‌هایی را در حوزه اقتصاد دنبال خواهدکرد و از طرف دیگر ابهام‌های زیادی در مورد احیای برجام وجود دارد.
به همه این‌ها باید آغاز موج پنجم کرونا را هم اضافه کرد که به کاهش تقاضا منجر می‌شود. با استناد به این ریسک‌ها بسیاری از اقتصاددانان معتقدند حجم نااطمینانی‌ها نسبت به فعالیت‌های اقتصادی در چند‌ماه گذشته افزایش یافته است و این موضوع می‌تواند حتی در ماه‌های آینده فعالیت‌های تولیدی را بیشتر از گذشته تحت‌تأثیر قرار دهد.
در چنین شرایطی از خرداد‌ماه امسال به‌دلیل کمبود برق و افزایش خاموشی‌ها مشکلات تازه‌ای بر سر فعالیت برخی صنایع به‌وجود آمد و دولت برق صنایع فولادسازی و سیمان را قطع کرد و همین عامل، آنطور که تازه‌ترین گزارش بازوی پژوهشی بانک مرکزی نشان می‌دهد، اثر خود را بر روند تولید کارخانه‌های صنعتی در تیرماه بر جای گذاشته است.
قطع برق و افت تولید تیر ماه
آن طور که پژوهشکده پولی و بانکی گزارش کرده است روند تولید کارخانه‌های صنعتی ایران مطابق شاخص تولیدات صنعتی در تیرماه امسال با افت زیادی مواجه شده، بخش عمده این افت تولید ناشی از کاهش تولید گروه فلزات اساسی و کانی‌های غیرفلزی یعنی تولیدکننده‌های فولاد و سیمان بوده است.
از خرداد امسال به‌دنبال کمبود برق و افزایش خاموشی‌ها دولت برق برخی صنایع ازجمله فولاد و سیمان را قطع کرد و این روند در تیرماه هم ادامه یافت و به افت شدید تولید در این کارخانه‌ها منجر شد.
آمار تولید شرکت‌های بورس نشان می‌دهد میزان تولید دو گروه فلزات اساسی و کانی‌های غیرفلزی در تیرماه امسال به‌ترتیب ۲.۶ و ۲.۷ درصد افت کرده که نسبت به ماه‌های گذشته افت زیادی نشان می‌دهد و همین عامل به‌دلیلی برای کاهش تولیدات صنعتی در تیرماه منجر شده است، به‌طوری که طبق آمار میزان تولیدات صنعتی در تیرماه امسال تحت‌تأثیر افت تولید دراین کارخانه‌ها از ۷.۷ درصد در خرداد‌ماه به ۲.۵ درصد رسیده است.
این افت تولید در شرایطی اتفاق افتاد که در ماه‌های گذشته امیدواری برای افزایش تولیدات صنعتی ایران بعد از اعمال تحریم‌ها در سال ۹۷ افزایش یافته بود، اما قطع برق دوباره به توقف روند رو به رشد تولید منجر شد.
طبق آمار‌های موجود، میزان تولیدات صنعتی ایران بعد از اعمال دور جدید تحریم‌های بین‌المللی در سال ۱۳۹۷ شروع به نزول کرد و این نزول شدید تا فصل سوم ۱۳۹۸ ادامه داشت. اما بعد از کاهش شدید تولید، از فصل چهارم ۱۳۹۸ روند تولید کارخانه‌ها آرام آرام شروع به رشد کرد و این رشد تا پایان سال ۱۳۹۹ ادامه داشت و در انتهای سال قبل به ۵.۴ درصد رسید.
بیشتربخوانید:یک کارخانه به خاطر قطعی برق ۲۵۰ میلیارد تومان ضرر کرد!
درسال‌جاری نیز روند رو به رشد تولید ادامه داشت و در اردیبهشت به ۶.۸ درصد و درخرداد‌ماه به ۷.۷ درصد رسید، اما این روند رو به رشد در تیرماه با قطع برق صنایع دوباره با افت مواجه شد و چشم‌انداز مبهمی را برای رشد تولیدات صنعتی به‌وجود آورد. آمار‌ها همچنین نشان می‌دهد سطح تولید در تیرماه امسال ۲.۷ درصد کمتر از تیرماه ۱۳۹۷ یعنی ماه‌های آغازین اعمال تحریم‌ها علیه ایران بوده است.
افت تولید شرکت‌های صادراتی
اطلاعات پژوهشکده پولی و بانکی همچنین نشان می‌دهد در کنار تولید کننده‌های فولاد و سیمان که به‌دلیل قطع برق تولیدشان کاهش پیدا کرده است روند تولید شرکت‌های صادرات محور هم که از چند‌ماه پیش شروع شده بود ادامه یافت و حتی در چند‌ماه گذشته این روند نزولی تولید در شرکت‌های صادرات محور به دلایل نامشخصی تشدید شده درحالی‌که شرکت‌های صادرات‌محور یکی از محرک‌های اصلی رشد تولید در سال ۹۸ تا آبان سال قبل بودند.
در واقع روند رو به رشد تولید در شرکت‌های صادرات‌محور، از ابتدای سال ۱۳۹۸ که روند رو به رشد تولید بعد از اعمال تحریم‌ها در سال ۹۷ آغاز شده بود، همیشه بیشتر از شرکت‌های غیرصادراتی بود و این شرکت‌ها خود محرک اصلی افزایش رشد تولیدات صنعتی در دو سال گذشته بوده‌اند، اما از آبان‌ماه پارسال برخلاف قبل، روند رشد تولید صنایع صادارات محور شروع به کاهش کرد و از رشد تولید صنایع غیرصادراتی هم پایین‌تر آمد. این اختلاف در روند رو به رشد تولیدات صنایع صادراتی با شرکت‌های غیرصادراتی در ۴ماه ابتدای سال‌جاری افزایش یافته و تیرماه امسال به منفی ۲.۳ درصد رسیده است.