اقتصاد ۲۴-ژنرال فیلیپ لاوین، نظامی بلندپایه فرانسه در مراسمی در روز پنج‌شنبه ۲۳ سپتامبر در ایالت ویرجینیای آمریکا مسئولیت فرماندهی بخش «دکترین و تحول ناتو» را از دیگر هم‌قطار خود، ژنرال آندره لاناتا که سه سال فرماندهی این مرکز را بر عهده داشت، تحویل گرفت.
جابجایی دو ژنرال فرانسوی در حالی انجام شده که تنش دیپلماتیک میان فرانسه و آمریکا بر سر پیمان «اوکوس» که قرارداد چند میلیارد دلاری فروش زیردریایی‌های فرانوسی به استرالیا را منتفی کرد، به نقطه حساسی رسیده است.
مسولیتی که تثبیت شد
در هر حال این واگذاری جایگاه فرانسه را در رأس یکی از دو مرکز فرماندهی استراتژیک اتحاد نظامی و تنها مقر ناتو در آمریکای شمالی تثبیت کرد. نظامیان فرانسوی این پست را از سال ۲۰۰۹ میلادی یعنی زمانی که پاریس تصمیم سال ۱۹۶۶ برای خروج از فرماندهی ناتو را لغو کرد، در اختیار دارند.
نامزدی لاوین برای فرماندهی بخش «دکترین و تحول ناتو» که در ماه مه اعلام شده بود تحت تأثیر خروج نیرو‌های نظامی بین‌المللی از افغانستان که به اعتبار آمریکا آسیب رساند و همچنین اختلاف پاریس و واشنگتن بر سر قرارداد زیر دریایی‌ها قرار نگرفت.
در واقع واگذاری فرماندهی بخش «دکترین و تحول ناتو» به یک نظامی فرانسوی نشان می‌دهد که حتی در اوج اختلاف نظر بر سر «پیمان دفاعی میان آمریکا، بریتانیا و استرالیا» و درخواست‌های جدید اروپا برای پایان دادن به وابستگی نظامی خود به واشنگتن، فرانسه همچنان محکم در این سازمان دفاعی باقی مانده است.
برخی از مقام‌های اروپایی بر این باورند که واکنش تند فرانسه تا حدی به انتخابات در دو کشور مهم اتحادیه اروپا بر می‌گردد. آلمانی‌ها آخر هفته جاری و شهروندان فرانسوی در آوریل سال آینده به پای صندوق‌های رأی خواهند رفت.
بیشتر بخوانید: بحران زیردریایی‌ها با بحران زیر آبی ها؟!
با این حال ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو به آسوشیتدپرس گفت: «من ناامیدی فرانسه را درک می‌کنم، اما متحدان ناتو در مورد مهم‌ترین چالش‌ها توافق دارند و آن این است که ما باید در کنار هم بایستیم تا با چالش‌های جهانی مقابله کنیم.»
از همین رو چند روز پس از آغاز بحران سفارش زیر دریایی‌های اتمی توسط استرالیا، جو بایدن و امانوئل ماکرون، روسای جمهوری آمریکا و فرانسه در گفتگوی تلفنی بر تعهد هر دو کشور برای اعتمادسازی و بازگشت به حال عادی تأکید کردند.
فرانسه و آمریکا پس از گفتگوی تلفنی روسای جمهورشان در بیانیه مشترکی بر «اهمیت یک نظام دفاعی قوی اروپایی برای کمک به امنیت فرا-اطلسی و مکمل نقش ناتو» تأکید کردند.
تعهد برای حمایت از عملیات ضد‌تروریسم تحت رهبری فرانسه
ماکرون همچنین برای جبران واگذاری قرارداد عظیم فرانسه در استرالیا به سازندگان زیردریایی اتمی آمریکا توانست تعهد بایدن را برای تقویت حمایت از عملیات ضد تروریسم تحت رهبری فرانسه در آفریقا به دست آورد.
با توجه به تمرکز آمریکا بر تهدید ناشی از چین، درخواست‌ها برای تضمین «استقلال استراتژیک» اروپا برای جلوگیری از افتضاحاتی مانند خروج سراسیمه از فرودگاه کابل در حال افزایش است.
البته جدا از مشکلات موافقت ۳۰ کشور اروپایی برای استفاده از یک گروه مشابه ناتو، جمع آوری تجهیزات و پرسنل از ۲۲ کشور اتحادیه اروپا هم دشوار است. همچنین امکان اجماع در اروپا برای ایجاد نیروی جداگانه‌ای از ناتو وجود ندارد. استونی، لتونی، لیتوانی و لهستان روی چتر امنیتی آمریکا حساب می‌کنند تا از این راه با روسیه قاطعانه برخورد کنند.
مته فردریکسن، نخست وزیر دانمارک روز پنج‌شنبه با حمایت از رئیس جمهور آمریکا به فرانسه هشدار داد که «چالش‌های مشخص که همیشه بین متحدان وجود دارد به موضوعی که نباید باشد، تبدیل شد.»
آلمان در میانه قرار گرفته است. نوا بارکین، عضو ارشد موسسه برنامه آسیایی صندوق مارشال آلمان گفت که آسیب‌های دوره ترامپ آلمان را متقاعد کرده تا چشم انداز فرانسه درباره استقلال استراتژیک را بدون تأیید کامل بپذیرد.
بیشتر بخوانید: مخالفت سوئیس با خرید جنگنده‌های فرانسوی؛ مکرون سفرش به ژنو را لغو کرد
بارکین گفت که واکنش شدید فرانسه به قرارداد زیردریایی ها، آلمان را در موقعیت ناخوشایندی قرار می‌دهد. او گفت که آلمان مجبور است میان نزدیک‌ترین متحد خود در اروپا و دولت بایدن که برای نگه داشتن برلین در مدار خود بیش از حد کار کرده است یکی را انتخاب کند.
با این حال بعید است که تنش میان پاریس و واشنگتن تهدیدی برای ناتو یا جایگاه فرانسه در این سازمان دفاعی بیش از چالش خرید سیستم دفاع موشکی روسیه توسط ترکیه داشته باشد.
لاوین به هنگام بر عهده گرفتن پست فرماندهی بخش «دکترین و تحول ناتو» در ایالت ویرجینیای آمریکا گفت که سازگاری ناتو تنها راه ممکن برای غلبه بر همه تهدیدات از هر نوع، اعم از تروریسم، متعارف و هسته‌ای و تهدید‌های نوظهور مانند سایبری است.
یورونیوز