اقتصاد ۲۴-در حالی که گرمایش زمین و تغییرات گسترده اقلیمی یکی از مخاطرات عمده پیش روی بشر در قرن ۲۱ توصیف شده است، دانشمندان تلاش دارند دریابند بدن انسان چگونه میتواند با این تغییرات کنار بیاید و مرز تحمل آن در شرایط آب و هوایی سخت تا چه میزان است؟
دمای محیطی که انسان میتواند تحمل کند هنوز به طور دقیق معلوم نیست چرا که باید ترکیبی از گرما، رطوبت و چندین فاکتور دیگر را در نظر گرفت. با این حال دانشمندان میگویند حرارت محدوده ۳۴ تا ۳۶.۵ درجه به همراه رطوبت ۷۷ درصد برای مدت ۳ ساعت کافی است تا دمای بدن انسان را به طور زیانباری بالا ببرد و ساز و کار تهویه فیزیولوژیک آن را مختل کند.
دمای ۳۵ درجه با رطوبت ۷۷ درصد که برای انسان کشنده ارزیابی میشود در مکانهای کمی در کره زمین (نظیر سواحل جنوب خلیج فارس و شمال پاکستان) و آن هم برای چند ساعت در روز به ثبت رسیده است. با این حال دانشمندان میگویند با گرم شدن کره زمین، این شرایط در مناطق بیشتری و با تناوب بالاتری تکرار میشوند.
بنابر مطالعاتی که در سال ۲۰۲۰ در ژورنال علمی «پیشرفتهای علوم» منتشر شده اگر انسان در چنین شرایطی قرار بگیرد دمای داخلی بدن به ۴۲.۲ درجه رسیده، پروتئینهای بدن همچون یک تخم مرغ در حال پختن با تغییر رنگ تخریب میشوند و مغز آسیب جبرانناپذیری میبیند.
در سوی مقابل سرمای شدید محیطی نیز میتواند برای بدن مرگبار باشد، هر چند آن نیز تابع متغیرهای اقلیمی است. در حالی که دمای بدن انسان در حالت طبیعی باید در حدود ۳۷ درجه باشد، افت آن به ۳۳ درجه باعث فراموشی و تنزل به ۲۸ درجه سبب از دست رفتن هشیاری میشود و در ۲۱ درجه سرانجام مرگ رخ میدهد.
بیشتر بخوانید: وضعیت حقآبه ایران از رودخانه مرزی ارس و سدسازی کشورهای همسایه/ هیچ مذاکره و پروتکل آبی بین ایران، آذربایجان و ترکیه وجود ندارد
در عین حال این اعداد کاملا قطعی نیستند. سردترین دمای داخلی ثبت شده فردی که تا به حال زنده مانده متعلق به بدن زنی است که در سال ۱۹۹۹ به هنگام اسکی درون یک رودخانه یخزده سقوط کرد و علیرغم پایین آمدن دمای بدنش تا ۱۳.۲ درجه در نهایت زنده ماند.
اکنون یک مرکز تحقیقاتی در ایتالیا با استفاده از یک فناوری پیشرفته سرگرم انجام آزمایشهایی است که واکنش بدن انسان و موجودات را در شرایط سخت آب و هوایی بررسی میکند.
محققان در این مرکز میزان این واکنشها را در اتاقکهای اقلیمی موسوم به «terraXcube»، که ویژه بازسازی شرایط آب و هوایی دشوار ساخته شدهاند، مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهند.
این اتاقکهای اقلیمی در مرکز تحقیقاتی «اوراک» (Eurac) در پارک فناوری اناوآی در بولزانو ساخته شدهاند. در این موسسه شرایط آب و هوایی، از کولاک و سرما گرفته تا امواج گرمایی خشک، به صورت مصنوعی در یک محفظه تولید میشود و پژوهشگران تاثیرات آن را بر روی بدن انسان و دیگر موجودات و گیاهان مورد بررسی قرار میدهند.
کریستین استورر، سرپرست مرکز، در این باره میگوید: «در این اتاقکها میتوانیم محیطهایی را که دمای بسیار پایینی دارند، به شیوهای نظاممند و قابل تکرار تولید کنیم. از نظر ارتفاع نیز میتوانیم شرایط ۹ هزار متر ارتفاع را تولید کنیم.»
او افزود: «ما به این وسیله قادر هستیم باد، برف، باران و همه این شرایط را با هم ترکیب کنیم و محیط شدیدا نامساعدی را به لحاظ جوی ایجاد کنیم که در آن بتوان موضوعات اقلیمی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.»
این اتاقکها که با همکاری شرکت صنعتی لاکمن کابین ساخته شدهاند میتوانند دما را تا منفی ۲۰ درجه سانتیگراد پایین بیاورند. پس از آنکه دانشمندان تصمیم گرفتند دما به حالت عادی برگردد، دستگاههای یخزدایی به کار میافتند و چندین سنسور حساس نیز پس از آن دمای محیط را در حد ۱۶ درجه نگه میدارند.
محققان با استفاده از این اتاقکها روند رخداد فرآیندها را تسریع میکنند و گیاهان و موجودات کوچک را در شرایط آب و هوایی شدید قرار میدهند. در این پروژه همچنین محققان سرگرم مطالعه بر این موضوع هستند که چگونه تغییرات در افزایش میزان خون، باعث توانایی بالاتر در حمل اکسیژن به هنگام صعود به ارتفاعات میشود.
بیشتر بخوانید: آسیب پذیرترین کشور در برابر گرمایش جهانی
در این مرکز بیش از ۴۰۰ محقق مشغول کار بر موضوعاتی هستند که با تغییرات اقلیمی میتوانند مستقیما بر زندگی افراد جوامع تاثیر بگذارند.
وینسنت موریو، مدیر نوآوری و انتقال فناوری، در پارک فناوری اناوای (NOI) میگوید: «ما با این آزمایشات میتوانیم در نجات کره زمین مشارکت کنیم. درست است که ما در این زمینه تاخیر داریم، با این حال فکر نمیکنم که دیر شده باشد. ما کاری که میتوانیم بکنیم این است که روند تحقیقات را سرعت دهیم.»
دانشمندان در سالهای اخیر نسبت به تاثیرات گرمایش زمین هشدار دادهاند و گفتهاند «پیش از آنکه خیلی دیر شود» باید برای مقابله با آن اقدام کرد.
یورونیوز