اقتصاد ۲۴-طبــق آمار و اطلاعات، افغانستان ۹۰ درصد از تریاک جهان را تولید میکند و با تشکیل دولت بــرخاسته از گروه طالبان، قاچاق اسلحه و مواد مخدر برای فرار از قحطی و گرسنگی، در حــال حاضر تنها گزینه دولت این کشور برای کسب درآمد و بودجه است. گسترش فقر، ریسک ناامنی سیاسی و اقتصادی و البته زمین سوختهای که آمریکا و کشورهای اروپایی در حدود سلطه دو دهه بر این کشور با خالیکردن معادن آن برجای گذاشتند، حالا تنها راه کسب درآمد این دولت طالبان، افزایش قاچاق اسلحه و مواد مخدر است و این موضوع کشورهای همسایه از جمله ایران را با چالش جدی روبهرو خواهد کرد. پیش از سلطه کامل طالبان بر این کشور، حدود ۳۲۸ هزار هکتار از کل زمینهای زیر کشت این کشور به خشخاش اختصاص داشت، ۹ هزار تن تریاک در سالهای پیش تولید میشد که قابلیت تولید ۵۰۰ تن هرویین از این مقدار تریاک را داشت.
بیشتر بخوانید: شبکه مخوف مالی و درآمد نجومی طالبان/ حقوق طالبها از کجا پرداخت میشود؟
حتی تصور این موضوع نیز ترسناک است که کشوری که درگیر گرسنگی و فقر شدید است، این مقدار زمین و تولید تریاک و هرویین را بتواند تا ۵۰ برابر افزایش دهد. موضوعی که در گفتههای پلیس ایران نیز مشهود است و جانشین فرمانده نیروی انتظامی از افزایش کشفیات و تولید مواد مخدر در مرزهای شرقی کشور ابراز نگرانی شدید میکند. آنطور که سردار قاسم رضایی گفته و از حاکمان این کشور درخواست کرده: «آنها باید براساس معاهدات مرزی پاسخگوی ترددهای غیرمجاز و ترانزیت مواد مخدر باشند.» آماری که جانشین فرمانده نیروی انتظامی ترسناک است و او خبر از افزایش تولید و کشت ۴۰ برابری مواد مخدر در کشور افغانستان خبر میدهد. وی در ادامه گفتههایش معتقد است: «با رفتن غربیها از افغانستان ترانزیت مواد مخدر تا حدودی محدود شد، اما هفته گذشته بیش از سه تن مواد مخدر در مرزهای شرقی کشف گردید که این نشان میداد ترانزیت مواد مخدر از ان سوی مرز کنترل نمیشود.
بیشتر بخوانید: افغانستان سلطان تریاک جهان
اروپاییها این بنای شوم را از سال ۲۰۰۰ گذاشتند آن زمان ۲۰۰ تن مواد مخدر تولید میشد اکنون به بیش از هشت هزار تن رسیده یعنی بیش از ۴۰ برابر کشت و تولید خود را افزایش دادهاند.»
تناقض در حرف تا عمل
در ۲۶ مرداد امسال بود که در یک اظهار نظر ذبیح ا... مجاهد، سخنگوی طالبان اعلام کرد که «به جهان اطمینان میدهد که کشت و قاچاق خشخاش در افغانستان متوقف شود.» این گفته در شرایطی مطرح میشد که رهبران طالبان، نیم نگاهی هم به پاداش و کمکهای مالی غرب داشتند، اما زمانیکه با انزوای جهانی روبهرو شدند نتوانستند از درآمد ۷ تا ۸ میلیارد دلاری ترانزیت مواد مخدر بگذرند و حالا در اقدامی چندین برابر تولید و کشت مواد مخدر را افزایش دادهاند. در این میان افزایش گرسنگی و قحطی در این کشور با توجه به اینکه کمتر کشوری آنها را به رسمیت شناخته و تحریم است راهی بهجز افزایش کشت خشخاش ندارد.
بیشتر بخوانید: اوجگیری قیمت تریاک افغانستان پس از بازگشت طالبان
برای کشاورزان و کارگران مزارع در افغانستان کشت خشخاش تنها منبع درآمد قابل توجه است. فقدان زیرساختهای کشاورزی صنعتی مانند سیستم نظاممند تولید و توزیع سموم دفع آفات یا آبرسانی، سوددهی از کشتها جایگزین خشخاش را تا حدود زیادی ناممکن کرده چرا که خشخاش علاوه بر نیاز بسیار کم به آب، در برابر آفات بسیار مقاوم است. در آن زمان نیز کارشناسانی نظیر فرید براتی سده، مدیرکل درمان اعتیاد سازمان بهزیستی گفته بود: «سیاست اعلام شده طالبان درباره روند ممنوعیت کشت و قاچاق مواد در افغانستان با تحلیلهایی همراه بوده از جمله اینکه گفته شده بعید است طالبان بتواند از سود سرشار حاصل از بازار مواد بگذرد و این شاید نوعی بلوف سیاسی باشد یا اینکه سیاست اعلامی برای دپوی مواد جهت گرانتر کردن قیمت مواد به منظور تامین هزینههای بیشتری باشد که کنترل کشور برای آنان خواهد داشت. همچنین این تحلیلها میگویند که تصور جدایی طالبان از موضوع تجارت و قاچاق مواد مخدر تصوری سخت و عملی ناشدنی است.»
همین موضوع در ایران نیز تبعاتی به همراه داشت و آن افزایش قیمت تریاک در ایران بود. همچنین سیاستهای طالبان در افغانستان در زمینه موادمخدر، پیامدهای دیگری در کشور ما به خواهد گذاشت و به باور کارشناسان با گران شدن تریاک و افزایش قیمت آن، بسیاری از مصرف مواد سنتی، به مواد صنعتی ارزان قیمت تمایل پیدا خواهند کرد که تبعات بسیار وخیمی در کشور دارد.
آرمان