اقتصاد ۲۴ - یکی از کشور‌هایی که پس از شروع به کار دولت سیزدهم به طور ویژه عزمش را برای افزایش همکاری‌ها با ایران، به خصوص در مبادلات نفتی جزم کرد، کشور چین بود. به همین منظور هم جواد اوجی اولین دیدار خارجی‌اش را با با لی‌یینگ چانگ، معاون بخش خاورمیانه شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) برگزار کرد و در زمینه سرمایه‌گذاری و توسعه میدان‌ها گفتگو کرد. در حال حاضر نیز به گفته منابع آگاه وضعیت مبادلات نفتی این دو کشور بسیار خوب تلقی می‌شود و اکثریت صادرات نفتی ایران به مقصد چین است.
با این وجود در روز‌های گذشته آماری از سوی اتاق بازگانی ایران مبنی بر واردات هشت ماهه نخستین سال ۲۰۲۱ منتشر شد که عجیب به نظر می‌رسید. در این آمار گفته شده بود که واردات نفتی چین از ایران در هشت ماه نخست سال ۲۰۲۱، تنها ۱۲ میلیون دلار بوده است. این آمار به معنای این است که اگر حداقل قیمت نفت، یعنی ۵۰ دلار را در نظر بگیریم، صادرات نفت ایران به چین در این هشت ماه، تنها ۳۰ هزار بشکه در روز بوده است. انتشار این آمار موجب شد تحلیل‌هایی از سوی اشخاص و رسانه‌های داخلی و خارجی مبنی بر شکست برنامه‌های تجاری ایران منتشر شود. به همین منظور بایستی صحت این آمار در مقایسه با مؤسسات بین‌المللی و افزاد آگاه نیز سنجیده شود.
عده‌ای نمی‌خواهند شراکت نفتی ایران و چین برقرار باشد
یکی از معتبر‌ترین موسساتی که بر مبنای رهگیری نفتکش‌ها آمار‌های ماهیانه ارائه می‌دهد مؤسسه کپلر است. این شرکت تخمین می‌زند که واردات نفت چین از ایران به طور متوسط تا ماه اوت امسال، ۵۵۳ هزار بشکه در روز بوده است. این در حالی است که مبادی گمرکی چین واردات نفت از ایران را صفر اعلام کرده بودند؛ بنابراین تفاوت در نحوه محاسبه فروش نفت بسیار اهمیت دارد و این مسأله موجب به اشتباه افتادن اتاق بازرگانی در آمار خویش شده است. البته این اشتباه محاسباتی در سال‌های گذشته هم مسبوق به سابقه بوده و آمار‌های اعلامی سال ۹۹ با گزارش سازمان برنامه بودجه در این سال همخوانی نداشت.
بیشتربخوانید:سند همکاری‌های ایران و چین؛ شاه‌بیت سیاست نگاه به شرق
لازم به ذکر است ماه گذشته، خبرگزاری رویترز خبر از پاسخ منفی مقامات چینی به درخواست یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا به منظور کاهش واردات نفت از ایران خبر داد.
در همین راستا محمد علی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در پاسخ به صحت آمار منتشر شده توسط اتاق بازرگانی، گفت: آمار اتاق بازرگانی نمی‌تواند مورد استناد باشد و آنچه در همه کشور‌ها مورد استناد قرار می‌گیرد آمار مقام‌های رسمی و ذی‌ربط افراد است.
وی افزود: البته بنده نمی‌گویم این آمار درست است یا نیست، ولی این آمار تا وقتی مقامات رسمی و دولتی تأیید نکنند معتبر تلقی نمی‌شود و بر اساس حدس و گمان و برآورد است.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ادامه داد: آنطور که مشخص است این آمار را از مبادی رسمی و گمرکی چین اخذ کرده‌اند و به احتمالاً آماری که از طریق مبادی غیر رسمی و به منظور دو زدن تحریم‌ها استفاده شده است در این آمار نیامده است.
خطیبی با اشاره به شیوه‌های متفاوت فروش نفت گفت: از دو کشور صادرکنندگان و واردکنندگانی وجود دارد که دولتی نیستند و به خاطر ملاحظاتی علاقه ندارند که آمارهایشان به طور رسمی بیاید.
وی در پایان تأکید کرد: حتی زمانی که تحریم نبودیم هم چین یکی از شرکای اصلی و بزرگ ما بود. زمانی هم که تحریم‌ها شدت گرفت چین به دلیل اینکه از آمریکا تبعیت نمی‌کنند شراکت با چین قوت بیشتری گرفت و ادامه دارد. هرچند که عده‌ای نمی‌خواهند همین هم ادامه داشته باشد.