اقتصاد۲۴- آمار‌ها نشان می‌دهد حجم دپوی خودرو در پارکینگ خودروسازان از ابتدای سال تاکنون افزایش یافته است. میزان تولید خودرو در ۹ماه سال‌جاری ۲.۳ درصد رشد کرده است، با این حال ۷ درصد خودرو‌های تولیدشده، معادل ۴۹ هزار دستگاه به‌جای آنکه در بازار عرضه شود، راهی پارکینگ شده است. مقدار فروش خودرو نیز در این مدت به‌طور میانگین ۱۰ درصد کاهش یافته است. به‌نظر می‌رسد این موضوع به مشکلات خودروسازان در تامین قطعات مربوط است.
قیمت خودرو در یک ماه گذشته با رشد بیشتری مواجه شده است. بازار خودرو نیز چندان آرام نیست و قیمت‌ها به رشد تمایل زیادی دارند. کارشناسان می‌گویند به غیر از افزایش قیمت قطعات به‌دلیل رشد قیمت ارز، عوامل دیگری ازجمله کاهش تولید و کاهش بهره‌وری نیز در رشد قیمت خودرو مؤثر بوده‌اند.
استناد آن‌ها به هزینه‌های عمومی و اداری و هزینه‌های سربار در شرکت‌های خودروسازی است که به رشد هزینه تمام‌شده تولید منجر شده است. با وجود چنین عواملی مطابق هدف‌گذاری‌های وزارت صنعت قرار بود تیراژ تولید خودرو در سال‌جاری افزایش یابد تا دست‌کم از ناحیه افزایش عرضه تا حدودی قیمت‌ها در بازار متعادل شود. آمار‌ها نشان می‌دهد برای ایجاد تعادل در بازار سالانه باید بین ۱.۵ تا ۲ میلیون دستگاه خودرو در ایران تولید شود تا نیاز بازار را پاسخ بدهد.
اگرچه طبق هدف‌گذاری‌های انجام‌شده میزان تولید خودرو در ۹ماه سال‌جاری اندکی افزایش یافته با این حال، این افزایش تولید به فروش بیشتر خودرو در بازار منجر نشده است، شاید ریشه افزایش قیمت خودرو در ۲ماه گذشته، همین موضوع باشد.
تفاوت میزان تولید و فروش
آمار‌ها نشان می‌دهد میزان تولید خودرو در ۹ماه سال‌جاری، با ۲.۳ درصد افزایش به ۶۹۵ هزارو ۶۵۰ دستگاه رسیده است؛ یعنی شرکت‌های خودروسازی از ابتدای امسال تاکنون، نسبت به‌مدت مشابه سال قبل، ۱۵ هزارو ۶۷۲ دستگاه بیشتر تولید کرده‌اند.
با وجود این افزایش تولید، میزان فروش خودرو در ۹ماه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰ درصد کاهش یافته است؛ یعنی ۷ درصد از مجموع کل خودرو‌های تولیدشده، رقمی معادل ۴۹ هزارو ۱۹۹ دستگاه به‌جای آنکه راهی بازار شود، راهی پارکینگ خودروساز‌ها شده است. طبق داده‌های موجود، جمع کل فروش شرکت‌های خودرو‌ساز در ۹ماه سال‌جاری ۶۴۶ هزارو ۴۵۱ دستگاه بوده که این میزان ۷۰ هزار دستگاه کمتر از پارسال است. پارسال در همین دوره ۴ شرکت ایران خودرو، سایپا، زامیاد و پارس خودرو نزدیک به ۷۱۶ هزار دستگاه خودرو فروخته بودند.
برخی کارشناسان بر این باورند که علت دپوی گسترده خودرو در پارکینگ خودروسازان به‌ویژه ایران‌خودرو ناشی از کمبود قطعات وارداتی است. شرکت‌های خودرو‌ساز که به‌دلیل تحریم‌ها و افزایش قیمت ارز با محدودیت زیادی در واردات قطعات خودرو مواجه هستند، نتوانسته‌اند اقلام مورد نیاز تولید را تامین کنند و همین موضوع به افزایش تعداد خودرو‌های ناقص منجر شده است.
بیشتربخوانید:سمند ۳۴۰ میلیون تومان شد
اما برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی است از ماه قبل که موضوع افزایش قیمت خودرو مطرح بود، شرکت‌های خودرو‌ساز دست از فروش برداشته‌اند تا قیمت جدید خودرو تعیین تکلیف شود و همین موضوع به افزایش موجودی انبار یا تعداد خودرو‌های دپو‌شده در پارکینگ کارخانه منجر شده است. هنوز اطلاعات موثقی در این‌باره وجود ندارد و به‌نظر می‌رسد شرکت‌های خودروسازی باید در این زمینه پاسخ بدهند، زیرا بخش زیادی از این افزایش تعداد خودرو‌های تجاری‌سازی نشده مربوط به ماه گذشته بوده است.
کدام خودروسازان کمتر فروخته‌اند
آمار‌ها نشان می‌دهد بیشترین میزان کاهش فروش در میان شرکت‌های خودروسازی مربوط به سایپا بوده است. این شرکت در ۹ماه امسال ۱۰ درصد از مجموع کل تولیداتش را راهی پارکینگ کرده است.
سایپا از ابتدای امسال تاکنون ۲۵۲ هزار دستگاه خودرو تولید کرده که از این تعداد ۲۵ هزارو ۵۵۸ دستگاه به مرحله تجاری‌سازی و فروش نرسیده است.
ایران خودرو نیز در این مدت ۳۲۵ هزارو ۵۵۷ دستگاه خودرو تولید کرده که ۱۶ هزارو ۶۰۲ دستگاه یعنی ۵ درصد از کل تولیدات این شرکت تجاری‌سازی نشده‌اند و در پارکینگ دپو شده‌اند. مقایسه میزان فروش شرکت ایران‌خودرو در ۹ماه امسال در مقایسه با سال گذشته ارقام عجیب‌تری را نشان می‌دهد. طبق این اطلاعات، جمع کل فروش شرکت ایران خودرو در ۹ماه امسال ۱۱۷ هزارو ۴۵۳ دستگاه کمتر از پارسال است که نشان می‌دهد فروش محصولات ایران‌خودرو در ۹ماه امسال ۲۷.۵ درصد افت کرده است.
البته بخشی از این کاهش فروش ناشی از کاهش تولید است، زیرا تولید خودرو در این شرکت در ۹ماه امسال نسبت به سال گذشته ۶ درصد افت کرده است. با این حال، میزان کاهش فروش محصولات به‌مراتب بیشتر از کاهش تولید بوده است. طبق اطلاعات موجود میزان تولید محصولات مرتبط با گروه پژو ۱۴ درصد، سمند ۸ درصد و دنا ۷ درصد افت کرده است. خودرو‌های تولیدشده در گروه پژو امسال ۳۴ هزار دستگاه کمتر از پارسال بوده و تولید سمند نیز ۳ هزارو ۱۶۵ دستگاه افت کرده است.
تعداد تولید محصول پرطرفدار دنا نیز امسال ۲ هزارو ۷۶۶ دستگاه کمتر از ۹ماه سال گذشته بوده است. وضع تولید در شرکت زامیاد حتی از جهاتی بدتر از سایپا و ایران‌خودرو‌ست.
آمار‌ها حاکی است ۳۱ درصد از مجموع کل تولیدات این کارخانه برای فروش تجاری‌سازی نشده‌اند و اکنون در پارکینگ به‌سرمی‌برند. شرکت زامیاد از اول امسال تاکنون ۲۸ هزار دستگاه خودرو تولید کرده که از این تعداد ۸ هزارو ۴۶۴ دستگاه به مرحله تجاری‌سازی و فروش نرسیده است.