اقتصاد۲۴- بخش زیادی از معادن کوچک و متوسط کشور به دلیل حمایت از تولید داخل، عدم واردات ماشین‌آلات سنگین و مضیقه ارزی تعطیل شدند. تعطیلی معادن سبب بیکاری بخش زیادی از کارگران و حتی کارفرمایان در شهر‌های مختلف شد.
حالا معضل اصلی معدن‌کاران عدم به‌روزرسانی ماشین‌آلات معادن است. دولت در سال حمایت از تولید واردات ماشین‌آلات معدنی را به دلیل مضیقه ارزی و سیاست‌های نادرست ممنوع کرد.
وابستگی تولید به تکنولوژی خارجی
دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌آلات سنگین معدنی با تائید این خبر گفت: علاوه بر مضیقه ارزی یکی از دلایلی که به حوزه معدن آسیب زده عدم واردات ماشین‌آلات حوزه معدنی است. سیاست دولت حمایت از تولید داخل است و تولید داخل هم بدون وابستگی به مواد اولیه خارجی معنایی ندارد.
عبدالرضا صالحی به تجارت‌نیوز توضیح داد: ۸۰ درصد تولید ماشین‌آلات معدنی ما مونتاژ و اسمبل است. یعنی مواد اولیه برای ساخت ماشین‌آلات معدنی باید از کشور‌های دارای تکنولوژی وارد شود تا این کالا توسط شرکت هپکو ساخته شود.
او ادامه داد: متاسفانه نگاه دولت نسبت به تولید غیرکارشناسی است. دولت موضوع حمایت از تولید داخل را گسترده کرد و همین باعث شد از پس معضلات برنیاید.
واردات به شرط اجازه از شرکت خصولتی!
صالحی اضافه کرد: واردکنندگان برای واردات ماشین‌آلات معدنی و صنعتی باید از شرکت هپکو یک نامه عدم ساخت دریافت کنند تا اجازه واردات آن کالا برای تجار صادر شود. این در حالی است که هپکو نامه را تائید نمیکند و می‌گوید توان ساخت ماشین‌آلات معدنی را داریم.
او بیان کرد: هپکو مدعی ساخت دامپتراک ۱۲۵ است. بر همین مبنا اجازه واردات به واردکنندگان وسایل معدنی نمی‌دهند. این شرکت اخیرا مدعی شد که می‌تواند بیل‌های سنگین را بسازد، این در حالی است که هنوز نمونه‌ای از آن را به بازار تحویل ندادند.
بیشتر بخوانید: رشد هزینه عملیات اکتشافات معدنی در مقابل افت صدور گواهی کشف
توان ساخت ماشین‌آلات معدنی را ندارند
صالحی تصریح کرد: تمام تولیدات شرکت هپکو مربوط به صنعت راهسازی است. به عنوان مثال اخیرا به شکل محدود غلتک و گریدر ساخت. همچنین بیل سبک تا ۲۲۰ اسب بخار تولید کرده که این کالا بیشتر صرف خاکبرداری می‌شود. در واقع این شرکت هم مانند شرکت‌های خودروسازی براساس توان متقاضیان توان ساخت براساس میزان تقاضا را ندارد.
براساس این گزارش گویا دولتمردان با حمایت از تولید داخل رانتی ایجاد کرده‌اند. در واقع اعمال ممنوعیت برای واردات ماشین آلات معدنی بازار را تشنه کردند در مقابل بروکراسی‌های اداری را افزایش دادند تا ماشین آلات معدنی وارد نشود.
اجازه واردات ماشین آلات را نمی‌دهند
این فعال صنعتی با اشاره به جا به جایی رانت بیان کرد: هپکو هم مانند دو خودروساز ایرانی است. چون این واحد صنعتی به قدرت نزدیک است دولتمردان به بهانه تولید داخل اجازه واردات را به فعالان اقتصادی نمی‌دهند.
صالحی گفت: در زمان عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی واردات را به بهانه مضیقه ارزی محدود کردند. آن‌ها گفتند میانگین کد تعرفه کالا‌های وارداتی صنعتی و معدنی در دو سال گذشته را بررسی می‌کنیم و براساس کد تعرفه و میزان واردات کالا‌ها در سال‌های قبل به آن‌ها اجازه واردات کالا می‌دهیم.
او گفت: این قانون یعنی قطره چکانی ارز باعث شد که دولتمردان به یک فعال واردکننده که براساس میزان تقاضا دو عدد بیل سنگین را برای بخش‌های معدنی را وارد کرده بود در سال جدید به آن‌ها ارز ندهند. این در حالی است که اگر در سال‌های قبل بیل وارد نمی‌شد به دلیل عدم تقاضا بود و حالا به دلیل فرسودگی ناوگان نیاز به این کالا بیشتر شد.
خودشان از رانت ایجاد شده باخبرند
صالحی گفت: دولتمردان می‌دانند این محدودیتی که ایجاد کردند موجب رانت می‌شود، اما به گفته خودشان آنقدر فشار از سمت نمایندگان مجلس و وزارت اطلاعات به روی آن‌ها زیاد است که جسارت باز کردن قفلی که خودشان بستند را نیز ندارند.
تعطیلی در کمین معادن ایران است. حمیدرضا امیریان، نایب رئیس خانه معدن گفت: متاسفانه چند سال است با سیاست‌های غلط، دامپتراک ۱۰۰ یا ۱۵۰تن، دستگاه‌های بارگیری ۲۰۰ یا ۳۰۰تن و امثال آن‌ها را که ماشین آلات خط تولید مواد معدنی محسوب می‌شوند، به عنوان خودروی معمولی در نظر گرفته و همان‌طور که واردات خودرو را ممنوع کردند، واردات این ماشین آلات را هم ممنوع کرده اند.