اقتصاد24 - غلامحسین دهقانی در سمینار صلح و ثبات در غرب آسیا؛ یک منطقه، یک سرنوشت که صبح روز دوشنبه در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی برگزار شد، گفت: برخی اقداماتی که معدود قدرت‌های فرامنطقه‌ای در راستای تامین امنیت و منافع‌شان انجام می‌دهند تعریف از جمله عواملی است که ایران به عنوان یک عامل امنیت‌زدا و مانع نظم درون‌زا در منطقه می‌داند.
وی افزود: چالش بسیار جدی و عمیق این است که قدرت‌های نامتوازن را چگونه با هم جمع کرد به طوری که از یک سو بتوان تاثیرگذاری منفی کشورهای فرامنطقه‌ای بر نظم منطقه ای را کاهش داد و از سوی دیگر نقش خودمان را افزایش دهیم.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه در ادامه به مساله فلسطین اشاره کرد و افزود: ۷۰ سال است منطقه با این مشکل مواجه است و یک بحران جدی به منطقه ما تحمیل شده که از عوامل بحران زا و امنیت زدا در منطقه و همیشه به عنوان مسئله جدی امنیتی در غرب آسیا مطرح بوده است.
این مقام وزارت خارجه وجود سلاح‌های خطرناک کشتار جمعی در رژیم صهیونیستی را از مشکلات دیگر منطقه دانست و گفت: این در حالی است که منافع این رژیم در بیرون منطقه تعریف می‌شود و امنیت و ثبات در منطقه تعریف نمی‌شود.
دهقانی ادامه داد: در منطقه غرب آسیا یکی از سه کشوری که خارج از ان‌پی‌تی هستند رژیم صهیونیستی است که هیچ گونه نظارتی را نپذیرفته و نمی پذیرد و انواع سلاح‌های میکروبی شیمیایی را در اختیار دارد و در هیچ کدام از کنوانسیون ها عضو نیست.
معاون ظریف مساله دیگر در منطقه را استفاده ابزاری از تروریسم و افراط گرایی دانست و گفت: در چند سال گذشته منطقه ما به طور جدی با استفاده ابزاری از تروریست ها توسط کشورهای منطقه و فرامنطقه مواجه بوده که مظهر آن داعش و گروه‌های دیگری است که در منطقه حضور دارند. مستندات زیادی وجود دارد که چگونه به این ها کمک شده و الان هم تلاش می شود این ها حفظ شوند تا منافع نامشروع برخی قدرت ها را تامین کنند.
دهقانی ادامه داد: گروه‌های تروریستی تلاش کردند برخی کشورها در منطقه را تجزیه و به دولت‌های مرکزی فشار بیاورند که مشابه این اقدامات را در سوریه می بینیم اما در این امر موفق نبودند.
وی اظهار کرد: کشورهای منطقه هر یک تعریفی برای امنیت در منطقه دارند و با هدف خرید امنیت، بسیاری از کشورهای منطقه به خصوص در حوزه خلیج فارس تلاش می کنند با کشورهای فرامنطقه ای به ویژه با آمریکا قراردادهای امنیتی امضا کنند و این نشان دهنده نگاه این کشورها به بیرون است.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: همه این عوامل کمک می کند به اینکه شرایط و زیست بومی ای به وجود آید که نتوان به راحتی به طرف ایجاد نظم درون زا و با دوام حرکت کرد.
دهقانی درباره نگاه ایران به منطقه خاطرنشان کرد: آنچه آقای ظریف و آقای رئیس جمهور هم در سخنرانی هایشان بارها مطرح کرده‌اند این است که ما باید نگاه بازی با حاصل جمع صفر را در منطقه تغییر دهیم و کشورها در منافع یکدیگر شریک شوند و برای دیگران هم سهمی قائل شوند.
وی ادامه داد: اینکه چگونه می‌توان کشورهایی که به هم اعتماد ندارند و مرتب هم بی اعتمادی از بیرون به آنها و منطقه شان تزریق می‌شود را دور هم جمع کرد امر مهم و سختی است. باید ببینیم چطور می‌شود این ذهنیت را در کشورهای منطقه تغییر داد و شبکه امنیتی منطقه ای ایجاد کنند.
معاون ظریف گفت: کشورهای منطقه باید این را بپذیرند که به جای اینکه با هم رقابت کنیم، بپذیریم که با هم کار کنیم، امری که در چند دهه گذشته اروپایی ها به آن رسیدند.
دهقانی افزود: جبر جغرافیایی به ما دیکته می‌کند که باید با هم همزیستی داشته باشیم. در سال های گذشته با وجود سیاست های بسیار خصمانه عربستان و اقداماتی که بعضاً غیر قابل باور است و هر دشمنی و شیطنت بیش از حد تصور را داشته اند و دشمنی‌های که صورت می‌گیرد، با همه اینها همیشه مسئولان کشور گفته اند که آماده مذاکره برای رسیدن به نظم منطقه‌ای هستیم. در این مورد ایده ای تحت عنوان "امنیت شبکه ای" نیز طرح شد و آقای ظریف هم به آن اشاره کردند مبنی بر اینکه با یکدیگر هم افزایی و مشارکت داشته باشیم و مبنای همکاری هم اصول منشور ملل متحد یعنی برابری دولت‌ها و اصل عدم توسل به زور و دخالت در امور یکدیگر باشد.
وی عمده عامل بازدارنده در تحقق چنین ایده ای را دخالت عوامل خارجی در منطقه و باقی ماندن مشکل اشغال فلسطین دانست و گفت: تا این دو مساله به صورت قوی در منطقه ما تاثیرگذار هستند، شکستن این بن بست و ورود به صحنه همکاری‌ها و گفتگوی منطقه ای در خلیج فارس سخت است. متاسفانه وابستگی متقابل میان کشورها منطقه وجود ندارند. در سال های گذشته افغانستان و عراق و تا حدودی آسیای میانه ارتباطاتی برقرار کردند ولی این باید افزایش یابد و برای این کار باید دو مولفه را مورد توجه قرار داد؛ کاهش دخالت خارجی و افزایش اعتماد متقابل. اینها به ایجاد یک نظم جدید که ایران در آن نظم جدید نقش بهتری نسبت به گذشته خواهد داشت منجر می شود.
منبع: ایسنا