اقتصاد۲۴- مریم وحیدیان: ژان تیرول اقتصاددان برجسته فرانسوی، برنده جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۱۴، استاد مدرسه اقتصاد تولوز و رئیس هیات‌مدیره بنیاد ژان ژاک لافونت است. ژان تیرول پس از حضور در برخی از بزرگترین دانشگاه‌های فرانسه مانند Ecole Polytechnique و Paris Dauphine، مدرک دکتری خود را از موسسه فناوری ماساچوست دریافت کرد.
مهمترین مطالعات ژان تیرول در حوزه نظریه سازماندهی صنعتی، امور مالی و اقتصاد کلان، نظریه بازی، بانکداری و اقتصاد مبتنی بر روانشناسی است. ژان تیرول بیش از دویست مقاله در نقد‌های بین المللی و همچنین دوازده کتاب علمی منتشر کرده است. او مدافع جدی اهمیت اقتصاددانان در جامعه کنونی است، نه به عنوان «دانشمند» بلکه به عنوان عناصر فعالی که با چالش‌ها مقابله می‌کنند.
آخرین کتاب او با عنوان «اقتصاد برای نفع مشترک»، ابتدا به زبان فرانسوی منتشر شد و اکنون به تعدادی از زبان‌های دیگر در دسترس مخاطبان است. «اقتصاد برای منافع مشترک» نامزد کتاب کسب و کار سال فایننشال تایمز نیز شده است. ژان تیرول برنده جوایز بین المللی متعددی از جمله مدال طلای مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه با نام اختصاری CNRS در سال ۲۰۰۷ است. در سال ۲۰۱۴ جایزه نوبل اقتصاد به دلیل مطالعاتش در حوزه فهم رفتار بنگاه‌ها و سیاست بهینه برای مدیریت اختلالات بازار به او اعطا شد.
بیشتر بخوانید: کارل منگر کیست؟/ با یکی از رهبران انقلاب مارژینالیستی ۱۸۷۰ در اقتصاد آشنا شوید
بیوگرافی ژان تیرول
ژان تیرول زاده ۹ اوت ۱۹۵۳، یک اقتصاددان فرانسوی است که در حال حاضر استاد اقتصاد در مدرسه تولوز است. او بر سازماندهی صنعتی، نظریه بازی‌ها، بانکداری و مالی و اقتصاد مبتنی روانشناسی تمرکز دارد.
یکی از مهمترین ویژگی‌های ژان تیرول تسلط او بر ریاضیات کاربردی است که وی در فرانسه توانسته مدرک دکترای خود را در این رشته دریافت کند. او در حوزه ریاضیات دانش عمیق و زیادی داشته است و این مساله به ویژه در بسط نظریه بازی او در اقتصاد موثر بوده است.ژان تیرول دکتری در رشته اقتصاد را از دانشگاه ام‌آی‌تی دریافت کرد.
او همکاری‌های پژوهشی زیادی با ژان ژاک لافون داشته است که البته خیلی زود در اثر سرطان درگذشت. جایزه نوبل ۲۰۱۴ را این دو اقتصاددان به صورت مشترک دریافت کردند. لافون همچنین مدرسه اقتصادیتولوز را نیز تاسیس کرد و ژان نیرول نیز از اساتید برجسته آن بود. این مدرسه با هدف حمایت از بخش خصوصی ساخته شد و نقش مهمی در تربیت اقتصاددانان برجسته و همچنین پرورش اقتصاددان برای حضور در مناصب اقتصادی مهم داشته است.
نظریه قراردادها چند نتیجه مهم در حوزه قراردادهای پویا (Dynamic Contracts) و مفهوم تعادل مارکوفی بیزی کامل (PBE) از جمله مهمترین مقالات ژان تیرول هستند که تاثیر زیادی بر اقتصاد اروپا و آمریکا داشته است.
نظریه‌های ژان تیرول
ژان تیرول یکی از اقتصاددان‌های پیشرفته است که در مقابل دیدگاه مکتب شیکاگو قرار می‌گیرند. نظریات وی به علل شکست بازار‌ها و به عواقب آن می‌پردازد. او اعتقاد دارد که انحصار در بسیاری از بازار‌ها وجود دارد. این شرکت‌ها قدرت بالا نگه داشتن قیمت‌ها را دارند و اغلب انگیزه‌ای برای نوآوری یا بهبود کیفیت کالا‌ها و خدمات خود ندارند. اقتصاددانان مدت‌هاست متوجه شده‌اند که ایجاد مقررات دولتی چنین بازار‌هایی می‌تواند نتایج بهتری برای جامعه به همراه داشته باشد. ژان تیرول پیشگام در کاربرد ریاضیات، از جمله نظریه بازی ها، برای ابداع این قوانین است. کار او عمدتاً نظری است، اما به راحتی به استفاده عملی ترجمه شده است.
پروژه‌های تحقیقاتی ژان تیرول در این زمینه که در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، تا حدی پاسخی به نیاز به قوانین جدید بود؛ زیرا دولت‌ها در اروپا انحصارات دولتی را سلب کردند و به دنبال تشویق سرمایه‌گذاری و نوآوری و در عین حال جلوگیری از سود‌های بادآورده در بازار‌ها بودند.او مجموعه‌ای از اصول کلی را برای شرایط هر صنعت به کار می‌برد تا سیاست‌های مناسب را پیشنهاد کند، که اغلب منعکس‌کننده تعادل ظریف هزینه‌ها و منافع است. تیرول همواره بر اهمیت رقابت بین صنایع تاکید داشته است و راهکار‌هایی را ارائه کرده است تا از ایجاد انحصار برخی شرکت‌های بزرگ جلوگیری کند. اکنون این قوانین از سوی ایالات متحده نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
کار تیرول همچنین به‌عنوان پایه‌ای برای مقررات اتحادیه اروپا در مورد کارمزد‌های مبادله کارت اعتباری نیز استفاده شده است و تحقیقات تنظیم‌کننده‌های اروپایی را از سیاست‌های قیمت‌گذاری شرکت‌های فناوری آگاه کرده است.وی معتقد است که هر مقرراتی برای جلوگیری از انحصار در هر بازاری باید بر اساس ویژگی‌های همان بازار باشد که این مقررات را با استفاده از نظریه بازی ارائه می‌دهد. او برخی از مهمترین ایده‌ها برای جلوگیری از انحصار در صنایع، بانکداری و شرکت‌های فناوری ارتباطات را ارائه کرده است که بسیار مورد توجه قرار گرفت.
او در حمایت از افزایش مقررات مالی، از جمله کار‌های اولیه برای حمایت از دسترسی آسان به منابع مالی برای مؤسسات مالی در طول بحران، بسیار جلوتر از اکثر اقتصاددانان بود. البته تیرول در بسیاری از موراد مخالف اضافه شدن قوانین دست و پاگیر در بازار‌ها است. در واقع تنها قوانینی که او حمایت می‌کند مربوط به جلوگیری از انحصار در شرکت‌ها است. او در یکی مصاحبه هایش از تلاش‌های اخیر برای اعمال مقررات نقدینگی بر شرکت‌های مالی تحسین کرد، اما هشدار داد که "بانکداری امری بسیار سخت برای تنظیم است. " وی اعتقاد دارد که در این زمینه رگولاتور‌ها باید به ارتباط بین شرکت‌های مالی تحت نظارت مانند بانک‌ها و شرکت‌های مالی غیرقانونی توجه کنند. مساله‌ای که پیش از بحران اقتصادی فراموش شده بودند.
ژان تیرول همچنین معتقد است که برای تنظیم مقررات صنایعی که به طور فزاینده در سراسر جهان فعالیت می‌کنند، از جمله اقداماتی برای محدود کردن تغییرات آب و هوایی، به یک "موضع جهانی" نیاز است.