اقتصاد۲۴- عضو هیات مدیره اتحادیه کسب‌وکار‌های مجازی تأکید کرد اینفلوئنسر‌ها و افرادی که از اینستاگرام کسب درآمد دارند باید موضوع پرداخت مالیات را جدی بگیرند. به گفته او مالیات‌هایی که برای فعالین مطرح اینستاگرامی وضع شده گاه به رقم‌های سنگینی می‌رسد و در برخی موارد از رقم پنج میلیارد تومان هم بیشتر بوده است. وی تأکید کرد سازمان امور مالیاتی تمامی این افراد و فعالیت‌های آن‌ها را تحت نظر دارد و کتمان کردن و یا فرار مالیاتی در این موضوع جرائم سنگینی به‌همراه خواهد داشت.
بلاگر‌ها و اینفلوئنسر‌هایی که به صورت شخص حقوقی فعالیت می‌کنند، مشمول فصل پنجم باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم یا همان مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی می‌شوند. این قانونی است که کمتر بلاگر یا اینفلوئنسری که در فضای مجازی فعالیت دارد به آن توجه می‌کند و بسیاری افراد تصورشان براینست که درآمد ناشی از فعالیت‌های اینستاگرامی به پرداخت مالیات ارتباطی ندارد. از چند سال پیش، اما سازمان امور مالیاتی به‌طور جدی به‌دنبال اخذ مالیات از این فعالین است و با اینکه طی سال‌های اخیر بستر اینستاگرام محدود شده و در حال حاضر فیلتر است، اما به‌نظر می‌رسد این موضوع مانع از این نشده که فعالین اینستاگرامی به فکر پرداخت مالیات خود نباشند.
«رضا الفت نسب» عضو هیات مدیره کسب‌وکار‌های مجازی که جلسات مختلفی را با سازمان امور مالیاتی برای رسیدگی به وضعیت پرونده‌های مالیاتی سلبریتی‌ها و اینفلوئنسر‌ها داشته در گفتگو با تجارت نیوز اعلام کرد که این موضوع بیش از پیش در سازمان امور مالیاتی پیگیری می‌شود: «موضوع دریافت مالیات از اینفلوئنسر‌ها بسیار جدی است و از نیمه دوم سال گذشته به پرونده‌هایی رسیدگی می‌شود که مرتبط به سال ۱۴۰۰ است. صفحاتی که بیش از ۵۰۰ هزار فالوور دارند را بررسی کنند و این صفحات باید مالیات پرداخت کنند و خیلی از افراد این موضوع را جدی نگرفتند. البته قرار است که پرونده‌های بعد از ۱۴۰۰ فقط مربوط به صفحات بالای ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده محدود نشود و هرکس که از اینستاگرام کسب درآمد کند مشمول پرداخت مالیات خواهد شد.»
تشکیل پرونده مالیاتی
مالیات ستانی از کسانی که در اینستاگرام فیلترشده فعالیت دارند برای بسیاری افراد قابل هضم نیست. آن‌ها باور دارند اینکه دولت خودش یک بستر را ببندد و دسترسی به آن را سخت و پیچیده کند. سپس از فعالیت در همان بستر مالیات دریافت کند شبیه به اینست که یک پاساژ را پلمپ کرده و همچنان به‌دنبال کسب مالیات از فروشندگان آن پاساژ باشد. الفت‌نسب درباره اینکه چرا با وجود فیلترینگ اینستاگرام، پیگیری دریافت مالیاتی از فعالین این بستر وجود دارد گفت: «اینکه از یک بستر بسته شده مالیات می‌گیرند یکی از نادرترین اتفاقات در دنیا است و ما هم نسبت به آن اعتراض داریم. ما باور داریم حالا که دریافت مالیات از فعالین اینستاگرامی برقرار است و این قشر با وجود تمام مشکلات توانستند چراغ سبز خود را روشن نگه‌دارند هم به اشتغالزایی خود ادامه دهند و هم به مردم سرویس‌دهی کنند، باید چاره‌ای برای مشکلاتشان اندیشیده شود. به‌عنوان مثال مشکلات لجستیک آن‌ها رسیدگی شود و یا تخفیف‌های ویژه‌ای برای خدمات پستی و یا اینترنت داشته باشند. هرچند هیچ موضوعی قابل پیش‌بینی نیست و شاید چند روز دیگر اینستاگرام یک بستر غیرقانونی تلقی شود و مالیات‌های بریده شده در آن خیلی بیشتر هم بشود.»
به گفته الفت‌نسب این موضوع فعلا در بین شبکه‌های اجتماعی خارجی منحصراً به اینستاگرام بوده و فعالیت در سایر بستر‌ها مانند توییتر و یوتوب مطرح نشده است هرچند دور از ذهن نیست که در آینده نزدیک، نگاه سازمان امور مالیاتی در این زمینه تغییر کند و به سمت دریافت مالیات از فعالین دیگر شبکه‌های اجتماعی هم برود. در این میان یوتوبر‌ها که به درآمد دلاری شهرت دارند، بیشتر از همه زیر سایه این موضوع هستند و احتمال ورود سازمان امور مالیاتی به حوزه آن‌ها، احتمال کمی نیست.
الفت نسبت به اینفلوئنسر‌ها و افرادی که از اینستاگرام کسب درآمد دارند توصیه کرد که حتماً برای تمامی اقدامات خود اسناد هزینه‌ای داشته باشند تا بتوانند با سازمان امور مالیاتی وارد گفتگو شوند و از آن‌ها تخفیف بگیرند: «در پرونده‌هایی که ما حضور پیدا کردیم تا در کنار دوستان باشیم پی به این نکته بردیم که اکثر اینفلوئنسر‌ها اسناد هزینه‌ای نداشته‌اند و صرفاً اعلام کردند که گردش‌های مالی بزرگی داشتند و فی‌المثال یک ماشین خریده‌اند و هزینه فیلمبردار و ادیت پرداخت کردند و هیچ اسنادی ندارند. این موضوع باعث می‌شود تا مالیات بیشتری پای آن‌ها بیفتد و نتوانند مذاکره درستی هم داشته باشند.»
بیشتر بخوانید: آمار تکان‌دهنده از رشد نرخ فقر در ایران
او در ادامه توصیه‌های دیگری نیز کرد. گفت: «توصیه به همه افراد فعال در اینستاگرام اینست که حتماً یک تشکیل پرونده مالیاتی بدهند چرا که همه حساب‌ها چک می‌شود باید حساب تجاری مشخص باشد و نباید این تصور را کرد که می‌توان به‌راحتی فرار مالیاتی داشت. برخی افراد اگر این درآمد‌ها را کتمان کنند مشمول جریمه خواهند شد.»
رقم‌های دریافتی از بلاگر‌ها در این حوزه نیز رقم‌های کمی نیست
عضو هیات مدیره کسب‌وکار‌های مجازی با اشاره به اینکه این اتحادیه از دیرباز تعاملات خوبی با اداره مالیات دارد درباره نحوه حضورشان در این جلسات و مدل همکاری‌شان با اینفلوئنسر‌ها برای مذاکره با اداره مالیات نیز به تجارت‌نیوز گفت: ما در شورای بند ۳ حضور پیدا می‌کنیم و با سازمان امور مالیاتی وارد گفتگو می‌شویم تا بتوانیم از آن‌ها تخفیف بگیریم. باید بگویم این شورا زمانی تشکیل می‌شود که به مالیات وضع شده اعتراضی وارد است و ما سعی می‌کنیم تا حد امکان از افراد حمایت کنیم و با اطلاعات دقیق‌تری که داریم این افراد را آگاه می‌کنیم تا هزینه‌های مالیاتی کمتر بشود و تخفیف بگیریم.»
الفت‌نسب باور دارد با توجه به معافیتی که برای کسب‌وکار‌های مجازی برای فعالیت در بستر‌های داخلی برقرار شده، می‌توان از این موضوع به‌عنوان یک فرصت استفاده کرد و از پرداخت مبلغ قابل توجهی از مالیات بردرآمد، معاف شد: «به افرادی که کسب‌وکار‌های کوچکی دارند و یا مینی اینفلوئنسر به‌حساب می‌آیند توصیه می‌کنم که لااقل بخش بزرگی از درآمد‌ها و تراکنش‌های خود را وارد بستر‌های بومی کنند تا بتوانند از موضوع معافیت مالیاتی که در قانون بودجه ۱۴۰۳ هم درباره آن صحبت شده، استفاده کنند. این موضوع می‌تواند کمک بزرگی برای اقتصاد این کسب‌وکار‌ها باشد و زمانی که دولت چنین فرصتی را برای افراد گذشته، چرا از آن استفاده نکرد؟»
باید بدانید طبق آئین‌نامه دولت، تا پایان سال ۱۴۰۲ کسب و کار‌های حقیقی فعال در سکو‌های داخلی مورد تایید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که فاقد پرونده مالیاتی هستند، به صورت پلکانی تا سقف مقرر در ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات با نرخ صفر بوده و جرائم سال‌های قبل ناشی از عدم تسلیم اظهارنامه شامل بخشودگی می‌شود. همچنین باید گفت اشخاصی که از سکو‌های داخلی برای ارائه خدمات یا فروش کالا استفاده می‌کنند، می‌توانند مانند سایر اشخاص حقیقی از معافیت تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم استفاده کنند. چنانچه مجموع فروش کالا یا ارائه خدمات شخص به واسطه فروش اینترنتی در سکو‌های مشمول تا ۳۰ برابر معافیت مالیاتی حقوق باشد، شخص از ارسال اظهارنامه و ارائه اسناد و مدارک به اداره امور مالیاتی معاف خواهد بود.
الفت‌نسب با ذکر این نکته که محاسبات مالیاتی خیلی سختگیرانه و پیچیده است اعلام کرد: «رقم‌های دریافتی از بلاگر‌ها در این حوزه نیز رقم‌های کمی نیست و بعضاً به ارقام میلیاردی هم می‌رسد. خود من شاهد پرونده‌هایی بودم که رقمی بیش از ۵ میلیارد تومان برای کسب‌وکار مربوطه مالیات وضع شده بود و مستلزم به پرداخت آن هم بود. از همین رو تأکید می‌کنم که باید موضوع پرداخت مالیات ناشی از درآمد در اینستاگرام را جدی گرفت چرا که دولت در این مورد قصد پیگیری جدی دارد.»
طبق آمار‌هایی که از برخی اینفلوئنسر‌ها در فضای مجازی وجود دارد، عده‌ای از آن‌ها درآمد‌های بسیار بالا دارند، اما تمایلی به پرداخت مالیات ندارند یا به‌صورت کلی درآمد بالایشان را منکر می‌شوند. در این شرایط هنوز مشخص نیست چه تعداد از اینفلوئنسر‌ها به پرداخت مالیات تن داده‌اند و از طرفی چرا چنین موضوعی در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ صحبتی نشده است. یکی از موضوعاتی که در بحث مالیات‌دهی اینفلوئنسر‌ها قابل توجه است، نبود شفافیت کافی برای دریافت مالیات است. در همین خصوص سخنگوی سازمان امور مالیاتی درباره نحوه شناسایی سلبریتی‌ها گفته بود که الگوریتم‌ها و فرمول‌های مختلفی برای شناسایی وجود دارد که قرار است به سازمان برای شناسایی کمک کند. در واقع صرفا یک فرمول نیست و شامل اطلاعات مختلفی می‌شود که بعضاً از طریق پلیس فتا به دست آمده است. از سوی دیگر صاحبان صفحات شناسایی شده و اسامی آن‌ها استخراج می‌شود، پس از آن اسامی با کد ملی انطباق داده خواهد شد و حساب‌های بانکی آن‌ها بررسی می‌شود. درواقع به‌نظر می‌رسد دولت عزمی جدی برای دریافت مالیات از این کسب‌وکار‌ها و یا بلاگر‌های اینستاگرامی دارد و نباید از آن غافل بود.