اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا، که به نام حزب GOP (Grand Old Party) نیز شناخته می‌شود، یکی از دو حزب بزرگ سیاسی در ایالات متحده است. این حزب در سال ۱۸۵۴ تأسیس شد و این حزب با تاریخچه‌ای غنی و تأثیرات قابل توجه بر سیاست و اقتصاد آمریکا، همچنان یکی از بازیگران اصلی صحنه سیاسی این کشور است.
تاریخچه حزب جمهوری خواه آمریکا
حزب جمهوری‌خواه در اواسط دهه ۱۸۵۰ طی واکنش به مسئله گسترش برده‌داری به ایالت‌های جدید تأسیس شد. اعضای این حزب معتقد بودند که برده‌داری باید متوقف شود و این مسئله نباید در ایالت‌های جدید پذیرفته شود. در ژوئن ۱۸۵۴ تعدادی از هواداران جدی لغو نظام برده‌داری و اسکان مهاجران جدید در سرزمین‌های غربی، در شهر جکسون ایالت میشیگان دور هم جمع شدند و تأسیس حزب جمهوری‌خواه را رسماً اعلام کردند. نام جمهوری‌خواه از نام حزب جمهوریخواهان دموکراتیک که در ابتدای قرن نوزدهم توسط توماس جفرسون بنیان گذاشته شد، گرفته شده است. مؤسسان حزب جدیدالتأسیس اعتقاد داشتند رهبران حزب دموکرات آرمان‌های جفرسون را تحریف کردند و با حمایت از نظام برده‌داری، اصول جمهوریت را زیر پا گذاشته‌اند. به همین دلیل آنان با انتخاب نام جمهوری‌خواه اعلام داشتند که راه جفرسون را ادامه خواهند داد.
نخستین رئیس‌جمهور حزب جمهوری‌خواه، «آبراهام لینکلن» بود که در سال ۱۸۶۰ انتخاب شد. او نقش مهمی در پایان دادن به برده‌داری در ایالات متحده از طریق جنگ داخلی آمریکا و اصلاحات قانون اساسی ایفا کرد. پیروزی ایالت‌های ضد برده داری شمال بر کنفدراسیون جنوب، حاکمیت مقتدارنه جمهوریخواهان بر کشور را به‌دنبال آورد و عملاْ به حذف دموکرات‌های طرفدار برده داری جنوب به مدت ۶۰ سال از صحنه سیاسی ایالات متحده آمریکا انجامید و در انتخابات سرنوشت ساز سال ۱۸۹۶، نسل جدیدی از جمهوریخواهان به قدرت رسیدند که بیش از جناح راستگرا بودند که مسائل طبقه کارگر و مهاجرین تازه‌وارد را مد نظر قرار دادند. «مک کینلی» به عنوان رهبر این جناح در سال ۱۸۹۶ به کاخ سفید راه یافت و بدین ترتیب دو نگرش متفاوت ازحزب جمهوری‌خواه قدرت را در کشور در دست گرفت.
اصول و ایدئولوژی حزب جمهوری خواه آمریکا
اقتصاد آزاد و بازار آزاد: حزب جمهوری‌خواه به طور کلی از اقتصاد آزاد و کاهش مداخلات دولت در بازار حمایت می‌کند. آن‌ها به سیاست‌های کاهش مالیات و کاهش مقررات دولتی علاقه‌مندند.
مقاومت در برابر بزرگ شدن دولت: این حزب معمولاً با گسترش دولت و افزایش هزینه‌های عمومی مخالفت می‌کند و به کاهش اندازه و نقش دولت در اقتصاد و زندگی روزمره اعتقاد دارد.
ارزش‌های محافظه‌کارانه: جمهوریخواهان به طور کلی از ارزش‌های محافظه‌کارانه در مسائل اجتماعی حمایت می‌کنند، از جمله حمایت از خانواده‌های سنتی، حقوق مالکیت فردی و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر در مورد مهاجرت و قانون و نظم.
سیاست خارجی قوی: حزب جمهوری‌خواه به سیاست خارجی قوی و دفاع ملی قدرتمند اعتقاد دارد و اغلب از افزایش بودجه نظامی و موضع‌گیری‌های سخت‌گیرانه در برابر تهدیدات بین‌المللی حمایت می‌کند.
انرژی: حزب جمهوری‌خواه به توسعه منابع سنتی انرژی تمایل بیشتری دارد. به اعتقاد آن‌ها انرژی هسته‌ای وافر و مقرون به صرفه بوده و جزء انرژی‌های پاک به‌شمار می‌رود. این حزب معتقد است که برای تولید نوع بی‌خطر این انرژی باید به توانایی بازار آزاد اعتماد کرد. به اعتقاد آن‌ها ترکیبی از انرژی‌های مختلف، گزینه مناسبی برای اقتصاد آمریکا به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید: دونالد ترامپ کیست؟
همجنسگرایی و مسائل باروری: این حزب گرایش بیشتری به مذهب دارد از این رو با سقط جنین و ازدواج همجنس‌گرایان به شدت مخالف هستند.
امور خارجه: در حوزه سیاست خارجی، جمهوریخواهان طرفدار افزایش بودجه نظامی کشور و اقداماتی هستند که به بزرگ‌تر و قدرتمندتر شدن ارتش آن‌ها بیفزاید. جمهوریخواهان، به‌خصوص آن‌هایی که جزء نومحافظه‌کاران هستند، معتقد هستند که ایالات متحده باید در عرصه خارجی سیاست‌هایی تهاجمی را دنبال کند و با کشور‌هایی که مزاحم منافع این کشورند، به شدت برخورد کنند. سه رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا در سه دهه اخیر، رونالد ریگان، جورج بوش (پدر)، جورج بوش (پسر) به روشنی نشان دادند که ایده جمهوریخواهان در سیاست خارجی، تهاجمی و جنگ طلبانه است.
جناح‌بندی داخلی حزب جمهوری خواه آمریکا
به گزارش اقتصاد۲۴ جناح‌بندی در حزب جمهوری‌خواه آمریکا به پنج دسته تقسیم می‌شوند:
جناح محافظه‌کاران سنتی: این جناح از اصول ثابت و پایدار محافظه‌کاری نظیر دولت کوچک و مالیات کمتر جانبداری می‌کند. چهره‌های شاخص این جناح، جورج دبلیو بوش رئیس‌جمهوری اسبق، دنیس هاسترت نماینده مجلس نمایندگان و سناتور بیل فریست است. اگرچه محافظه‌کاران نوین به‌طور رسمی در قالب جناح محافظه‌کاران سنتی قرار نمی‌گیرند، اما روابط نزدیکی با این جناح و جناح مسیحیان راستگرا دارند.
جناح میانه: این جناح به میانه‌رو‌های نیکسون راکفلر معروف هستند. میانه‌رو‌ها در دهه‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ گرایش غالب حزب جمهوریخواهان را شکل می‌دادند. این گروه متأثر از تحولات اجتماعی دوران زمامداری جان کندی و لیندون بنیز جانسون تلاش کردند میان اصول ثابت محافظه‌کاری و لیبرالیسم اجتماعی نقطه مشترکی ایجاد نمایند. در عرصه سیاست خارجی، میانه‌رو‌های حزب جمهوری‌خواه به ایفای نقش فعال‌تر در نظام بین‌الملل معتقد هستند.
جناح مسیحیان راستگرا: از این گروه تحت عنوان بنیادگرایان مسیحی نیز یاد می‌شود و روابط نزدیکی با محافظه‌کاران نوین دارند. مسیحیان راستگرا خواهان تقویت نهاد‌های مذهبی و حمایت‌های مالی دولت فدرال از کلیسا‌ها و موسسات مذهبی هستند. مخالفت نسبی با همجنس‌گراها، مخالفت با سقط جنین و تحقیقات سلول‌های جنینی از جمله اهداف اصلی این جناح به‌شمار می‌آید. ائتلاف مسیحیت و فدراسیون ملی انجمن جمهوریخواهان بزرگ‌ترین سازمان‌های سیاسی این جناح محسوب می‌شوند.
نومحافظه‌کاران: محافظه‌کاران نوین یک جناح کم‌تعداد، اما با نفوذ در داخل حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا است. این گروه در اواسط دهه ۱۹۹۰ در پی رویکرد لیبرالیستی بیل کلینتون اعلام موجودیت کردند. بیانیه پروژه قرن جدید ایالات متحده که در ژوئن ۱۹۹۷ منتشر شد انجیل محافظه‌کاران نوین در ایالات متحده آمریکا به‌شمار می‌آید. محافظه‌کاران نوین همانند جناح‌های سنتی حزب جمهوری‌خواه از دولت حداقل و تقویت پایه‌های تجارت آزاد جانبداری می‌کنند، اما نگرش انزواطلبانه جناح سنتی حزب را رد می‌کنند.
جناح لیبرال‌ها: این جناح بیش از آن‌که به بدنه اصلی حزب جمهوری‌خواه یا نگرش غالب محافظه‌کاران نوین نزدیک باشد، از مشی سیاسی - اجتماعی حزب دموکرات پیروی می‌کند. لیبرال‌ها خود را بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین جریان فکری حزب جمهوری‌خواه می‌دانند، اما بعضاً در مورد نفوذ خود به ویژه در دوران پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بزرگ‌نمایی می‌کنند. رهبران این جناح در عرصه سیاست داخلی از ایفای نقش بیشتر دولت برای حل مشکلات اجتماعی، خدمات بهداشتی و بیمه‌های بیکاری حمایت می‌کنند و طرفدار توازن بودجه دولت فدرال هستند. آنان همچنین کمتر از محافظه‌کاران سنتی یا مسیحیان راستگرا با موضوعاتی نظیر همجنسگرایی و سقط جنین مخالفت می‌ورزند.
ساختار حزب جمهوری خواه آمریکا
کمیته ملی جمهوری‌خواه: (RNC) بالاترین نهاد تصمیم‌گیری حزب است که مسئولیت سازماندهی انتخابات، جمع‌آوری کمک‌های مالی و تدوین استراتژی‌های حزب را بر عهده دارد.
سازمان‌های محلی و ایالتی: حزب جمهوری‌خواه در تمامی ایالت‌ها و مناطق محلی سازمان‌های فعال دارد که نقش مهمی در انتخابات و فعالیت‌های حزبی ایفا می‌کنند.
جناح‌های داخلی: حزب جمهوری‌خواه شامل جناح‌های مختلفی است که از لحاظ ایدئولوژیک تفاوت‌هایی دارند. این جناح‌ها شامل محافظه‌کاران سنتی، لیبرتاریان‌ها، نئومحافظه‌کاران و جناح میانه‌رو هستند.
روسای جمهور حزب جمهوری خواه آمریکا
در طول تاریخ آمریکا، چندین رئیس‌جمهور از حزب جمهوری‌خواه انتخاب شده‌اند که برخی از آن‌ها تاثیرات قابل توجهی بر سیاست و اقتصاد آمریکا داشته‌اند. به برخی از این رؤسای‌جمهور اشاره می‌شود:
آبراهام لینکلن: نقش مهم در پایان دادن به برده‌داری و حفظ اتحاد ملی از طریق جنگ داخلی داشت.
تئودور روزولت: نقش مهم در اصلاحات پیشرو و سیاست‌های زیست‌محیطی داشته است.
دوایت آیزنهاور: نقش مهم در دوران جنگ سرد و توسعه اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم، داشته است.
ریچارد نیکسون: او نقش زیادی در روابط با چین و اتحاد جماهیر شوروی داشت، اما به دلیل رسوایی واترگیت استعفا داد.
رونالد ریگان: سیاست‌های اقتصادی ریگانومیکس، نقش مهم در پایان دادن به جنگ سرد داشته است.
جرج بوش پدر و جرج بوش پسر: نقش اساسی در جنگ خلیج فارس و جنگ عراق داشتند.
تأثیرات و چالش‌های حزب جمهوری خواه آمریکا
تأثیرات: حزب جمهوری‌خواه نقش مهمی در تحولات سیاسی و اقتصادی آمریکا ایفا کرده است. از تأسیس تا به امروز، این حزب تأثیرات بزرگی بر سیاست‌های داخلی و خارجی آمریکا داشته است.
چالش‌ها: حزب جمهوری‌خواه با چالش‌های مختلفی مانند تغییرات جمعیتی، مسائل نژادی، شکاف‌های ایدئولوژیک درون حزب و رقابت با حزب دموکرات مواجه است.