اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: درآمد سرانه یا PCI به انگلیسی، به معنای درآمد متوسط هر فرد در یک منطقه جغرافیایی خاص مانند کشور، ایالت، شهر یا مناطق دیگر است. این شاخص میزان درآمد متوسط یک فرد در یک کشور، ایالت یا منطقه خاص را نشان می‌دهد. این امر به ما کمک می‌کند تا استاندارد زندگی و کیفیت زندگی افراد در آن منطقه را ارزیابی کنیم.
عبارت "Per Capita" به معنای "بر اساس هر فرد" است. درآمد سرانه عموماً در زمینه‌های آمار، تجارت، اقتصاد و دیگر حوزه‌ها استفاده می‌شود. این رقم به صورت میانگین برای هر فرد محاسبه می‌شود.
محاسبه درآمد سرانه
محاسبه درآمد سرانه با تقسیم کل درآمد جمعیت یک منطقه خاص بر تعداد جمعیت آن منطقه انجام می‌شود. این محاسبه شامل همه افراد از جمله مردان، زنان، کودکان و نوزادان است، چرا که این اندازه‌گیری جمعیت کل کشور یا منطقه خاص را در نظر می‌گیرد.
برای محاسبه درآمد سرانه یک منطقه خاص، از فرمول زیر استفاده می‌شود:
PCI = درآمد کل جمعیت / جمعیت منطقه خاص
از درآمد سرانه در زمینه‌های مختلف آماری و اقتصادی استفاده می‌شود، از جمله محاسبه و مقایسه تولید ناخالص داخلی سرانه (GDP Per Capita) و درآمد ملی ناخالص سرانه (Gross National Income Per Capita).
محدودیت‌های درآمد سرانه
با اینکه درآمد سرانه به‌عنوان یک معیار رایج استفاده می‌شود، اما دارای محدودیت‌هایی است. برخی از این محدودیت‌ها عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: توسعه اقتصادی چیست و شاخصه‌های آن کدام است؟
تورم
درآمد سرانه تورم (نرخ افزایش قیمت‌ها) را در نظر نمی‌گیرد. تورم قدرت خرید مصرف‌کنندگان را کاهش می‌دهد و از افزایش درآمد جلوگیری می‌کند. این امر باعث می‌شود که درآمد متوسط جمعیت یک منطقه بیش از حد نشان داده شود.
مقایسه‌های بین‌المللی
انجام مقایسه‌های بین‌المللی شاید ناعادلانه و نادرست باشد. زیرا در محاسبات درآمد سرانه، نرخ تبادل ارز در نظر گرفته نمی‌شود. برخی از اقتصادها از فعالیت‌های غیرنقدی و سیستم‌های مبادله کالا به کالا استفاده می‌کنند. این موارد نیز در محاسبات درآمد سرانه لحاظ نمی‌شوند.
کودکان
درآمد سرانه شامل افراد بدون درآمد مانند کودکان و حتی نوزادان می‌شود. وقتی درآمد متوسط یک کشور محاسبه می‌شود، کودکان نیز شمارش می‌شوند حتی اگر هیچ درآمدی نداشته باشند. بنابراین کشورهایی که تعداد زیادی کودک دارند، در محاسبات درآمد سرانه نتیجه‌ای نادرست خواهند داشت.
پس‌اندازها
محاسبات درآمد سرانه پس‌اندازهای هر فرد را در نظر نمی‌گیرد. یک فرد ممکن است پس‌اندازهای زیادی داشته باشد و با آن زندگی با کیفیت بالایی را داشته باشد، اما درآمد کمی کسب کند. بنابراین محاسبات همچنان این فرد ثروتمند را به‌عنوان یک درآمد پایین محسوب می‌کند و درآمد سرانه را کاهش می‌دهد.
رفاه
درآمد سرانه برای تعیین کیفیت زندگی یا معیشت در یک منطقه یا ناحیه جغرافیایی استفاده می‌شود. اما محاسبات آن شرایط کاری، سطح سواد و مزایای بهداشتی کلی را در نظر نمی‌گیرد.
درآمد سرانه و جمعیت: رابطه بین آن‌ها چیست؟
وقتی کل درآمد یک مکان جغرافیایی خاص (مثلاً یک کشور یا ایالت) را بر جمعیت تقسیم کنید، درآمد سرانه به دست می‌آید. نرخ رشد درآمد سرانه تقریباً برابر با تفاوت بین نرخ رشد درآمد و جمعیت است.
منظور از درآمد سرانه پایین چیست؟
به‌طور کلی، درآمد سرانه پایین به معنای میانگین درآمد کمتر افراد ساکن در یک کشور یا منطقه جغرافیایی خاص و سطح زندگی پایین‌تر است.
نتیجه‌گیری
در نتیجه، می‌توان گفت که درآمد سرانه یک معیار برای تعیین مقدار پولی است که هر فرد در یک کشور یا ناحیه جغرافیایی کسب می‌کند. درآمد سرانه یک مکان جغرافیایی خاص را با تقسیم کل درآمد جمعیت بر تعداد جمعیت آن منطقه به دست می‌آورید.
این معیار به ما کمک می‌کند میانگین درآمد هر فرد را پیدا کنیم و کیفیت زندگی جمعیت در یک منطقه خاص را تعیین کنیم. درآمد سرانه هم مزایا و هم محدودیت‌هایی دارد. این معیار تولید ناخالص داخلی و درآمد ناخالص ملی سرانه را محاسبه می‌کند. با این حال، نمی‌تواند عواملی مانند تورم، فقر، پس‌اندازها و رفاه اقتصادی را در نظر بگیرد.