اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بازار سرمایه هفته سوم شهریور را با شوک دیگری آغاز کرد، شوکی که این بار نه به دلیل ریسک‌های خارجی و منطقه‌ای بود و نه از تصمیم‌های خلق الساعه اقتصادی کشور نشات می‌گرفت. در حالی که سهامداران برای روز‌های متوالی است که درگیر زیان هستند، پرداخت وام میلیادی ۴ درصدی ۱۰ ساله به رئیس و اعضای هیئت‌مدیره سازمان بورس به منشا تازه‌ای برای بی اعتمادی سرمایه گذاران تبدیل شده است.
اگرچه در ابتدای این هفته مجید عشقی از سمت خود استعفا داد، اما اثر این اتفاقات فعلا در بازار احساس خواهد شد و آن طور که «حسن حسین نیا» تحلیلگر بازار سرمایه می‌گوید حداقل تا زمانی که برنامه‌های اقتصادی و عملیاتی دولت اجرایی نشده، وضع به همین شکل باقی خواهد ماند.
بر این اساس روز یکشنبه که اولین روز بازار بدون حضور یک رئیس بود، طبق معمول منفی به پایان رسید. بر این اساس شاخص کل بورس ۱۳ هزار و ۶۱۹ واحد افت کرد و به سطح دو میلیون و ۸۸ هزار واحدی رسید. شاخص هم‌وزن نیز ۲۷۲ واحد کاهش یافت و در سطح ۶۶۱ هزار واحدی ایستاد.
یادگار مجید عشقی در بورس؛ گسترش صندوق‌های اهرمی
حسن حسین نیا، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو اقتصاد ۲۴ به بررسی آخرین وضعیت بازار پرداخته و عنوان می‌کند: ما همچنان شاهد معاملات کم حجم و کم‌رمق در بازار سرمایه هستیم. شاخص در دامنه منفی حرکت می‌کند و در عین حال فعلا بازار سرمایه به خاطر ریسک‌های سیستماتیکی که وجود دارد فعلا جذابیت ندارد. علاوه بر این هنوز برنامه عملیاتی از دولت جدید شاهد نبودیم. علاوه بر این‌ها باید توجه داشته باشیم که دوره ریاست عشقی در بازار سرمایه همراه با گسترش بعضی از ابزار‌ها مانند صندوق‌های سرمایه گذاری بود.
به گفته او صندوق‌های سرمایه گذاری به خصوص صندوق‌های اهرمی از روزی که نتیجه دور دوم انتخابات مشخص شد، ابتدا با کاهش حباب قیمتی همراه شدند و هنوز نیز در بازه فعلی دارای حباب منفی قیمتی است، ولی در کلیت بازار هم با توجه به اینکه برخی از نماد‌های صندوق‌های اهرمی حالت لیدری دارد، در کلیت بازار و سهم‌های بزرگ هم تاثیرگذاری خاصی داشته است.
اثر کناره گیری عشقی بر بورس
حسین نیا در ادامه به اثر اتفاق اخیر بر بورس اشاره کرد و توضیح می‌دهد: به نظر می‌رسد که ریاست سازمان بورس هرچند که شاید در مسائل مرتبط با حاشیه سود شرکت‌ها تاثیرگذاری خاصی ندارد، ولی سبک مدیریتی می‌تواند به بازار سرمایه سمت و سو بدهد و یا حداقل به عنوان یک کاتالیزور عمل کند. از این نظر دوره آقای عشقی می‌شود گفت که یکی از بدترین دوره‌های بورس بوده است، ولی به نظر می‌رسد تا وقتی که سکاندار جدید سازمان بورس مشخص بشود، شاید بعضی از ابهامات همچنان وجود داشته باشد و در عین حال بازار سرمایه با یک حالت گنگ و ابهام تا زمان اعلام سیاست‌های جدید وزارت اقتصاد به صورت عملیاتی همچنان نوسانی باقی بماند، ولی قطعا بعد از آن می‌شود امیدواری‌های زیادی داشت.
چرا بازتاب ماجرای وام عشقی زیاد بود؟
این کارشناس بازار سرمایه همچنین در پاسخ به این سوال که چرا بازتاب ماجرای وام عشقی در بازار زیاد بود؟ تصریح می‌کند: غیر از اینکه بین مدیران بورسی و بازار تعارض منافع ایجاد می‌شود، عملکرد و مدیریت بورس برای پاداش‌ها هم خیلی مهم است. پاداش مدیریت متناسب با عملکرد فرد است و دوره آقای عشقی با انتقادات خیلی زیادی همراه بود. در کنار آن ذینفعان و فعالان بازار سرمایه با مشکلات عدیده‌ای مواجه بودند و در چنین شرایطی در نظر گرفتن امتیاز‌هایی برای مدیران چنین سازمانی از نظر فعالان بازار سرمایه بسیار غیر عادلانه بود.
بیشتر بخوانید: وام عشقی مصداق فساد سیستماتیک در کشور محسوب می‌شود؟/ رئیس بورس چگونه در قرمزترین روز‌های بازار سرمایه تسهیلات کلان گرفت؟
به باور وی این‌ها در حالی است که بازه زمانی که این تصمیم گرفته شده منطبق بر بازه زمانی انتقال دولت بوده است، در حالی که بسیاری از فعالان بازار هم انتظار داشتند که آقای عشقی با روی کار آمدن دولت جدید خیلی سریع‌تر یا کناره گیری کند یا این که کنار گذاشته شود. دست به دست دادن این شرایط باعث شد که این مسئله بیشتر برجسته بشود.
رئیس بعدی سازمان بورس باید همسو با بازار باشد
حسین نیا درباره بازگشت اعتماد به بازار سرمایه نیز می‌افزاید: بستگی دارد که چه کسی بخواهد سکاندار جدید بازار باشد. در خصوص مسائل این‌چنینی مدیران بعدی بیشتر زیر ذره بین خواهند بود، ولی مهم‌ترین مسئله‌ای که برای سکان دار بعدی وجود دارد این است که دارای چه تخصصی باشد. آیا هم‌راستا و همسو با دولت جدید و به خصوص وزیر اقتصاد است یا نه و اینکه سابقه او هرچقدر بورسی باشد می‌تواند موثر باشد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه باید در نظر داشت که رویکرد و نظرات و نیز ذهنیت یک مدیر در عملکردش هم موثر است. ما در دوره آقای عشقی شاهد آن بودیم که وی به کرات در دوره‌های رشد مصاحبه‌هایی مبنی بر مناسب نبودن رشد داشت. ما در کل با ذهنیتی مواجه بودیم که رشد بازار سرمایه را زیاد جالب نمی‌دانست و این مسائل قطعا در عملکرد بورس نیز موثر بود. با توجه به برنامه‌های دکتر همتی انتظار می‌رود فردی که در مسند ریاست سازمان بورس قرار می‌گیرد رویکرد مناسب و در عین حال کاملا متفاوتی با سه سال گذشته داشته باشد.
پیش بینی بورس برای نیمه دوم سال
حسین نیا همچنین به پیش بینی از بازار سرمایه پرداخته و می‌گوید: در نیمه دوم امسال ما مسائل و ریسک‌های سیستماتیک زیادی داریم؛ از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گرفته تا تنش‌های منطقه‌ای که وجود دارد. اگر چنانچه تاثیر این مسائل را در نظر نگیریم به نظر می‌رسد ما می‌توانیم در نیمه دوم سال شاهد یک جهش و جامپ خوب در قیمت سهام باشیم، چون سیاست‌هایی که توسط وزیر اقتصاد اعلام می‌شود قطعا باعث افزایش حاشیه سود و همچنین یک رویکرد مناسب نسبت به بازار سهام خواهد بود.