اقتصاد24- روزهای گرم تابستان 98 در هر هفته گرانی محصولات لبنی را به خود دیدند. ماشین گرانی محصولات لبنی متوقف نشد و گویی حالا حالاها هم قصد کم کردن شتاب خود را ندارد.
کافی بود تا مصرف‌کننده‌ای بخواهد شیر، ماست یا پنیری بخرد. آنوقت بود که با تعجب از محل خرید بیرون می‌آمد و بهت‌زده از خود می‌پرسید که مگر قیمت پنیری که دو روز پیش خریدم دو هزار تومان ارزان‌تر نبود؟
در این میان اما صنایع لبنی افزایش پیاپی قیمت محصولات خود را به گردن گرانی شیر می‌انداختند. پیش از این مهدی هدایت‌نیا، مدیرعامل شرکت تعاونی کارخانجات فراورده های لبنی پاستوریزه خراسان به اقتصاد24 گفته بود: در حال حاضر ۴۰ کارخانه محصولات لبنی در استان خراسان رضوی تعطیل هستند و واحدهای دیگر هم با کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند و با این وضعیت صادرات هم داریم. یعنی شیر به اندازه ظرفیت کارخانه‌ها نداریم ولی صادرات داریم و بخشی از این صادرات به این علت است که مردم توان خرید محصولات لبنی را ندارند و کارخانه‌ها مجبور به صادرات شدند.
هدایت‌نیا همچنین معتقد بود که قیمت مصوب شیر خام دو هزار و 390 تومان است و نسبت به قبل افزایش هم یافته که این از نظر دامداری‌ها مورد قبول نیست و آن‌ها به هر قیمتی که می‌خواهند شیر خام را می‌فروشند. «چند ماه است که با چالش قیمت شیر مواجه هستیم. دولت از سال گذشته تا امروز قیمت شیر را ۶۰ درصد افزایش داده و از طرف دیگر دامدارها نیز زیر بار قیمت دولت نمی‌روند و شیر خود را گران‌تر از قیمت مصوب می‌فروشند. دولت این قیمت را از ۲۰ تیر ماه تصویب کرده است اما در حال حاضر قیمت شیر صنعتی درجه یک حدود دو هزار و ۸۰۰ تومان است. از طرفی واحدهای تولیدی صنایع لبنی هم باید محصولات خود را براساس قیمت مصوب دولتی یعنی همان دو هزار و ۳۹۰ تومان بفروشند که چنین چیزی اصلا ممکن نیست و کار را سخت‌تر می‌کند که ما باید شیر گران بخریم و محصول را به قیمت دولت بفروشیم.
آمارها نشان می‌دهند که سرانه مصرف شیر از 110 کیلوگرم به کمتر از 60 کیلو برای هر ایرانی کاهش یافته است، کاهشی که می‌تواند تبعات بعدی برای سلامت هر فرد ایرانی داشته باشد.
هر چه پول دهی شیر می‌خوری
از طرف دیگر اما حسین نعمتی رییس هیات مدیره اتحادیه دامداران کشور درباره قیمت شیر خام به اقتصاد24 می‌گوید: قیمت مصوب شیر در دامداری دو هزار و 390 تومان و قیمت تحویل آن به کارخانه‌های صنایع لبنی دو هزار و 500 تومان است.
نعمتی معتقد است که نوسانات قیمت شیر به علت کیفیت آن است. «ما شیری هم داریم که دو هزار و 700 تومان فروش می‌رود اما شیری است که با تریلی حمل می‌شود و حجم آن بالا است، بیش‌ترین کیفیت و کمترین تماس را با میکروب دارد، آفلاتوکسین نزده و آنتی بیوتیک ندارد».
رییس هیات مدیره اتحادیه دامداران کشور بازه قیمت شیر خام را از هزار و 800 تومان تا دو هزار و 700 تومان می‌داند و معتقد است که همه دامداری‌ها شیر خود را به یک قیمت نمی‌فروشند. «در حال حاضر میانگین قیمت شیر در دامداری‌های استان اردبیل هزار و 800 تومان است اما صنایع لبنی اگر از دامداری شیر را به قیمت دو هزار و 700 تومان بخرند همان را تعمیم به کل می‌دهند و این قیمت را به عنوان قیمت شیر، پررنگ می‌کنند».
نعمتی: مقصر گرانی شیر دامدارها نیستند
نعمتی از طرفی نسبت افزایش قیمت شیر خام با افزایش محصولات لبنی را منطقی نمی‌داند. «فرض کنیم که شیر گران هم شده باشد و دامداری‌ها شیر خام خود را دو هزار و 700 تومان بفروشند اما این افزایش نسبت به قیمت مصوب دو هزار و 390 تومان 17 درصد افزایش دارد و پرسش اینجاست که این بی‌پروایی در افزایش قیمت محصولات لبنی به چه علت است؟ امروز 900 گرم ماست 12 هزار تومان شده است و این درحالی است که صنایع لبنی چربی این ماست را هم گرفته‌اند و کسی نیست بگوید چرا کارخانه‌های صنایع لبنی 500 درصد افزایش قیمت محصولات خود را نسبت به قیمت شیر گردن دامدار می‌اندازند؟»
تولید محصولات لبنی لوکس برای سود بیش‌تر
رییس هیات مدیره اتحادیه دامداران کشور معتقد است که کارخانه‌های صنایع لبنی با شیر درجه یک دامداری‌ها محصولات لوکس تولید می‌کنند. «صنایع لبنی شیری را که هزار و 800 تومان می‌خرند و در محصولاتی به کار می‌برند که آن‌ها را ارزان می‌فروشند اما با شیر درجه یک محصولات لوکس تولید می‌کنند یعنی ماست لوکس، پنیر لوکس و غیره که می‌توانند قیمت این محصولات را نسبت به قیمت یک محصول معمولی بیش‌تر افزایش دهند برای مثال محصولی را که با هشتاد گرم شیر تولید می‌کنند به قیمت چهار هزار تومان می‌فروشند و اگر نظارتی نیست اتفاقا بر کار صنایع لبنی نیست».
او همچنین می‌گوید: اگر نوسانی در قیمت شیر هست زمان‌هایی هم بوده که قیمت مصوب شیر دو هزار تومان بوده و دامداران شیر خود را هزار و 700 تومان می‌فروختند اما آیا کسی از صنایع لبنی گفت قیمت شیر ارزان‌تر از قیمت مصوب بوده است؟