اقتصاد24- استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در یک کنفرانس مشترک با مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به وضع تحریم‌های جدید علیه ایران اعلام کرد این تحریم‌ها صنایع مرتبط با ساخت و ساز، عمران، معدن‌کاری، پارچه، فلز و آهن را هدف قرار خواهند داد.
در حالی وزارت خزانه‌داری آمریکا از اعمال تحریم بخش‌هایی از صنایع ایران از جمله فلز و آهن خبر داد که فعالان عرصه صنعت فولاد کشور با آمادگی از احتمال وقوع چنین شرایطی، مشکلی در تولید و صادرات پیش بینی نمی‌کنند و تنها از خودزنی‌های مدیران دولتی در این عرصه هراس دارند.
ایران در سال گذشته با رشدی ۱۵درصدی و با تولید ۲۵ میلیون تن فولاد، جایگاه دهم این صنعت را در دنیا از آن خود کرده است و با وجود مشکلات و تشدید تحریم‌ها (تحریم‌های شدید بانکی و نیز در زمینه واردات) امسال هم این روند رو به رشد ادامه خواهد داشت و می‌توانیم به تولید ۵/ ۲۶ میلیون تن فولاد دست یابیم. هدف صنعت فولاد در سال ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن فولاد است که در صورت حمایت دولت و تمرکز روی صادرات غیرنفتی به‌خصوص صنعت فولاد به‌طوری‌که این صنعت اولویت اول قرار گیرد قطعا نه تنها این چشم‌انداز محقق خواهد شد، بلکه تا ۵۷ میلیون تن نیز توانایی افزایش وجود دارد.
صنعت فولاد کشور به دست چه کسانی افتاده است؟
رضا شهرستانی، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در رابطه با شرایط تحریم‌های جدید آمریکا علیه صنایع فولاد و فلز کشورمان در گفتگو با خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: این تحریم‌ها تاثیری بر صنعت فولاد کشور نخواهد داشت. پیش‌تر کام صنعت فولاد کشور تحریم‌ها را تجربه کرده است. این تحریم‌ها قبل‌تر نیز روی صنعت فولاد اعمال شد، اما در دستور اخیر ترامپ، اسم شرکت‌ها آورده شده که موضوع تازه‌ای برای صنعت فولاد کشور نیست.
شهرستانی ادامه داد: در حال حاضر بحث بر سر مدیران ناکارآمد است که با وضع قوانینی بدون درنظر گرفتن شرایط سخت اقتصادی و اعمال فشار‌ها به این صنعت، همچنان با سیاست‌های اشتباه مسیر حرکت صنایع استراتژیک کشور را به مخاطره می‌اندازند.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: در حال حاضر مشکل ما خودزنی مسئولان است به طوری که با ابلاغ یک بخشنامه جدید، جلوی صادرات را می‌گیرند و از سوی دیگر رکود در بازار داخل مزید بر علت‌ها شده است. دود این همه اهمال کاری‌ها به چشم صنایع به ویژه صنعت فولاد کشور رفته است.
به اعتقاد شهرستانی، تمام ترس و نگرانی فعالان صنعت فولاد از بی تدبیری‌ها در اعمال برنامه‌های اجرایی مسئولان است. تحریم‌ها در برابر عوامل درونی سر خم می‌کنند و شدت تاثیر تحریم‌های داخلی فاجعه آمیز‌تر از تحریم‌های آمریکاست.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: دولتی‌ها، شرط صادرات محصولات فولادی را به عرضه این محصولات در بورس منوط کرده‌اند و با این روش قصد کنترل قیمت را دارند، در حالی که با این روند تنها فشار به بخش تولید وارد می‌شود چراکه با ورود محصولات به بورس آن هم در شرایط رکود، اقتصاد داخل کشور و حفظ قیمت‌ها در پایین‌ترین شرایط نرخی، جلوی صادرات و توسعه این بخش به دلیل ناهماهنگی‌ها گرفته می‌شود و این سناریوی تلخی برای ادامه تولید و صادرات است.
وی تصریح داشت: این راه‌ها به ظاهر جهت حفظ بازار فولاد در داخل کشور است، اما دریغ از اینکه منجر به از دست رفتن بازار‌های خارجی شده است.
این فعال صنعت فولاد کشور یادآور شد: رکود حاکم بر بازار داخل باعث شده است شمش آهن که فروخته و در واقع نورد می‌شود، حاصل این نورد تولید محصولات مختلف است. در نتیجه قیمت میلگرد و تیرآهنی که صادر می‌شود پایین از قیمت شمش آهن است.
به گفته شهرستانی، جالب اینجاست که قیمت صادراتی میلگرد نسبت به قیمت شمش ۵۰ دلار ارزان‌تر است. این درحالی است که باید قیمت میلگرد صادراتی بالاتر از قیمت شمش باشد.
وی با انتقاد از اینکه در حال حاضر قیمت شمش تعیین شده از سوی وزارت صنعت نامعقول و غیر کارشناسی شده است، گفت: درحال حاضر قیمت شمش زیر قیمت بازار‌های جهانی است و همین موضوع عاملی شده تا کارخانجات فولاد نتوانند سنگ آهن را با قیمت مناسب خریداری کنند.
برنامه‌های افزایش تولید محقق نشد
این فعال صنعت فولاد کشور با بیان اینکه طبق پیش بینی‌ها قرار بود تولید فولاد کشور امسال به ۲۷ میلیون تن برسد، درحالی که ظرفیت اسمی تولید فولاد کشور ۳۵ میلیون تن است و متاسفانه به دلایل زیادی این برنامه محقق نشد.
شهرستانی با تشریح دلایل عدم تولید بیشتر فولاد در کشور گفت: کمبود مواد اولیه از مشکلات اساسی در عدم اجرای این برنامه است. متأسفانه تکمیل زنجیره فولاد هنوز به نحو مناسبی صورت نگرفته و بازاریابی و ایجاد مشتریان جدید به همراه کمبود مواد اولیه عاملی شده تا ما نتوانیم از ظرفیت اسمی خود استفاده کامل داشته باشیم.
این عضو انجمن فولاد با اشاره به اینکه باید عوارض پلکانی در صادرات مواد معدنی اعمال شود، گفت: صنعت فولاد کشور نیاز به مواد اولیه دارد. این در حالی است که دولت در تامین این مواد از معدن‌هایی که می‌تواند سنگ آهن را به طور مستقیم به صنعت فولاد برساند، دریغ می‌کند.
وی ادامه داد: صادرات سنگ آهن بدون محدودیت شرایط را برای صنعت فولاد کشور سخت‌تر کرده است. به هر میزان که صادرات مواد اولیه به صورت خام صورت می‌گیرد باید عوارض زیادی پرداخت و به هر میزان که محصول نهایی به سمت فرآوری پیش رود، عوارض صادراتی کمتری پرداخت شود تا تناسب لازم در این رابطه اعمال شود.
شهرستانی ادامه داد: در ۸ ماه نخست امسال 5.5 میلیون تن صادرات فولاد داشته‌ایم که نسبت به سال گذشته تغییری در میزان صادرات انجام نگرفت در حالی که طبق پیش بینی‌ها برای سال ۹۸، ۱۳ خیز ۱۳ میلیون تنی صادرات را برداشته بودیم اما متاسفانه تا پایان سال حداکثر بتوانیم ۹ میلیون تن صادرات داشته باشیم.
تیر هدف افزایش تولید به سنگ خورد
عضو انجمن فولاد در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه آیا امسال صنعت فولاد افزایش تولید داشته است یا خیر؟ گفت: سال گذشته ۲۵ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد. طبق هدف گذاری‌ها قرار بود این میزان تا پایان سال جاری به ۲۸ میلیون تن برسد، اما با سوء مدیریت و کمبود مواد اولیه شاید بتوانیم به رقم تولید 26.5 میلیون تن دست یابیم.
شهرستانی در پایان تاکید کرد: صنعت فولاد با برنامه ریزی به دنبال حفظ جایگاه تولید خود است، اما با اجرای مصوبات دولت این هدف گذاری‌ها به سنگ می‌خورد و راه‌ها یکی پس از دیگری در مسیر توسعه و تولید مسدود می‌شود.