اقتصاد۲۴ - خودرو مدت زیادیست که دچار آشفتگی عمیقی شده است. روز‌هایی را پشت سر می‌گذاریم که شاهد رشد شدید قیمت خودرو هستیم و سیاست‌های دستوری و حتی تغییر روش‌های فروش هم نتوانسته بازار خودرو را آرام کند.
طبق مشاهدات میدانی خودرو‌های داخلی در بازار آزاد به شدت دچار نوسانات قیمتی شده به طوری که از یک ماه گذشته تاکنون بیش از ۴۰ میلیون تومان به قیمت ۲۰۶ که یک خودرو داخلی محسوب می‌شود، افزوده شده است. در حال حاضر در بازار آزاد خودرو، پژو ۲۰۰۸، ۷۴۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ دو ۱۶۴ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ پنج ۱۹۹ میلیون تومان و مزدا ۳ با رقم ۸۲۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده است. سراتو نیز در حال حاضر رقم ۵۳۰ میلیون تومان و استپ وی ۳۸۵ میلیون تومانی را ثبت کرده است.
بیشتر بخوانید: خودرو باز هم گران می‌شود؟
شورای رقابت برای کنترل بازار خودرو اقداماتی را انجام داد و رئیس این شورا، تصمیم گرفت که کلینیکی برای قیمت گذاری خودرو ایجاد کند که بر این اساس قیمت خودرو‌های جدید داخلی در کلینیک تجاری قیمت خودرو تعیین خواهد شد.
این افزایش قیمت، در کارخانه خودرو هم سرکی کشیده و خودروسازان تصمیم به گران کردن مجدد محصولاتشان گرفتند!
اولین جلسه این کلینیک برگزار شد، اما نتوانست نظر مثبت فعالان صنعت خودرو و کارشناسان را جلب کند چرا که طبق گفته کارشناسان صنعت خودرو، شورای رقابت در این کلینیک نیز به دنبال پیاده کردن سیاست‌های دستوری و سرکوب قیمت‌ها بوده است. آن‌طور که برخی حاضران در این جلسه عنوان کرده اند، مسئولان شورای رقابت در مورد خودرو‌های جدید نیز بنای قیمت‌گذاری در حاشیه بازار را ندارند و همچنان اصل بر نرخ‌گذاری دستوری است.
اما این اتفاقات در حالی است که دولت برای کاهش قیمت‌ها و اُفت التهابات کاری نمی‌کند و حالا انتظارات از مجلس است. آنچه این بازار نشان می‌دهد، صنعت خودروسازی نیازمند ورود جدی دستگاه قضایی و دادستان کل کشور به عنوان مدعی العموم است، اما قوه قضاییه نیز به این بازار ورود نمی‌کند.
صنعت خودرو خود را تافته جدا بافته از حاکمیت می‌داند!
یحیی کمالی پور نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در این خصوص می‌گوید: باید به این نکته توجه کنیم مجلس به عنوان یک نهاد نظارتی نمی‌تواند به ساز و کار قیمت گذاری، خرید، فروش و پیش فروش ورود کند.
نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس عنوان کرد: در این وضعیت نابسامان ابتدا ورود دستگاه قضایی، ورود عاجل متولیان امر و سازمان‌های مرتبط با موضوع، شاید راه‌گشاتر از اقدامی باشد که مجلس بخواهد در این مدت انجام دهد.
کمالی پور همچنین درباره علت افزایش بی رویه قیمت‌ها در این بازار اظهار کرد: فکر می‌کنم صنعت خودرو کشور ما خود را تافته جدا بافته از حاکمیت می‌داند، به همین دلیل نه دستورالعمل ها، نه نطق‌ها و نه سخنرانی‌ها تاثیری بر عملکرد آن‌ها ندارد و آن‌ها کار خودشان را انجام می‌دهند.
تاکنون دو شرکت خودروساز سایپا و مدیران خودرو وارد فاز افزایش قیمت خودرو شدند و شاید بعد‌ها ایران خودرو هم به این صف بپیوندد، اما با توجه به این موج جدید گرانی خودرو، راهکار مجلس برای مقابله با آن چیست؟
مذاکرات مجلس برای کاهش قیمت خودرو
عزیز اکبری رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص نقش مجلس برای کاهش التهابات بازار خودرو، گفت: در مورد مشکلات صنعت خودرو در مجلس، در حال مذاکره هستیم تا بتوانیم در این خصوص هر چه سریعتر به نتیجه‌ای برسیم.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در خصوص بازار خودرو، ادامه داد: در داخل کمیسیون در حال انجام مذاکراتی در بخش‌های مختلف صنعتی در تمام بخش‌ها هستیم که خودرو یکی از آنهاست. امیدواریم بتوانیم به خوبی کار را پیش ببریم.
به گفته این مقام مسئول، کارگروهی برای کنترل قیمت خودرو تشکیل شده و نظراتی در آن نیز داده شده است که در حال حاضر منتظر نظر کمیسیون هستند و تا زمانی که رئیس کمیته نظر ندهد نمایندگان نمی‌توانند در این خصوص نظر دهند.
او در خصوص ورود مجلس به مشکلات صنعت خودرو، ادامه داد: به بحث مشکلات هنوز ورود نکرده ایم و مجلس هر اقدامی که از دستش بر آید انجام خواهد داد.
راهکار‌های مجلس برای کاهش قیمت خودرو
مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به راهکار‌های کاهش قیمت خودرو، گفت: برای کنترل بازار ۳ کار می‌توان انجام داد. یکی از کار‌ها افزایش عرضه خودرو به بازار است.
او بیان کرد: از آنجایی که عرضه و تقاضا در بازار خودرو بسیار موثر است، در نتیجه در قدم اول باید میزان تولید خودروسازی‌ها افزایش یابد. یعنی هر چقدر میزان عرضه خودرو به بازار زیاد باشد، شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار خواهیم بود. اما این روند نیاز به زمان طولانی دارد و باید به فکر کاهش قیمت‌ها در بازه کوتاه مدت باشیم.
باید از خودرو‌های احتکار شده که کشف می‌شوند استفاده کرد
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی تشریح کرد: نکته دیگر در کاهش قیمت خودرو این است که باید به فکر ارزان شدن این کالا در کوتاه مدت باشیم که نکته آن در احتکار خودرو است بدین معنا که باید از خودرو‌هایی که احتکار شده استفاده کرد، برخی افراد چندین خودرو را در پارکینگ نگه داشته اند تا زمانی که خودرو گران شود و در آن زمان اقدام به فروش می‌کنند.
مالیات سمی برای احتکار خودرو
طاهری ادامه داد: یک راه حل برای بیرون کشیدن این خودرو‌ها از پارکینگ وجود دارد که آن هم مالیات است، اینگونه خودرو‌های احتکاری به بازار کشیده می‌شوند و باعث کاهش قیمت خواهند شد. بحث دیگر در خودرو، قیمت مواد اولیه است.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: عمده‌ترین کالایی که در خودرو به کار می‌رود، فولاد است که اگر قیمت فولاد را کاهش دهیم شاهد کاهش قیمت خودرو در بازار خواهیم بود.
بازار خودرو، بسیار آشفته و نابسامان است
سعید موتمنی رئیس اتحادیه فروشندگان و نمایشگاه داران خودرو با بیان اینکه در حال حاضر شاهد افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو هستیم، افزود: بازار خودرو، بسیار آشفته و نابسامان است ضمن اینکه در بازار داخلی، شاهد افزایش قیمت‌ها البته با شیب ملایم بوده ایم.
او بیان کرد: به عنوان نمونه، امروز پراید ۱۱۱، نود و سه میلیون تومان، پراید ۱۳۱، هشتاد و یک میلیون تومان، پراید ۱۳۲، هشتاد و یک میلیون تومان، تیبا دو، ۱۰۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، تیبا صندوق دار، ۹۶ میلیون تومان، ساینا، ۱۰۸ میلیون تومان و بعضی از محصولات ایران خودرو هم مانند، پژوپارس، ۱۷۳ میلیون تومان، پژوپارس تیوفایو، ۲۰۷ میلیون تومان، ۲۰۶ تیپ دو، ۱۶۳ میلیون تومان، ۲۰۶ تیپ پنج، ۱۹۷ میلیون تومان، ۲۰۶ وی هشت، ۱۹۱ میلیون تومان، پژو ۴۰۵، صد و سی و نه میلیون تومان، و سمند ال ایکس، ۱۴۳ میلیون تومان داد و ستد شد.
رئیس اتحادیه فروشندگان و نمایشگاه داران خودرو، در خصوص قیمت خودرو‌های خارجی هم گفت: حدود دو سال است که خودرو خارجی وارد کشور نمی‌شود و دارندگان این خودرو‌ها قیمت‌ها را بسیار بالا اعلام می‌کنند، مثلا خودرویی که یک سال پیش ۷۰۰ میلیون تومان بوده، الان یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده است.
او بیان کرد: خودروی ۲۰۰۸، چند ماه پیش، ۴۸۰ میلیون تومان بود امروز، ۷۴۰ میلیون تومان، سراتو که ۴۶۰ میلیون تومان بود، ۶۲۵ میلیون تومان، هایما که ۴۰۰ میلیون تومان بود امروز ۵۶۰ میلیون تومان و یا خودروی جک که یکسال پیش حتی در بازار زیر قیمت شرکت، به فروش می‌رسید، امروز ۵۶۰ میلیون تومان داد و ستد می‌شود. وی در پایان گفت: در حال حاضر بازار خودرو، مشتری ندارد و خریداران منتظر این هستند تا قیمت‌ها پایین بیاید و معاملات به صفر رسیده است.
واضح است که گرانی خودرو عوامل مختلف دیگری همچون افزایش نرخ تورم، ایجاد سرمایه‌های سرگردان و کاهش ارزش ریال و کم شدن تولید و عرضه خودرو به بازار و تبدیل شدن خودرو از کالای مصرفی به کالایی سرمایه‌ای دارد، اما در این بین نباید نقش دلالان را نادیده گرفت؛ کسانی که عامل اختلاف فاحش قیمتی کارخانه و بازار آزاد شده اند. افزایش نرخ ارز هم بی تاثیر نبوده تا جایی که فعالان بازار خودرو ثبات در نرخ ارز را عاملی مهم در ایجاد آرامش در بازار خودرو می‌دانند.
در این شرایط نابسامان انتظار می‌رود که مسئولان بالادستی به این قضیه ورود کنند و، اما چیزی که کاملا مشخص است نه تنها دولت، بلکه مجلس و قوه قضاییه نیز برای کاهش قیمت‌ها و ورود نمی‌کنند و هر روز شاهد افزایش قیمت خودرو در بازار هستیم.