عرضه فولاد در بورس از جمله موضوعاتی بوده که طی چند ماه اخیر توسط مسئولان وزارت صمت، ستاد تنظیم بازار، شرکت‌ها و انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بر سر میزان عرضه، قیمت و رعایت کف عرضه اظهارات ضدو نقیضی شنیده می‌شود.
هرچند این روز‌ها مسئولان تأکید دارند، بازار سرمایه محل مطمئنی برای عرضه کالا و محصولات مختلف است، اما این پندار هنوز در سطح حرف باقی مانده و محصولات قربانی اعمال سلیقه‌ها شده است.
در همین رابطه علی حیدری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: هنگامی که مسئولان و متولیان این بخش نتوانند از مسائل دستوری برای حفظ تأمین منافع خود استفاده کنند بازار‌های بین المللی را مورد هدف قرار می‌دهند و با توجه به نوسان صعودی بازار بین المللی، افزایش قیمت فولاد مدنظر قرار گرفت از این رو تمام توجه دولت به هدایت فولاد به سمت بورس کالا سوق داده شده است.
گزارش‌ها حاکی از این است که پس از یک وقفه نسبتاً طولانی پس از شیوع ویروس کرونا، چین به وضعیت اقتصادی مناسب بازگشته و این احتمال وجود دارد بعد از ایده چینی‌ها، این کشور میزان درخواست‌های خود را در عرصه بین المللی افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: نبرد سخت فولاد ایران در بازار جهانی/ رقابت نفس گیر برای صادرات ۱۰ میلیون تن فولاد
به گفته حیدری، در حال حاضر چین، میزان خرید غلات به ویژه ذرت خوراک دام از آمریکا را ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داده است از این رو می‌توان انتظار داشت که این کشور به سمت بازگشت پایدار و رشد اقتصادی حرکت کرده است. به همین دلیل و با در نظر گرفتن رشد احتمالی آرام و تدریجی چین، قطعاً درخواست این کشور در حیطه فولاد نیز افزایش نسبی و آرامی در ابتدای سال جدید میلادی خواهد داشت، لذا می‌توان انتظار داشت که در عرصه داخلی نیز فولاد در ابتدای سال جدید میلادی و نیمه اول سال میلادی در ایران نیز با رونق مناسب قیمتی همراه باشد.
بورس تابع دستورالعمل بیشتر مسئولان رده‌های بالا است
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با تاکید بر اینکه عرضه و قیمت گذاری فولاد در ایران مانند سایر کامودیتی‌ها و کالا‌ها حتی سایر موارد اقتصادی در ایران تابع خودشیفتگی مسئولان و ارائه دستورالعمل‌ها از بالا به پایین است، گفت: ایجاد رانت در این بین برای اقوام و آشنایان مسئولان، سردرگمی قیمت در بطن جامعه و در نهایت استفاده از کلمه بورس برای شفاف سازی در میزان عرضه و تقاضا از جمله مواردی است که در این میان دیده می‌شود، بورسی که تابع دستورالعمل بیشتر مسئولان رده‌های بالا است تا شفاف سازی در عرضه و تقاضا!
وی تصریح کرد: در این بین فولاد نیز از این ابهام در قیمت گذاری و دستورالعمل‌های لحظه‌ای بی نصیب نیست؛ هرچند در ظاهر مجلس به دنبال آن است که دستورالعمل‌های تصویب شده از سوی وزارت صمت درمورد قیمت گذاری فولاد لغو شود و این مسئله در ۳۰ مهر ماه نیز عنوان شد، اما کماکان اجرای دقیق دستورالعمل‌ها اولویت فولاد است. به همین دلیل با توجه به نوسانات قیمت ارز در حیطه داخلی، مبهم بودن وضعیت اقتصادی پیش رو و از سوی دیگر کاهش میزان مصرف مصرف کننده نهایی به دلیل ابهامات در وضعیت فعلی در لایه‌های پایین سبب شده است تا تولیدکننده با گامی آرام‌تر به سمت ارائه محصول خود در بورس کالا پیش برود.
این کارشناس بورس ادامه داد: فولاد و حضور آن در بورس کالا در سال ۹۹ با نوسانات عجیبی همراه بود. این کالای مهم در نیمه اول طبق دستور رئیس جمهوری و ابهامات آن مبنی بر اینکه آیا بورس کالا بماند یا نماند وضعیت آشفته‌ای داشت اما بعد از آن به وزارت صمت واگذار شد و در مرحله فعلی که مجلس به طور جد پشت تصمیم گیری اقتصادی و غیراقتصادی دولت قرار دارد، قرار است قیمت گذاری فولاد در بورس کالا بر مبنای عرضه و تقاضا صورت گیرد و این حالت از اول آبان ماه پیش بینی شده است.
حیدری افزود: اما در این میان این سوال پیش می‌آید که آیا اجرای تمامی دستورالعمل‌ها و دست به دست شدن فولاد در بین قوای مختلف و مسئولان متفاوت می‌تواند آینده مشخص و روشنی را برای این کالا در بازار بورس و حتی بازار داخلی معین کند؟ و از تمام این‌ها بدتر اینکه حتی متولیان و تولیدکنندگان اولیه بازار فولاد نسبت به اقتصاد پیش‌رو و اما و اگر‌های آن با توجه به نوسانات تورمی که در بطن جامعه وجود دارد، ابهامات عجیب و سوالات پیچیده‌ای دارد!.
این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: در شرایط فعلی که قوای کشور باید به سمت متحد شدن حرکت کنند و یک برنامه یا دستورالعمل خاصی را در حیطه اقتصاد کلان تبیین کنند، بیشتر به سمت سهم خواهی از یکدیگر هستند و در این میان کالایی مانند فولاد که حتی می‌تواند یک استراتژی هم محسوب شود، قربانی دستورالعمل‌های عجیب بین دولت و مجلس شده است!
وی تصریح کرد: صنعت فولاد چه در بورس کالا و چه خارج از بورس کالا در شرایط فعلی در حالت ابهام قرار گرفته است، ابهامی که به خوبی خود را در وضعیت اقتصاد کلان جامعه نشان می‌دهد.
این کارشناس بورس گفت: امروز عرضه کنندگان فولاد از هر اقدامی دست نگه داشته اند تا تکلیف وضعیت فعلی اقتصاد مشخص شود. شاید ابهامات پیش رو بیشتر حاصل عملکرد ضعیف مسئولان است تا متولیان و تولیدکنندگان فولاد؛ به همین خاطر می‌توان انتظار داشت که روز‌های آتی و حتی سال ۱۴۰۰ با مشکلات شدیدی در عرصه فولاد حتی در عرصه تولید مواجه شویم.
حیدری با اشاره به اینکه ضرورت دارد در شرایط فعلی به جای کشمکش‌های داخلی، هدف گیری‌های مناسب سیاسی و اقتصادی انجام شود، گفت: رو بورس محل شفافی برای تصمیمات بزرگ اقتصادی است، اما به شرطی که مسئولان و منصوبین دولت، میل به سمت خودشیفتگی نداشته باشند و در چارچوب دستورالعمل‌های اقتصاد بسته پیش نروند. بورس می‌تواند فولاد و حتی اقتصاد را به سمت شفافیت پیش ببرد به شرطی که برخی از مسئولان و حتی منصوبین دست از این اعمال نظرات دستوری بردارند؛ این خودشیفتگی سیاسی عرضه محصولات به ویژه فولاد را در بورس به قهقرا می‌برد.