عقب نشینی مجدد دلار

اقتصاد۲۴ – افزایش پیاپی بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله وزارت خزانه داری آمریکا باعث شد تا رابرت کاپلان- رییس دفتر منطقه ای فدرال رزرو در دالاس- به معامله گران اطمینان دهد با بازگشت تدریجی فعالیت های اقتصادی به سطح قبل از کرونا، وضعیت بازار اوراق قرضه نیز سر و سامان بگیرد. کاپلان افزایش اخیر بازدهی اوراق را نشانه ای از سلامت بازارهای مالی آمریکا دانست و افزود: به هیچ وجه چیزی برای نگرانی وجود ندارد. با توجه به روند خوب واکسیناسیون و احیای تقاضا، پیش بینی ما این است که امسال رشد اقتصادی خوبی داشته باشیم. 

با ادامه فاصله گرفتن صادرات از واردات بزرگ ترین اقتصاد جهان، کسری تراز حساب تجاری آمریکا در ماه فوریه با رسیدن به ۷۱.۱ میلیارد دلار به بالاترین سطح تاریخی ماهانه ثبت شده خود رسید. این کسری که ۳.۳ میلیارد دلار بیشتر از کسری ثبت شده ماه قبل و ۰.۶ میلیارد دلار بیشتر از سطح مورد انتظار بود پس از آن رقم خورد که مجموع رقم صادرات آمریکا در این ماه با کاهش ۲.۶ درصدی نسبت به ماه قبل به ۱۸۷.۳ میلیارد دلار رسید. از طرف دیگر واردات نسبت به ماه قبل تنها ۰.۷ درصد کم شد و به ۲۵۸.۳ میلیارد دلار رسید.  

با افزایش سرعت واکسیناسیون در آمریکا، شاخص خوشبینی به اقتصاد این کشور در ماه آوریل به ۵۶.۴ واحد رسید که این رقم در مقایسه با ماه قبل از آن ۱.۸ واحد افزایش نشان می دهد. همچنین شاخص شش ماهه چشم انداز اقتصادی آمریکا که بیانگر رویکرد فعالان اقتصادی نسبت به افق اقتصادی میان مدت این کشور است نیز طی این مدت با افزایش قابل توجه ۵.۱ درصدی به ۵۵.۹ درصد رسید. آمریکا اکنون به نخستین کشوری در جهان تبدیل شده که بیش از ۱۰۰ میلیون نفر از جمعیت خود را واکسینه کرده است. این روند تا پایان امسال تکمیل می شود.  

سخنان اخیر وزیر خزانه داری آمریکا بار دیگر نگرانی ها از طولانی تر شدن پیامدهای ویروس کرونا بر روی اقتصاد آمریکا را افزایش داده است. ژانت یلن با بیان اینکه در همکاری با صندوق بین المللی پول و بانک جهانی از کشورها خواهد خواست تا در روند احیای رشد اقتصادی جهان مشارکت فعال تری داشته باشند، افزود: هنوز برای آن که بگوییم بر همه گیری غلبه کرده ایم خیلی زود است. یلن در بخش دیگر سخنان خود با تاکید بر اهمیت اصلاح ساختارهای مالیاتی گفت: تنها به کمک یک سیستم مالیاتی پایدار می توانیم از تامین مالی لازم برای پاسخ گویی به نیازهای اساسی اقتصاد در زمان مواجهه با بحران های این چنینی مطمئن باشیم.  

شمار مرگ و میرها در نتیجه ابتلا به نوع جهش یافته ویروس کرونا در اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر به سرعت رو به افزایش است. در فرانسه دولت رفت و آمد از ساعت هفت عصر به بعد را ممنوع اعلام کرده و در هلند و بلژیک، پلیس با مخالفان ادامه قرنطینه درگیر شده است. در انگلیس نیز پس از گزارش هفت مورد مرگ پس از دریافت واکسن استرا زنکا، استفاده از آن به حال تعلیق درآمده است. کارشناسان هشدار داده اند که ادامه این روند روی ورود سرمایه های جدید به چرخه فعالیت‌های اقتصادی تاثیر منفی جدی خواهد داشت.  

همان طور که پیشتر انتظار می‌رفت، نرخ بیکاری بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تا پایان ماه مارس باز هم کاهشی شد و رقم ۶.۰ درصد را ثبت کرد. این نرخ بیکاری که ۰.۲ درصد کمتر از ماه قبل بوده، کمترین نرخ بیکاری این کشور در طول ۱۲ ماه اخیر است. از آوریل پارسال که نرخ بیکاری آمریکا با رسیدن به ۱۴.۸ درصد رکوردشکنی کرد، روند نزولی نرخ بیکاری آمریکا ادامه داشته است. طی این مدت شمار جمعیت بیکاران با کاهشی محسوس نسبت به ماه قبل به ۹ میلیون و ۷۱۰ هزار نفر کاهش پیدا کرد که ۱۸۴ هزار نفر کمتر از ماه قبل است.

شرایط اقتصادی در اقتصادهای بزرگ به نسبت ماه های قبل رو به بهبود رفته است تا جایی که تا پایان ماه فوریه متوسط نرخ بیکاری در بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا به ۴.۵ درصد رسید. طی این مدت شمار افراد بیکار آلمانی با ۴۸ هزار نفر کاهش نسبت به ماه قبل دو میلیون و ۱۰ هزار نفر رسیده و جمعیت شاغلان نیز در آلمان در این ماه با ۰.۶ درصد افزایش نسبت به ماه قبل به ۴۲ میلیون و ۱۶۰ هزار نفر رسیده است. در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، شمار بیکاران آلمانی ۰.۱۵ درصد بیشتر شده است.

اقبال بانک‌های مرکزی جهان به دلار رو به کاهش است و ارزهای امن‌تر نظیر ین ژاپن و فرانک سوئیس و همچنین یوان چین در حال گرفتن جای اسکناس سبز هستند. آن‌طور که داده‌های جدید صندوق بین‌المللی نشان می‌دهد، سهم دلار از ذخایر ارزی جهان در پایان سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ به ۵۹ درصد رسیده است تا بدین ترتیب بیشترین کاهش فصلی سهم دلار در ۲۵ سال اخیر به ثبت برسد.  از سوی دیگر روند افزایش سهم یوان چین از ذخایر ارزی جهان کماکان ادامه دارد و این ارز حدود ۲.۳ درصد کل ذخایر را تشکیل می دهد که ۰.۱ درصد بیشتر از رقم ثبت شده در فصل قبل است.

در حالی که مشکلات مالی کشورهای مختلف در نتیجه مقابله با کرونا تشدید شده است، به نظر می رسد آمریکا به دلیل در اختیار داشتن قدرت چاپ دلار دست بازتری در مقایسه با بسیاری از رقبا برای مدیریت بحران فعلی داشته باشد. در ژاپن که سطح تولیدات ناخالص داخلی هنوز فاصله زیادی از زمان قبل از آغاز بحران کرونا دارد، دولت این کشور اعلام کرد سیاست های پولی و مالی فعلی را دست کم تا پایان امسال ادامه خواهد داد و این مساله باعث تضعیف موقعیت ین شده است. در بین دیگر رقبای دلار نیز فرانک به دلیل فاصله صادارات سوییس تا قبل بحران کرونا، در موضع ضعیف تری قرار دارد.   

تاکنون بیش از ۱۳۴ میلیون و ۱۹۰ هزار و ۳۷۵ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین دو میلیون و ۹۰۷ هزار و ۶۵۲ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۵۷۳ هزار و ۲۱۹ نفر، برزیل با ۳۴۱ هزار و ۹۷ نفر، مکزیک با ۲۰۵ هزار و ۵۹۸ نفر، هند با ۱۶۷ هزار و ۶۹۴ نفر و انگلیس با ۱۲۶ هزار و ۹۸۰ نفر بوده است.

سیمون هاروی - استراتژیست ارشد ارزی در موسسه مونکس یوروپ - گفت: بازارها هنوز به قطعیت در خصوص مسیر آینده نرسیده اند، چرا که اطلاعات دریافتی معمولا کم و متناقض است. تا وقتی که تصویر روشنی از اقتصاد و تصمیمات آتی فدرال رزرو نداشته باشیم حدس این که چه مسیری پیش روی دلار خواهد بود کار اسانی نیست. اگر بانک مرکزی آمریکا در عمل نشان دهد که تمایل دارد فضای مطلوب مالی برای فعالیت های اقتصادی را حفظ کند شاهد صعود دلار به قله های بالاتر خواهیم بود.  

شاخص دلار

شاخص قیمت دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با ۰.۱۶ درصد کاهش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۲.۲۲۶ واحد بسته شد.

نرخ برابری هر فرانک سوئیس نیز معادل ۱.۰۷۸ دلار اعلام شد. (نرخ های فوق بر حسب ساعت پایانی معاملات بازارهای ارزی نیویورک محاسبه شده است.)

ارزهای اروپایی

در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۰۳ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۷۳ دلار مبادله شد. یورو ۰.۳۷ درصد بالا رفت و با رفتن به کانال ۱.۱۹ به ۱.۱۹۱ دلار رسید.

ارزهای آسیایی

در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۲۹ درصد کاهش به ۱۰۹.۲۴۷ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۳۰۷ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۵۵۱ یوان چین اعلام شد.