شرط کنگره برای رفع تحریم‌های ایران

اقتصاد۲۴ - مذاکرات هسته‌ای با حضور تیم‌هایی از ایران و گروه ۴+۱ به همراه اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا در وین پایتخت اتریش در حالی وارد سومین هفته خود می‌شود که فارن پالیسی در گزارشی از آماده سازی طرحی از سوی راب مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران برای احیای برجام خبر داد.

قرار است در هفته پیش رو، گروه‌های مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۴ به همراه آمریکا فهرست تحریم‌هایی که قرار است علیه ایران برداشته شود تهیه شود. به گفته عباس عراقچی رئیس تیم مذاکره کننده ایران در وین مذاکرات هسته‌ای در سطوح مختلف و در قالب تیم‌های کارشناسی در دو بخش هسته‌ای و تحریم همچنان بدون وقفه در روز‌های آینده ادامه دارند. نتایج این نشست‌ها پس از هر دوره گفتگو به کمیسیون مشترک برجام گزارش می‌شود.

بیشتر بخوانید: نخستین واکنش بایدن به غنی سازی ۶۰ درصدی ایران

عراقچی پس از برگزاری نشست روز پنجشنبه گفت که شرکت کنندگان در جلسه روز پنجشنبه کمیسیون مشترک برجام تبادل نظرات بسیار سختی داشتند، اما همه آن‌ها توافق کردند که پیش روند. اگرچه هنوز اختلافاتی داریم، اما این منافع مشترک را داریم که باید به جلو حرکت کنیم و باید این روند را تسریع کنیم تا در اسرع وقت به نتیجه برسیم. عراقچی با اشاره به اینکه آن‌ها باید همه تحریم‌ها را بردارند و ما به لیست تحریم‌ها نیاز داریم و این باید کار ما در این دور از بحث باشد، زیرا بدون لیست (تحریم ها) من فکر نمی‌کنم که بتوانیم پیشرفتی داشته باشیم، گفت: تهران همچنین آماده است لیستی مشابه درباره اقدامات هسته‌ای که باید اتخاذ شود، تهیه کند.

جزئیات طرح راب مالی برای احیای برجام

فارن پالیسی در گزارشی مدعی شد که رئیس هیات مذاکره کننده آمریکا در وین می‌خواهد پیشنهاد رفع برخی از تحریم‌ها را در ازای بازگشت ایران به توافق هسته‌ای مطرح کند. در این گزارش آمده است که رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس هیات مذاکره کننده واشنگتن در وین در حال آغاز طراحی نقشه‌ای برای احیای برجام است که بر اساس این طرح پیشنهاد رفع تحریم‌ها به ایران ارائه می‌شود، این پیشنهاد به شکلی است که ایران حاضر باشد به توافق بازگردد. نکته مهم درباره این طرح این است که امتیاز‌هایی که قرار است به ایران داده شود آنقدری نیست که بایدن را هدف تندرو‌های آمریکایی از جمله برخی از اعضای حزب دموکرات که مخالف هرگونه اجماعی با ایران هستند، قرار دهد.

علی واعظ از گروه بین‌المللی بحران در این خصوص گفته تاکنون درخصوص تحریم بخصوصی صحبت نشده است و تنها راه‌های جامع کسب اعتماد مطرح شده‌اند. کاری که آن‌ها در این هفته انجام می‌دهند، نهایی‌سازی فهرستی از اقدامات است که دو طرف باید برای بازگشت به پایبندی به برجام انجام دهند.

فارن پالیسی در حالی از تلاش راب مالی برای ابتکار عمل در وین خبر داده و گفته قرار است پیشنهادی از سوی وی برای رفع تحریم‌ها به ایران داده شود که به نظر می‌رسد این طرح نه در تهران و نه در واشنگتن مورد قبول قرار نمی‌گیرد و با استقبال سردی مواجه خواهد شد.

واکنش‌ها به طرح راب مالی در تهران و واشنگتن چه خواهد بود؟

به نظر می‌رسد راب مالی و دولت بایدن مسیر دشواری را در واشنگتن برای احیای برجام پیش رو دارند. در آمریکا ۳۴ عضو سنا پیش نویس طرحی را آماده کرده اند که در آن از دولت بایدن می‌خواهند تا موافقت کنگره را پیش از برداشتن تحریم‌ها علیه ایران کسب کند. این طرح پس از آن تدوین و ارائه شده است که به گفته جیم ریش نماینده ارشد جمهوری خواهان در مجلس سنا نشانه‌هایی از تمایل دولت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای ایران دیده شده است.

در تهران نیز کار سخت‌تر از واشنگتن پیش می‌رود و پیش بینی درباره واکنش‌ها به طرح راب مالی دشوار نیست. ایران همواره قویا اعلام کرده بود که تنها در مقابل رفع تمامی تحریم‌های آمریکا علیه ایران حاضر به بازگشت به تعهدات برجامی خود است. چرا که این واشنگتن بود که از برجام خارج شد و این آمریکا است که ضمن بازگشت به برجام باید همگی تحریم‌ها را علیه ایران بردارد.

مقام معظم رهبری اخیرا در سخنرانی در همین موضوع ابتدای ماه رمضان عنوان کردند "سیاست کشور در باب تعامل با طرف‌های برجامی و در باب خود برجام، صریحاً اعلام شده؛ از این سیاست هیچ تخطّی نباید کرد؛ این سیاستی است که اعلام شده، مورد اتّفاق هم بوده؛ یعنی این جور نیست که این سیاست، سیاست استثنائی‌ای باشد در بین سیاست [های دیگر]؛ نه، این سیاستی است که مورد اتّفاق همه بوده. آن سیاست هم عبارت از این است که آمریکایی‌ها باید تمام تحریم‌ها را لغو کنند، بعد ما راستی آزمایی خواهیم کرد؛ اگر چنانچه به معنای واقعی کلمه لغو شده بود، آن وقت ما به تعهّدات برجامی‌مان برمیگردیم، یعنی بدون هیچ مشکلی به تعهّدات برخواهیم گشت؛ این سیاستِ قطعی است. قول آمریکایی‌ها را [هم]معتبر نمیدانیم؛ اینکه بگویند ما برمیداریم و روی کاغذ بردارند، این فایده‌ای ندارد؛ عمل لازم است؛ باید در عمل تحریم‌ها را بردارند، ما هم راستی‌آزمایی کنیم و مطمئن بشویم که تحریم‌ها برداشته شده، آن وقت به تعهّداتمان عمل میکنیم. "

ایشان عنوان کردند "عجله هم اصلاً نداریم. حالا بعضی‌ها میگویند «آقا فرصت هست، فرصت‌سوزی نباید کرد»؛ بله ما هم معتقدیم که از فرصت‌ها باید به موقع استفاده کرد و فرصت‌سوزی نباید کرد منتها عجله هم نباید کرد؛ عجله در مواردی خطرش و ضررش از فرصت‌سوزی بیشتر است؛ کما اینکه ما در قضیّه‌ی برجام عجله کردیم؛ ما نباید عجله میکردیم؛ همه‌ی کار‌های آن‌ها روی کاغذ بود، کار‌های ما روی زمین بود؛ ما عجله کردیم کار‌های خودمان را انجام دادیم، آن‌ها هم کارشان را انجام ندادند، تعهّداتشان را انجام ندادند. البتّه این مسئله‌ی بسیار مهمّی است که ما توجّه داشته باشیم که صبر و حوصله مان زیاد است و داریم کار خودمان را میکنیم؛ اگر چنانچه آن‌ها همین سیاستی را که ما گفتیم قبول کردند و اِعمال کردند، خب همه چیز درست خواهد شد؛ [اگر]نکردند، به همین شکلی که امروز هست، بعد هم خواهد بود؛ اشکالی هم ندارد. "

شواهد و قرائن بیانگر آن است که کار مذاکرات هسته‌ای سخت پیش می‌رود و بعید است تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران شاهد تحول قابل توجهی در زمینه برجام باشیم. عباس عراقچی نیز اخیرا گفته بود اگرچه خوش بین نیستم، اما در مسیر خوبی قرار گرفته ایم.

منبع: رویداد۲۴