رقبای انتخابات ریاست جمهوری می‌مانند یا می‌روند؟

اقتصاد ۲۴ - سه نامزد معروف به پوششی قصد دارند تا آخر رقابت‌ها باقی بمانند یا قرار است جای پوششی‌ها تغییر کند؟ جلیلی و دیگران به نفع رئیسی کنار می‌روند یا رئیسی و دیگران به نفع جلیلی؟ آیا مصداق دولت جوان انقلابی همان قاضی‌زاده‌هاشمی است؟

آیا رئیسی با هدف تهییج مردم و تجمیع آرا و اجماع‌سازی به میدان آمده و در بزنگاه قرار است با انصراف از رقابت‌ها به نفع نامزدی که در نظرسنجی‌ها روند صعودی طی کرده، کنار رفته و عطای قوه مجریه را به لقایش بخشیده و در مسند قوه قضا خواهد ماند؟ یا شاید هم برعکس، اصولگرایان آن‌قدر از پیروزی رئیسی و فاصله‌اش حتی با سه نامزد همسو، مطمئن هستند که حتی نیاز به کنار‌رفتن پوششی‌ها هم نمی‌بینند؟

اتکای آن‌ها هم به نظرسنجی‌هاست؛ مثلا در آخرین نظرسنجی ایسپا از میان افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند و نامزد مد‌نظرشان را انتخاب کرده‌اند، ۶۵.۸ درصد ابراهیم رئیسی، ۶.۹ درصد محسن رضایی، ۳.۴ درصد سعید جلیلی، ۲.۸ درصد عبدالناصر همتی، ۲.۸ درصد امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، ۲ درصد علیرضا زاکانی و ۰.۷ درصد محسن مهرعلیزاده را برگزیده‌اند.

با‌این‌حال اخبار در این اردوگاه یک هفته مانده به موعد برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ آن‌قدر ضد‌و‌نقیض و غیر‌مطمئن است که به نظر می‌رسد نگرانی‌هایی را هم در خود بدنه این جریان به وجود آورده است. تا این لحظه اخباری از احتمال کناره‌گیری زاکانی و جلیلی و حتی خود رئیسی منتشر و بعد هم تکذیب می‌شود. تنها نامزدی که تاکنون خبری ایجابی و سلبی درباره کناره‌گیری‌اش منتشر نشده، قاضی‌زاده‌هاشمی است؛ آن‌هم درحالی‌که برخی نظرسنجی‌ها حاکی از روند افزایش میزان اقبال به او بعد از دو مناظره بوده است. اما در اقدامی عجیب زهرا شیخی‌مبارکه، رئیس ستاد انتخاباتی سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، در توییتر به سیدابراهیم رئیسی پیشنهاد داده به نفع سعید جلیلی کنار برود!

بیشتر بخوانید: استعفای جنجالی میرسلیم از هیات نظارت بر انتخابات

نگرانی از تکرار ۷۶، ۸۴ و ۹۲ حتی با وجود فضای سرد انتخاباتی بین بخشی از بدنه رأی‌دهنده وجود دارد. توییت یک اصولگرا در همین زمینه با هشتگ عبرت، توجه دیگر کاربران اصولگرا را هم به خود جلب کرده و بار‌ها بازنشر شده است: «۷۶ همه می‌گفتند حکومت ناطق‌نوری را رئیس‌جمهور می‌کند و رأی مردم اثر ندارد، خاتمی شد. ۸۴ همه می‌گفتند هاشمی! احمدی‌نژاد شد. ۹۲ همه می‌گفتند نظام با قالیباف تمام کرده، روحانی شد. حالا همان‌ها می‌گویند رئیسی انتخاب شده...!

در سال ۸۴ نامزد اصلی اصولگرایان ابتدا و در ظاهر علی لاریجانی بود، اما خروجی ماجرا به محمود احمدی‌نژاد ختم شد. در این شرایط برخی می‌گویند این ماجرا می‌تواند برای رئیسی و قاضی‌زاده‌هاشمی هم تکرار شود؛ اما این منوط به کناره‌گیری رئیسی است، نه بودنش در رقابت‌ها که تاکنون با فاصله از هر سه نامزد دیگر جبهه اصولگرایان جلوتر است؛ به‌ویژه آنکه برد احمدی‌نژاد در آن سال تنها یک دلیل داشت و آن نیز رفتن انتخابات به دور دوم و ایستادنش در مقابل رقیبی مانند هاشمی بود. این در حالی است که این بار نه در اردوگاه رقیب از رقیبی در قد و قواره و جایگاه هاشمی خبری است، نه کشیده‌شدن انتخابات به دور دوم چندان محتمل.

در روز‌های گذشته به دنبال انتشار برخی خبر‌ها مبنی بر کناره‌گیری «علیرضا زاکانی» از صحنه رقابت، این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در نشستی خبری گفته است: «در دوره‌های گذشته برخی‌ها یک رویه خاصی را پیاده کردند که ما بنای چنین رویه‌ای را نداریم. بنده چه سال ۹۲ و چه سال ۹۶ وقتی در صحنه حاضر شدم، خودم را نسبت به دیگران اولی می‌دانستم؛ بنابراین با همه وجود در صحنه انتخاباتی هستم و امید دارم که پیروز انتخابات شوم».

درباره باقی نامزد‌ها هم مشابه این اخبار مخابره می‌شود. حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه گفته: طبعا خرد‌شدن آرا یکی از نگرانی‌های جدی جریان اصولگرا در این انتخابات است و، چون مثل دوره قبل رقیب جدی وجود ندارد، ممکن است این خرد‌شدن آرا چندان موجب کاهش آرا نشود. ترقی درباره احتمال کنار‌رفتن سعید جلیلی به نفع سید‌ابراهیم رئیسی هم گفته: فعلا هیچ نشانه‌ای از هیچ‌کدام از نامزد‌ها در این زمینه که به نفع کسی کنار بروند، بروز داده نشده است.

سعید جلیلی نیز بنا ندارد از انتخابات کناره‌گیری کند و در صحبت‌های اخیر او نقطه‌نظری دال بر اینکه بخواهد کناره‌گیری کند، ندیده‌ام. او گفته انتخابات به دور دوم نمی‌رود و حتی اگر نامزد‌های اصولگرا هم کنار نروند، باز هم آرا به سمت رئیسی خواهد آمد.

ترقی مدعی شده که نامزد پوششی واقعیت ندارد و هر‌کدام از این افراد دارای شخصیت و دیدگاه‌های مشخصی هستند که برنامه تهیه کرده‌اند، روی این برنامه کار کرده و در تعیین برنامه‌های‌شان نیز هیچ هماهنگی‌ای با آقای رئیسی نداشته‌اند که جنبه پوششی به خودش بگیرد. او گفته وقتی فردی با یک تیم مدت‌هاست که روی اداره کشور کار می‌کند، نمی‌توان آن را پوششی دانست و به آن برچسب زد و تمام زحماتش را نادیده گرفت.

رابط استانی ستاد انتخاباتی سعید جلیلی در استان زنجان تأکید کرد: این کاندیدا تا به امروز هیچ برنامه‌ای برای کناره‌گیری یا پوششی عمل‌کردن ندارد. او یادآوری کرده که جلیلی در هشت سال گذشته در ۳۶ کارگروه تخصصی در زمینه‌های مختلف فعالیت داشته و هم به صورت آکادمیک و هم به صورت میدانی در این عرصه‌ها ورود پیدا کرده است و با توجه به مطالعاتی که این کاندیدا در طول هشت سال انجام داده، طرح‌هایی را نیز ارائه داده که همه این برنامه‌ها برای انتخابات امسال سطح‌بندی و احصا شده است.

مهدی چمران، عضو شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب نیز درباره انجام رایزنی‌ها برای کناره‌گیری کاندیدا‌های این جریان در انتخابات ریاست‌جمهوری به نفع سید‌ابراهیم رئیسی بیان کرد: در این زمینه تاکنون صحبتی نشده است؛ اما خب تلاش‌هایی وجود دارد. البته بستگی به تصمیم خود آن عزیزان دارد؛ اما اینکه کناره‌گیری کنند یا نکنند، چندان تأثیری نخواهد داشت. از آن سو رئیس ستاد مردمی انتخاباتی سیدابراهیم رئیسی در گیلان هم کناره‌گیری رئیسی از انتخابات را شایعه خوانده و گفته است: به‌طور حتم ایشان تا پایان انتخابات حضور خواهند داشت؛ اما امکان دارد نامزد‌های دیگر به نفع او کناره‌گیری کنند.

از آن سو رئیس شورای هماهنگی ستاد‌های رئیسی در خوزستان گفته: احتمال‌هایی وجود دارد که آقایان قاضی‌زاده و زاکانی به نفع آیت‌الله رئیسی انصراف دهند. البته سیاست او مبنی بر انصراف کاندیدا‌ها نیست.

اگرچه ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا نیز همسو با نظر بیشتر مردم که معتقدند نامزد‌های پوششی در آخر به نفع رئیسی کنار می‌روند، درباره اینکه چه تعداد از این افراد تا روز رأی‌گیری در رقابت‌ها خواهند ماند، گفته است: به نظر می‌رسد یک یا نهایتا دو نفر از انتخابات کناره‌گیری خواهند کرد که تعبیر کناره‌گیری یک نفر تعبیر دقیق‌تری است. با این اوصاف روز انتخابات، پنج یا شش کاندیدا داریم که مردم می‌توانند به آن‌ها رأی بدهند.