اقتصاد۲۴- حسن بهشتی پور در پاسخ به آینده وضعیت برجام با توجه به خواستههای ایران و آمریکا گفت: یک فرض این است که تا قبل از سالگرد برجام توافق تعیین تکلیف شود و کار به دولت جدید که دوازده مرداد به پاستور میرود، نرسد. خبری امده که کمیتهای تشکیل شود که صحت برجام را تعیین کند. البته خود برجام کمیته نظارتی داشت و من نمیدانم این کمیته جدید چقدر میتواند کمک کند. اما الان برجام لنگ این موضوعات نیست. مشکلش این است که دو طرف سر موضع خود محکم ایستاده اند و انعطافهای محدودی دارند.
وی افزود: امریکاییها اعلام کرده اند که سیاست امریکا با تغییر دولت در ایران تغییر نخواهد کرد. چرا که خود آنها هم گفته اند که این موضوع در سطح بالاتر از دولت در ایران پیگیری میشود. ولی بحث سر این است که کل تحریمها زمانی لغو خواهد شد که در مورد ایران بی خاصیت یا کم خاصیت شود. وگرنه تا زمانی که تحریم کارآیی دارد ایالات متحده آنها را کاملا لغو نمیکند. پس اگر ما مایلیم که واشنگتن دست به برداشتن همه تحریمها بزند باید با انجام اصلاحات اقتصادی تحریمها را کم خاصیت کنیم. از آن طرف مذاکرات هم بسته به این است که دو طرف چقدر حاضرند از خواستههای خود بگذرند. چون هر دو طرف میدانند چه میخواهند، اما اینکه تا چه مقدار کوتاه میآیند مساله اصلی است.
بهشتی پور با اشاره به این موضوع بخشی که در مذاکرات وین موضوع ضمانت از سوی آمریکا دنبال میشود تا اقدامات گذشته را تکرار نکند گفت:چنین چیزی نمیتواند اعتبار زیادی داشته باشد. نه ایران نه چین و اروپا و... نمیتوانند تضمینی بدهند. تضمین قراردادهای بین المللی رضایت دو طرفه است و اگر هر کدام از دو طرف به دلیلی نخواهد آن را اجرایی کند، هزینههای مادی و معنوی اش را میدهد و اجرا را متوقف نمیکند. در روابط بین الملل نمیشود هیچ کشوری را مجبور کرد. ترامپ حتی توافق موشکهای میان برد را هم به تعلیق در اورد. این به تصویب سنای امریکا و روسیه رسیده بود. کاری که ترامپ کرد فقط مرتبط با برجام نبود. به همین دلیل ما نمیتوانیم بگوییم که اگر تضمینی هم داده شود، دیگر هیچ کس نمیتواند از برجام خارج شود. موضوع دیگری که باید دولت تازه به آن فکر کند این است که اگر برجام نباشد باید به چه مسالهای فکر کنیم. چون نیاز به پیگیری راهکاری است تا فشار تحریمها از روی دوش مردم برداشته شوند.
وی در پاسخ به این سوال که گرفتن تضمین از آمریکا روند توافق را کندتر نمیکند گفت: ایران به دنبال درخواست تضمین گرفتن است. اما باید ببینیم چه تضمینی است که دولت بایدن بتواند بدهد. چون چنین مواردی تضمین بردار نیست و تا زمانی که جزییات مشخص نشود نمیتوانیم در موردش نظری بدهیم. اما همانطور که گفتم در مسائل بین المللی اصل بر رضایت دو طرف است.