اقتصاد ۲۴- محسن خلیلی با تاکید بر اینکه ذات بازار سرمایه نوسان است، اظهار کرد: بازار سرمایه تابع شرایط اقتصاد کلان است. شاید در کوتاه مدت بتوان با وعده و وعید، تغییر قوانین یا چیزی به نام حمایت، در رفتار بازار دست برد، اما در بلند مدت این امکان نه تنها در ایران بلکه در هیچ نقطهای از دنیا وجود ندارد. البته کامل شدن ابزارها از طریق ارائه مجوزهای جدید، پذیرش شرکتهای جدید یا تسهیل ورود سهامداران در کوتاه مدت به بهبود وضعیت بازار کمک میکند، اما به نظر من رفتار بازار در بلند مدت با صحبتهایی که در مجلس زده شده است شکل نمیگیرد. این صحبتها فقط ابزارهای جانبی بازار هستند.
وی ادامه داد: درمورد وضعیت بازار در بلند مدت باید دید متغیرهای اقتصاد کلان مانند تورم، نرخ دلار، نرخهای جهانی، شرایط سیاسی و قوانین و مقررات دولتی درمورد فروش شرکت ها، نحوه تعیین مدیران، نحوه برگزاری مجامع و... به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد.
این تحلیلگر بازار سرمایه با تاکید بر اینکه چالش فعلی بازار سرمایه صرفا شرایط اقتصاد کلان نیست، گفت: بازار با یک سری ابهامات روبرو است. اگر سهامدار بتواند پیش بینی کند که شش ماه دیگر وضعیت چگونه است، معمولا اقدام به خرید یا فروش نمیکند. از طرف دیگر همه چیز به برجام ربط داده میشود. حتی سناریوهایی که دربازار تحلیل میشود منوط به تحقق یا عدم تحقق برجام است. بازار شرطی شده و به قدری شکننده است که چه در شرایط مثبت چه در شرایط منفی منتظر کوچکترین خبر است تا واکنش نشان دهد. از طرف دیگر باید توجه داشت انتظاراتی که با حضور تیم جدید ایجاد شده بود سریع رخ نمیدهد، اما با توجه به اینکه این انتظارات در کوتاه مدت شکست میخورد سهام داران شروع به فروش میکنند.
بیشتر بخوانید: احتمال پایان سبز بورس در هفته سوم آبان
خلیلی با تاکید بر اینکه بازارهای جایگزین برای بورس زیاد شده است، توضیح داد: از یک طرف دولت اقدام به فروش اوراق کرده و از بازار سرمایه حتی به میزان ناچیز، تامین مالی میکند و باعث خروج نقدینگی از بازار میشود. همچنین بخشی از نقدینگی کدهای فعالی هستند که سال گذشته باعث میشدند حجم معاملات روزانه به ۲۷ هزار میلیارد تومان برسد، اما اکنون این حجم از معاملات به سمت رمزارزها و بازارهای جدید رفته است. بخش دیگری از سهام داران که سال گذشته در بازار سرمایه ضرر کردند، با بازار سنتی بانک و سپرده بانکی برگشته اند. همه این اتفاقات باعث شده حجم معاملات بازار یک پنجم تا یک ششم شود و بازار از رونق ثابت خود بیفتد.
وی درمورد وضعیت بازار سرمایه در کوتاه مدت نیز توضیح داد: کمتر از شش ماه دیگر سال مالی تمام میشود و سود شرکتها خوب است. p/s در دل شرکتها باقی میماند که سال بعد تقسیم میکنند و با سود سال بعد دوباره P/E میگیرند. از آنجایی که میانگین P/E شرکتهای اصلی و شاخص ساز است، حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد تا فصل مجامع از محل P/S بازدهی خواهیم داشت؛ بنابراین اگر تا مجامع تغییری در سایر متغیرهای اقتصادی رخ ندهد، بازار حداقل بین ۱۵ تا ۲۵ درصد رشد دارد که نسبت به اوراقی که سود یکساله ۲۰ درصدی دارند، جذابتر است.