تغییر جهت پول‌ها به‌سمت طلای آب شده

اقتصاد ۲۴ -در شرایطی که تورم رو به رشد است و بازار‌ها ازجمله بورس در رکود هستند، سرمایه‌گذاری در بازار طلای آب‌شده، رونق گرفته است. با این حال آمار‌ها نشان می‌دهد؛ هیچ‌یک از بازار‌ها قادر به پوشش اثرات تورمی نیستند و بازده واقعی همه بازار‌ها منفی بوده است.

 با وجود رشد شدید نقدینگی که اثرات تورمی زیانباری برجای گذاشته است بازار‌های دارایی در رکود هستند. درگذشته رشد نقدینگی به ایجاد تلاطم در بازار‌های طلا و ارز و مسکن منجر می‌شد و این تلاطم‌ها اثرات تورمی مضاعفی بر اقتصاد تحمیل می‌کرد. مهم‌ترین دوره این تلاطم‌ها به سال ۱۳۹۷ بازمی‌گردد که طی آن بازار‌های طلا، ارز، مسکن و حتی بورس با رشد شدیدی مواجه شدند، ساختار‌های اقتصاد ایران از آن زمان تاکنون دچار دگرگونی‌های اساسی شده است.

اگرچه محرک اصلی این رشد خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ بود، اما این رشد بر بستر هجوم نقدینگی به این بازار‌ها اتفاق افتاد و موجب شد بی‌سابقه‌ترین تلاطم‌ها در بازار دارایی‌ها و حتی بازار کالا و خدمات رقم بخورد و از آن زمان تاکنون اقتصاد ایران شدید‌ترین تورم‌ها را تجربه کرده است.

از ابتدای سال‌جاری، اما تغییراتی در جریان ورود نقدینگی به بازار‌ها اتفاق افتاده است و بازار دارایی‌ها هم با رکود مواجه شده‌اند. رکود از آن منظر که رشد ارزش دارایی‌ها متناسب با نرخ تورم نبوده است. در واقع اگرچه قیمت‌ها در بازار طلا و ارز با رشد مواجه شده، اما این میزان رشد با تورم ۴۵ درصدی اقتصاد ایران متناسب نبوده است.

به‌نظر می‌رسد بخشی از نقدینگی به‌دلیل سیاست‌های کلان دولت به‌سمت بازار اوراق بدهی و برخی دیگر به‌دلیل نزول بورس به‌سمت رمزارز‌ها رفته و این موضوع به کاهش ورود نقدینگی به‌سمت بازار دارایی‌ها منجر شده است. طبق آمار‌ها دولت از ابتدای سال تاکنون ۱۱۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی را جذب بازار اوراق بدهی کرده، اما از میزان نقدینگی که به‌سمت رمزارز‌ها رفته است اطلاعی در دست نیست.

تغییر در استراتژی سرمایه‌گذاران

همزمان با رونق بازار اوراق بدهی و رمزارزها، داده‌های آماری نشان می‌دهد به‌دلیل اعمال سیاست‌های دولت در بازار ارز و رکود حاکم بر بازار سهام بخشی از نقدینگی به‌سمت سرمایه‌گذاری در بازار طلای آب‌شده حرکت کرده است. طبق داده‌های موجود افزایش تقاضا برای خرید طلای آب شده موجب شده قیمت هر مثقال طلای آب‌شده از ابتدای امسال تاکنون با ۷۳۰ هزار تومان افزایش از ۴ میلیون و ۶۸۵ هزار تومان به ۵ میلیون و ۳۹ هزار تومان برسد.

قیمت هر مثقال طلای آب شده از اول سال تاکنون ۱۵.۶ درصد رشد کرده است که بیشتر از همه بازار‌ها ازجمله بازار‌های طلای گرمی، سکه، ارز و سهام بوده است. هر گرم طلای ۱۸ عیار هم در این مدت با همین میزان افزایش اکنون به یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان رسیده است. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار هم از ابتدای سال تاکنون به‌دلیل رشد تقاضا ۱۶۸ هزار تومان گران‌تر شده است.

بیشتربخوانید:دلایل و ریشه‌های خروج سرمایه از کشور

این روند رو به رشد سرمایه‌گذاری در بازار طلای آب‌شده حتی در آبان‌ماه شدت گرفته و با وجود آنکه بخشی از نقدینگی به‌سمت سرمایه‌گذاری در بازارسکه رفته است، قیمت هر مثقال طلای آب شده و هر گرم طلای ۱۸ عیار در آبان‌ماه با ۷.۵ درصد رشد مواجه شده است. این میزان رشد نیز بالاترین میزان بازده در کنار بازار سکه است. قیمت هر سکه طرح قدیم در آبان‌ماه با ۷.۶ درصد رشد در کنار طلای آب‌شده بیشترین بازده را در میان بازار دارایی‌ها داشته است.

از ابتدای امسال تاکنون تقاضا برای خرید سکه طرح قدیم افزایش یافته و میزان رشد قیمت آن بیش از سکه طرح جدید بوده است.

هم‌اکنون قیمت هر سکه طرح جدید گران‌تر از سکه طرح قدیم است با این حال قیمت هر سکه طرح قدیم به‌دلیل اینکه تقاضا برای خریدش بیشتر بوده است. در طول ۸‌ماه گذشته ۱۴.۴ درصد رشد کرده درحالی‌که قیمت هر سکه طرح جدید با ۱۱.۱ درصد رشد مواجه شده است.

سهامداران؛ زیان‌دیده‌های اصلی

با وجود آنکه افرادی که در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری کرده‌اند در آبان‌ماه به‌طور میانگین ۷.۵ درصد سود کرده‌اند، اما آمار‌ها نشان می‌دهد شاخص کل بورس در این‌ماه با ۳.۴ درصد افت مواجه شده است.

این بیشترین میزان نزول، در میان همه بازار‌ها، در طول آبان‌ماه امسال است. با توجه به اینکه شاخص بورس بیانگر میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس است می‌توان گفت؛ سهامداران، زیان‌دیده‌های اصلی در میان بازار‌های دارایی درآبان‌ماه بوده‌اند. شاخص بورس حتی در ۸‌ماه سال‌جاری با وجود تورم ۴۵ درصدی کمترین رشد را داشته است و با ۶.۱ درصد افزایش در قعر فهرست بازار دارایی‌ها جای گرفته است.

نکته مهم‌تر، اما این است که با وجود رشد بیشتر سایر بازار‌ها در مقابل بورس، این بازار‌ها نیز نتوانسته‌اند بازده‌ای متناسب با تورم برای سرمایه‌گذارانشان به ارمغان بیاورند و این رویه موجب شده ارزش دارایی اغلب سرمایه‌گذاران کاهش یابد. در واقع شرایط فعلی اقتصاد ایران نوعی سردرگمی در میان مردم ایجاد کرده، زیرا اکنون مردم نه می‌توانند دارایی‌های مالی‌شان را با نرخ ۲۰ درصد در بانک سرمایه‌گذاری کنند و نه قادرند در سایر بازار‌ها بازده‌ای متناسب با تورم داشته باشند تا ارزش پولشان حفظ شود.