اقتصاد ۲۴- رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران که به تازگی به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر کرده بود در گفتگو با رادیو ان. پی. آر مواضع این کشورها در قبال برجام و مذاکرات بر سر احیای این توافق را این گونه تشریح کرد: آنها میگویند که دو مسیر پیش رو وجود دارد؛ اول اینکه برجام بازگردانده شود سپس کشورهای منطقه خلیج (فارس) آماده توسعه روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود با تهران هستند.
وی ادامه داد: چیزی که آنها میگویند میخواهند انجام دهند این است که منطقه را به لحاظ اقتصادی و دیپلماتیک ارتقا دهند. اما اگر (ایران) به توافق بازنگردد و به توسعه برنامه هستهای اش ادامه دهد، در آن صورت این پنجره بسته و ایران به دلیل بحران عدم اشاعه تبدیل خواهد شد.
مالی با تکرار ادعاهای خصمانه واشنگتن و متحدان منطقهای اش علیه کشورمان افزود: من نمیگویم که آنها عاشق برجام هستند، اما اکنون این حقیقت را دریافته اند که جایگزین برجام این است که هیچ توافقی وجود نداشته باشد و یا اینکه آمریکا جزوی از آن نباشد، بدان معناست که ایران تعهدات هستهای اش را کنار بگذارد و این به معنی توسعه برنامه هستهای این کشور و رفتار تهاجمیتر ایران در منطقه است. بنابراین، من فکر میکنم که تمام کشورهای حاشیه خلیج (فارس) معتقدند که بازگشت به برجام یک ضرورت است.
بیشتر بخوانید: هشدار آمریکا به ایران
این مقام آمریکایی درباره مخالفت آشکار رژیم صهیونیستی با برجام و اینکه آیا رویکرد آنها تغییری کرده است، گفت: من نمیخواهم مخالفت آنها را پنهان کنم، اما اختلاف نظرهایی هم وجود دارد، ازجمله برخی مقامات سابق اسرائیلی میگویند که خروج آمریکا از برجام یک اشتباه بزرگ بود. من فکر میکنم که آنها ترجیح میدهند آمریکا به توافق بازنگردد، اما در عین حال میگویند که نمیخواهند آشکارا با ما اختلاف داشته باشند. اگر ما به برجام بازگردیم آنها آن را متوقف نخواهند کرد. اگر چنین اتفاقی بیفتد آنها از ما میخواهند که درخصوص اتفاقات پس از بازگشت به توافق با یکدیگر همکاری کنیم. همچنین اگر ما به توافق بازنگردیم و ایران نیز آماده این کار نباشد، در آن صورت از ما میخواهند که با یکدیگر همکاری نزدیک داشته باشیم که به طور قطع هم همین کار را خواهیم کرد.
وی درباره تاثیر ترور اخیر دانشمند برجسته هستهای ایران توسط رژیم صهیونیستی بر مذاکرات وین از ارائه پاسخی روشن به این سوال سر باز زد و گفت: تمرکز ما روی دیپلماسی است، اینکه ببینیم میتوانیم به توافق بازگردیم یا نه و سپس آن را مبنا قرار دهیم. اما اگر این اتفاق نیفتد و انتخاب ایران این باشد که به توافق بازنگردد واضح است که ما به سمت دیگر روشهای دیپلماتیک یا ... خواهیم رفت تا به برنامه هستهای ایران رسیدگی کنیم.
مالی در توضیح اینکه منظورش از روشهای دیپلماتیک و ... چیست، اظهار داشت: منظور من (روش های) اقتصادی و ... است. رئیس جمهور بایدن و وزیر امورخارجه آمریکا گفته اند که ما دیپلماسی را ترجیح میدهیم. ما بارها به صراحت گفته ایم که آماده بازگشت به توافق هستیم تا تحریمهای ناسازگار با توافق را لغو کنیم.
وی در ادامه باز هم تلاش کرد توپ را به زمین ایران بیندازد و گفت:، اما اگر ایران نخواهد که به توافق بازگردد و به توسعه برنامه هستهای اش ادامه دهد، چیزی که اکنون در حال روی دادن است در آن صورت ما باید متناسب با آن پاسخ دهیم. البته ما در گذشته این مسیر را رفته ایم و از این رو، گزینههای در دسترس آمریکا برای همه آشناست.
نماینده آمریکا در امور ایران درباره تفاوت رویکرد دولت پیشین ایران با رئیس جمهور کنونی کشورمان و اینکه این مسئله تغییری در موضع آمریکا ایجاد کرده است، بیان کرد: این، موجب تغییر موضع ما نشده است. از نظر من هنوز باید دید که تغییر دولت در ایران چه تغییری در موضع آن ایجاد کرده است. پنج ماه از آخرین دور مذاکرات (وین) گذشته است و اگرچه ایران در طول این مدت رویکرد بسیار سختگیرانهای در طرح خواسته هایش اتخاذ کرده، اما نمیتوان مذاکرات را پیش بینی کرد. بنابراین، اجازه دهید ببینیم آنها بر سر میز مذاکره چه میگویند. همان طور که میدانید دوشنبه به وین بازمی گردیم. با این حال، نشانههایی که آنها از خود بروز داده اند و ما نیز تنها کسانی نیستیم که این نشانهها را دیده ایم، ترغیب کننده و امیدبخش نیستند.
وی ادامه داد: روسیه، چین، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان همه در توافق هستیم. اکنون بیایید به توافق هستهای بازگردیم و این کار را از طریق حل وفصل مسائل باقیمانده از ماه ژوئن انجام دهیم. اما باید عجله کنیم، چراکه زمان به نفع ما نیست. به ویژه باتوجه به سرعت توسعه برنامه هستهای ایران ما زمان زیادی نداریم که بخواهیم نتیجه گیری کنیم ایران مسیر دیگری را در پیش گرفته است.
رابرت مالی درباره برخی از شروط برجام که دارای مدت زمان هستند و طی پنج، ١٠ یا ٢٠ سال منقضی میشوند و انتقاداتی که به این ویژگی برجام مطرح بود، گفت: ما با خروج از توافق این مرحله بحرانی را بیشتر به خود نزدیک کردیم. برخی شروط در توافق پس از ١٠ یا ٢٠ یا ٢٥ سال منقضی میشوند و برخی نیز هرگز منقضی نمیشوند، اما تراژدی خروج از توافق این بود که ما مدت زمان مواجهه با این مشکلات آتی را بسیار نزدیکتر کردیم. هدف ما زمانی که بر سر برجام مذاکره کردیم این بود که توافق را با موفقیت اجرا و اندکی اعتمادسازی کنیم تا بر اساس آن بتوانیم به مسائل بسیار بسیار زیاد دیگری که با ایران داریم بپردازیم. این چیزی بود که به آن امیدوار بودیم.
وی افزود:، اما با خروج از توافق مشکل این است که اکنون باید بر سر مسائلی صحبت کنیم که در سال ٢٠١٦ حل وفصل شده بود، به جای اینکه به مسائل دیگری بپردازیم که با ایران داریم و شفاف بگویم؛ مسائلی که ایران با ما دارد.
این مقام ارشد آمریکایی درباره چگونگی انجام دور جدید مذاکرات وین نیز گفت: ما در یک هتل اقامت خواهیم داشت و باید صبر کنیم ببینیم که دیگران که با ایران بر سر میز (مذاکره) صحبت میکنند چه چیزی (به ما) گزارش میدهند. البته نباید این گونه باشد، زیرا ما بارها به ایران گفته ایم که اگر خواهان حصول نتیجه و رسیدن هرچه سریعتر به نتیجه هستید بهتر است که رو در روی ما بنشینید.