نگاه آمریکا به دور هفتم و هشتم مذاکرات وین

اقتصاد ۲۴- «خبرنامه دیپلماتیک» متعلق به لورا روزن نوشت: در پی انتقادات تند مقامات آمریکایی و اروپایی مبنی بر اینکه پیشنهاد‌هایی تهران در وین غیرقابل توافق بود، مقامات ایرانی از رویکرد خود دفاع کردند.
به گزارش «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در نشستی با وزیر امور خارجه سوریه در تهران در روز دوشنبه ۶ دسامبر به خبرنگاران گفت: ادعای برخی از طرف‌های غربی مبنی بر اینکه ایران خواسته‌های حداکثری داشته، بی‌اساس است.

این دیپلمات ایرانی ادامه داد: ما با جدیت و حسن نیت در مذاکرات شرکت کردیم و در حالی که پشت میز مذاکره نشسته ایم به دنبال طرح B نیستیم.

در حالی که دولت بایدن ترجیح می‌دهد که ایالات متحده و ایران همچنان بتوانند به تفاهم در مورد بازگشت متقابل به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ دست یابند، یکی از مقامات ارشد آمریکایی به من گفت که ما در حال آماده شدن برای جهانی هستیم که در آن هیچ امکانی برای بازگشت به برجام وجود ندارد.

بیشتر بخوانید: یک برجام فروپاشیده، یک پلن B شکست‌ خورده/ آیا راهبرد هسته‌ای ایران نهفتگی است؟

برخی از هیئت‌های اروپایی و ایرانی گفتند که طرفین ممکن است روز پنجشنبه به وین بازگردند، در حالی که ایالات متحده اوایل امروز گفت که تاریخ بازگشت هنوز نهایی نشده است. یک مقام وزارت امور خارجه گفت: ما هنوز تاریخ تایید شده‌ای برای بازگشت به مذاکرات نداریم.
در همین حال، علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه ایران برای رایزنی به مسکو سفر کرد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در جریان یک نشست مجازی دو ساعته درباره موضوع هسته‌ای ایران گفت‌وگوی خوب و سازنده‌ای داشتند. روسیه و ایالات متحده به همراه اروپایی‌ها و چینی‌ها برای رسیدن به توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ به خوبی با یکدیگر همکاری کردند. سالیوان گفت که دو کشور به همکاری نزدیک خود در این زمینه ادامه می‌دهند.
نگرانی ویژه برای مذاکره‌کنندگان و اسرائیلی‌ها این است که ایران هفته گذشته، در جریان اولین مذاکرات وین در بیش از پنج ماه گذشته، شروع به استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته برای غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد در تأسیسات زیرزمینی فردو کرد و زمان گریز هسته‌ای فعلی خود را به حدود یک ماه کاهش داد.

اولیانوف، سفیر روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی در توییتر در پاسخ به این سوال که آیا مسکو در پشت صحنه به ایرانی‌ها می‌گوید که اقدامات اخیر آن‌ها در فردو مفید نیست و به شک و تردید مذاکره کنندگان غربی در مورد نیات ایران کمک می‌کند، گفت: ما فقط می‌توانیم تکرار کنیم که نتیجه گیری عجولانه، نابهنگام و مضر است.

بیشتر بخوانید: با موفقیت مذاکرات، ۲۰۰ میلیارد دلار از اموال ایران آزاد و با شکست احتمالا تهران غنی سازی ۹۰ درصد را آغاز می‌کند

مقامات آمریکایی می‌گویند: در حالی که دولت جدید ابراهیم رئیسی در ایران بیش از پنج ماه برای بازگشت به مذاکرات به منظور احیای توافق هسته‌ای تعلل کرد، غنی سازی ۲۰ درصد و ۶۰ درصد و استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته را به عنوان اهرم فشار برای کسب امتیازات بیشتر به کار گرفته است. زمانی که مقامات تهران در نهایت هفته گذشته به میز مذاکره آمدند، پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌ای را که در شش دور قبلی مذاکرات تهیه شده بود، اصلاح کردند تا ضمن برخورداری از تمام امتیازات غرب در مورد لغو تحریم‌ها، درخواست‌های بیشتری را مطرح کنند و تقریباً تمام سازش‌های طرف ایرانی در مورد به عقب انداختن برنامه‌ی هسته‌ای خود را کنار بگذارند.

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه به خبرنگاران گفت: من فکر می‌کنم، مقامات تهران حداقل معتقدند که می‌توانند اورانیوم غنی شده بیشتری را در سطوح بالاتر انباشته کنند و از سانتریفیوژ‌های پیشرفته‌تر به عنوان اهرمی برای توافقی استفاده کنند که فکر می‌کنند می‌توانند امتیازات بیشتری بگیرند و چیز‌های کمتری بدهند. این یک تاکتیک مذاکره‌ی کارساز نیست و نتیجه معکوس خواهد داشت.

استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته توسط ایران

دومین مقام ارشد آمریکایی گفت: پیشرفت‌های هسته‌ای ایران از زمان خروج ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران و اعمال تحریم‌های شدید علیه ایران، تهران را به کوتاه‌ترین زمان گریز هسته‌ای یعنی مدت زمان لازم برای تولید مواد شکافت‌پذیر بسیار غنی‌شده برای تولید یک سلاح هسته‌ای رسانده است. البته به گفته‌ی کارشناسان، تولید یک سلاح هسته‌ای برای ایران هنوز یک یا دو سال دیگر طول می‌کشد.
این مقام ارشد ایالات متحده، در مصاحبه‌ای گفت: من فکر می‌کنم به طور کلی، ایرانی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام، پیشرفت‌هایی در ظرفیت هسته‌ای خود انجام داده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها انباشت ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد و ۶۰ درصد و استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته و تخصص بیشتر در این زمینه است.

وی گفت: در فردو انباشت اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد و استفاده از سانتریفیوژ‌های پیشرفته IR-۶ در تأسیساتی به اجرا گذاشته شده است که هدف‌گیری آن دشوار است.
دومین مقام ارشد آمریکایی گفت: نگرانی این است که در سه ماهه اول سال آینده، دوران گریز هسته‌ای ایران شروع به نزدیک شدن به حاشیه‌ی خطا کند. باید توجه داشت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها هفته‌ای یک بار به صورت حضوری از تأسیسات ایران بازدید می‌کند. ایران در زمینه‌ی روشن نگه داشتن دوربین‌ها با آژانس همکاری خوبی ندارد. این امکان وجود دارد که به دوره‌ای برسیم که اساساً مقامات تهران برای پیکربندی چیز‌ها در حاشیه خطا قرار بگیرند و به سرعت اورانیوم بسیار غنی‌شده را برای ساخت بمب به دست آورند. این بدان معنا نیست که آن‌ها سلاح هسته‌ای خواهند داشت. گزارش‌های خارجی نشان می‌دهند که ممکن است دستیابی به این سلاح‌ها برای ایران یک یا دو سال طول بکشد.

بیشتر بخوانید: نا امیدی چینی‌ها از توافق

دومین مقام آمریکایی با اشاره به کوتاه شدن زمان گریز هسته‌ای ایران که برجام آن را به یک سال افزایش داد، گفت: هرگز زمان گریز هسته‌ای ایران تا این حد کوتاه نشده است. حتی قبل از توافق هسته‌ای موقت ایران در سال ۲۰۱۳، زمان گریز هسته‌ای دو یا سه ماهه داشتیم.

دومین مقام آمریکایی گفت: ایران با طرح مجدد همه چیز‌هایی که عباس عراقچی، مذاکره کننده سابق هسته‌ای ایران درباره آن مذاکره کرده بود، در تلاش است تا زمان مذاکرات را بیشتر کند.

او گفت: ما مطمئناً این توانایی را داریم که از طرق نظامی یا ابزار‌های دیگر در مقابل ایران واکنش نشان دهیم. اگر شواهد معتبری وجود داشته باشد مبنی بر اینکه تهران به سمت تولید مواد با درجه تسلیحات یا سایر کار‌های تسلیحاتی حرکت می‌کند، من فکر می‌کنم احتمال استفاده از این روش‌ها وجود دارد.
آیا شواهد معتبری وجود دارد که نشان دهد ایران در حال غنی سازی ۹۰ درصدی یا انجام کار تسلیحاتی است؟ این مقام ارشد آمریکا در پاسخ به این سوال گفت: فکر می‌کنم اگر به بخش پایانی سه ماهه اول سال آینده نزدیک شویم، به نقطه‌ی تصمیم می‌رسیم.

بیشتر بخوانید: همه علیه همه/احیای برجام چگونه می‌تواند منجر به یک نظم جدید منطقه‌ای شود؟

در حال حاضر، رئیس سیا هیچ مدرکی دال بر این موضوع ندارد که ایران تصمیم دارد سلاح بسازد. ویلیام برنز، مدیر سیا، روز دوشنبه گفت که آژانس تحت نظارت او ​​هیچ مدرکی دال بر تصمیم رهبری ایران برای تولید سلاح هسته‌ای ندیده است.
او در حالی صحبت می‌کرد که دیوید بارنیا، مدیر اسرائیلی موساد، در واشنگتن در حال گفتگو با همتایان آمریکایی در مورد اطلاعات اسرائیل درباره‌ی ایران بود و در اواخر این هفته بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل نیز به وی ملحق شد.

یکی دیگر از مقامات وزارت خارجه آمریکا گفت: «ما همچنان امیدواریم که ایرانی‌ها به وین بازگردند تا با حسن نیت درباره این موضوعات گفتگو کنند». وی افزود: «در دور‌های اول تا ششم پیشرفت خوبی حاصل شد... امید ما این بود که ایرانی‌ها با تکیه بر پیشرفت‌هایی که به دست آمده بود، برای کار بر روی موضوعات باقی‌مانده به وین بیایند. امیدواریم دور هشتم متفاوت پیش برود.»
یک مقام ارشد آمریکایی به من گفت: نگرانی این است که در سه ماهه اول سال آینده، نقطه گریز ایران به «حاشیه خطا» نزدیک شود.