صاحبان بیت‌کوین با آقای چارلز پانزی آشنا شوید

اقتصاد ۲۴-رابرت مک کاولی، استاد دانشگاه آکسفورد می‌گوید علیرغم اینکه بیت‌کوین رتبه اول دارایی‌ها با بیش‌ترین بازده مالی را در سال ۲۰۲۱ داشته است، اما این ارز دیجیتال در واقع رتبه اول را در میان کلاهبرداری‌های «ترفند پانزی» داراست.
مک‌کاولی در یک مقاله تئوریک که توسط فایننشال‌تایمز منتشر شد، خاطرنشان کرده که مقایسه بیت‌کوین با «ترفند پانزی» دست کم گرفته شده است. این محقق پیش‌بینی کرد کسانی که روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری می‌کنند برای بازده بلندمدت «یک کوپن صفر» را خریداری کرده‌اند.
به گفته مک کالی، بیت کوین هیچ مبنایی برای کسب درآمد سرمایه گذاران ندارد مگر اینکه دارایی‌های خود را به شخص دیگری بفروشند. علاوه بر این، او پیش‌بینی کرد که فروپاشی بیت‌کوین فاجعه‌بارتر از ماجرای پانزی خواهد بود و عوامل متعددی را بر خواهد انگیخت.

ترفند پانزی چیست؟

ماجرای «ترفند پانزی» به دهه ۱۹۲۰ آمریکا بر می‌گردد. چارلز پانزی در آن زمان و در شرایطی که بانک‌ها به سپرده‌گذاران خود حداکثر ۵ درصد سود پرداخت می‌کردند، موفق شد با وعده سود ۵۰ درصدی ۲۰میلیون دلار از مردم جمع کند. ارزش پولی که او صد سال پیش به جیب زد با احتساب تورم یک قرن اخیر، بیش از ۲۷۲ میلیون دلار برآورد می‌شود. او به به سرمایه‌گذاران خود یک کوپن عرضه می‌کرد که نامش را «پاسخ بین‌المللی» (international reply coupon) گذاشته بود و قرار بود به دارندگان آن در سررسید، سود کلانی پرداخت شود.

بیشتر بخوانید: اعلام وضعیت اضطراری در صنعت استخراج رمزارز/ مهاجرت ماینرهای ایرانی به آمریکا، کانادا، روسیه و قزاقستان سرعت گرفت

او البته برای مدتی نیز این سود را به برخی پرداخت کرد، اما سود پرداختی در واقع سود واقعی حاصل از کار و سرمایه‌گذاری نبود بلکه پولی بود که در حقیقت از پول سپرده‌گذاران تازه پرداخت می‌شد. پس از افشای راز این کلاه‌برداری، «ترفند پانزی» به یک نام عام برای اینگونه کلاه‌برداری‌ها تبدیل شد. در این ترفند به سرمایه‌گذاران سود‌هایی برگردانده می‌شود که از بهره‌های متعارف به شیوه‌ای غیرعادی بالاترند. البته این سود از پول سرمایه‌گذاران بعدی تأمین می‌شود و شرکت یا فرد دریافت‌کنندهٔ سرمایه، نیازی به انجام کار اقتصادی با پول دریافتی ندارد. به طور خلاصه، «ترفند پانزی» نوعی کلاهبرداری است که در آن باور به موفقیت یک بنگاه اقتصادی غیرموجود، با پرداخت بازدهی سریع به اولین سرمایه‌گذاران از پول سرمایه‌گذاری شده توسط سرمایه‌گذاران بعدی تقویت می‌شود.

استیبل کوین‌ها ممکن است باعث سقوط بیت کوین شود

گفتنی است مک‌کاولی در مقاله تحلیلی خود از سقوط «استیبل‌کوین»‌های متصل به دلار به عنوان نقطه ضعف حیاتی بیت‌کوین یاد می‌کند و معتقد است که سقوط استیبل‌کوین‌ها می‌تواند به راحتی کل اکوسیستم کریپتو را مختل کند. او می‌افزاید جریان نقدی بیت‌کوین شبیه طرح پمپ و تخلیه سهام است که بر اساس طرح پانزی ایجاد می‌شود. مک کولی معتقد است که بیت کوین در واقع بر اساس یک چرخه مداوم «پمپاژ و دامپینگ» کار می‌کند که ترس از دست دادن دارایی، به عنوان کاتالیزور آن عمل می‌کند. مک کالی خاطرنشان می‌کند که مصرف برق ببرای استخراج بیت‌کوین، یک نگرانی جدی دیگر است که آن را فاجعه بارتر از ترفند پانزی می‌کند.

فقط ماینر‌ها سود می‌برند

مک کاولی معتقد است در اکوسیستم بیت‌کوین مانند «ترفند پانزی» تنها تعداد کمی از افراد کوین سود می‌برند که ماینر‌ها هستند. او نوشته است: تا زمانی که شبکه همچنان در حال کار است، سود ماینر‌ها تضمین شده است.

مک کولی خاطر نشان می‌کند با ناشناس ماندن خالق بیت کوین، که به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معروف است، سرمایه گذاران در صورت ضرر هیچ شخص مرکزی را برای پیگیری پول از دست رفته خود نخواهند داشت.
مک کاولی تنها محققی نیست که چنین نگاه بدبینانه‌ای نسبت به بیت‌کوین دارد. به تازگی، «اسوار پراساد» استاد سیاست تجاری در دانشگاه کرنل، نیز پیش بینی کرده که روز‌های بیت‌کوین می‌تواند به شماره بیفتد. به گفته پراساد، بیت کوین فاقد کارایی و ناتوان در تسهیل پرداخت‌ها است.

فرازدیلی