سال ۲۰۲۱؛ آغاز و پایانی بحرانی برای جو بایدن

اقتصاد ۲۴-سال ۲۰۲۱ میلادی، اولین سال ریاست جمهوری جو بایدن در ایالات متحده بود و بر خلاف تصور برخی که انتظار داشتند با پایان زمامداری ترامپ، آمریکا و جهان روی آرامش نسبی به خود ببیند، دوازده ماه گذشته آبستن تحولات و بحران‌های بسیاری بود.
مهم ترین بحران داخلی این کشور در ۶ ژانویه رقم خورد. در این روز طرفداران دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده در واشنگتن گرد هم آمده و به سخنرانی او که بار دیگر به اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری اعتراض داشت گوش دادند.
او در این سخنرانی با اشاره به ساختمان کنگره (کاپیتول) گفت که برای احقاق حق باید به این ساختمان رفت.
عصر همان روز صد‌ها تن از طرفداران او به ساختمان کنگره آمریکا یوروش برده و پس از درگیری با محافظان وارد آن شدند و علاوه بر ضرب و شتم افرادی که مقابلشان مقاومت می‌کردند، دست به غارت اموال کنگره آمریکا زدند.

بیشتر بخوانید: مخمصه بایدن درمورد ایران در سال۲۰۲۲

بسیاری از طرفداران ترامپ سخنرانی روز ۶ ژانویه او را دستوری برای توقف پروسه تایید نتایج انتخابات در سنای این کشور می‌دانستند.
با یورش مهاجمان، مایک پنس معاون ترامپ که در آن روز مطابق با قانون اساسی آمریکا ریاست سنا را برعهده داشت و بر کار تایید آرای الکترال نظارت می‌کرد مجبور به ترک ساختمان شد و به کمک محافظان، سایر قانونگذاران و کارکنان کاپیتول نیز به سرعت به مکانی امن منتقل شدند.
خشونت معترضان طرفدار ترامپ در جریان یورش به ساختمان کاپیتول در مجموع ۵ قربانی بر جای گذاشت و برخی این حادثه را زلزله‌ای برای دموکراسی آمریکا توصیف کردند.

ادای سوگند و آغاز رسمی ریاست جمهوری

حدود دو هفته پس از این حادثه یعنی در ۲۰ ژانویه؛ زمانی که هنوز کشور در شوک حمله به کاپیتول بود، جو بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهور ایالات متحده سوگند یاد کرد و کامالا هریس نیز رسما به عنوان اولین زنی که به مقام معاونت رئیس جمهور می‌رسد، کار خود را آغاز کرد.
جو بایدن در مراسم ادای سوگند که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا همچنین نگرانی‌ها از وقوع یک حمله دیگر بصورت محدود برگزار شد، خواستار اتحاد همه آمریکایی‌ها شد و گفت: «این یک لحظه تاریخی برای ماست و باید راه وحدت را دنبال کنیم و به عنوان یک آمریکای واحد با بحران‌ها و چالش‌ها روبرو شویم.»
بایدن در ۱۰۰ روز نخست ریاست جمهوری خود با صدور دستورات اجرایی به بیش از یک سوم وعده‌های انتخاباتی‌اش عمل کرد، با این وجود هزینه‌های برنامه‌های بلندپروازانه‌اش به زودی باعث ایجاد شکاف‌هایی میان اکثریت دموکرات‌ها در پارلمان شد.

تلاش برای بهبود روابط با متحدان اروپایی

جو بایدن در ماه ژوئن در اولین سفر رسمی خود به خارج از کشور رهسپار اروپا شد؛ با این پیام برای اصلی‌ترین متحدان آمریکا که «آمریکا بازگشته است».
او در جریان نشست گروه ۷ که در کورنوال بریتانیا برگزار شد، تلاش کرد تا آسیب وارد شده به روابط دو سوی اقیانوس اطلس در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ را بهبود بخشد و همین کار را چند روز بعد در جریان نشست سران ناتو در بروکسل انجام داد و چین را یک چالش بزرگ جدید برای همه متحدان توصیف کرد.
او به سوئیس نیز سفر و در آنجا با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیدار کرد. بایدن خواستار روابط قابل پیش‌بینی‌تری میان ایالات متحده و روسیه شد و پوتین نیز این دیدار را «سازنده» ارزیابی کرد.

بحران زیردریایی‌ها؛ تیرگی روابط فرانسه و آمریکا

جو بایدن در ماه سپتامبر از اتحاد نظامی کشورش با استرالیا و بریتانیا با هدف مهار چین خبر داد. کانبرا نیز با لغو قرارداد خرید چند میلیارد دلاری زیردریایی‌های فرانسوی و عقد قرارداد جدیدی برای خرید زیردریایی‌های آمریکایی خشم پاریس را برانگیخت.
ماجرای رسوایی زیردریایی‌ها درنهایت بایدن را بر آن داشت تا در ماه اکتبر در دیدارش با امانوئل ماکرون در ایتالیا در جریان برگزاری نشست گروه ۲۰، از همتای فرانسوی‌اش عذرخواهی کند.
دیدار‌های رم یک ماه بعد در جریان نشست آب و هوایی گلاسگو موسوم به «کوپ۲۶» به میزبانی بریتانیا تازه گردید؛ جایی که چین و ایالات متحده یعنی بزرگترین تولیدکنندگان دی اکسید کربن در کره زمین، توافق کردند تا برای مهار وضعیت اضطراری آب و هوایی همکاری کنند.
با این وجود برخلاف بسیاری از رهبران تاثیرگذار جهان، حضور رئیس جمهور چین در این نشست و سخنرانی او به شکل مجازی بود و در پایان گفتگو‌ها نیز پیمانی مبهم عقد شد که بسیاری را ناامید کرد.

بحران تایوان

شی جین پینگ در ماه نوامبر بار دیگر در یک رویداد مجازی مهم شرکت کرد و این‌بار گفتگویی دوجانبه و طولانی با جو بایدن داشت.
در پایان این دیدار غیرحضوری، برای هر دو ابرقدرت روشن شد که با وجود همه سخنان خوب رد و بدل شده، شکافی جدی میان دیدگاه‌های دو طرف در موضوع تایوان وجود دارد.
این نتیجه گیری باعث گردید عزم هر دو سو برای تقویت نیروی نظامی و قدرت دفاعی متحدان خود در آب‌های شرق آسیا جدی شود و زمزمه‌های پدیدار شدن یک بحران سیاسی جدید نیز در عرضه بین‌الملل قدرت گیرد.

یورونیوز