واردات آب؛ از مترمکعبی ۷۰ هزار تومانِ تاجیکستان تا افغانستانِ ناامن

اقتصاد ۲۴- علیرضا شریعت درباره واردات بعنوان راهکاری برای حل بحران آب در کشور اظهار داشت: این روز‌ها به دلیل بروز خشکسالی شدید و کاهش چشمگیر بارندگی و صد البته سوءمدیریت منابع آب، واردات مجددا در دستور کار دولتمردان قرار گرفته است، ولی باید پرسید وابسته کردن کشور به آب دیگر کشور‌هایی که هرچند در حال حاضر دارای تعاملات خوبی با آن‌ها هستیم، ولی احتمال هرگونه تغییری در این تعاملات وجود دارد، گزینه منطقی است یا خیر؟

وی با طرح این پرسش که آیا در شرایط تحریم و مشکلات شدید اقتصادی، امکان سرمایه‌گذاری در این زمینه وجود دارد؟ ادامه داد: آیا با وجود تعرفه تقریبا و یا بهتر بگوییم تحقیقا مجانی آب، انتقال آن با صرف هزینه‌های بسیار بالا مقرون به‌صرفه است؟ آیا می‌دانیم که برای انتقال آب از کشوری مثل تاجیکستان حداقل به ۵۰۰ کیلومتر تونل و خط انتقال نیاز است که علاوه بر نیاز به سرمایه‌گذاری بسیار زیاد قیمت هر متر مکعب آب را به حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان می‌رساند؟ آیا قرار است از کشوری مثل افعانستان که ده‌ها سال است جولانگاه عناصر شورشی است و در حال حاضر هیچ چشم‌انداز روشنی در ثبات سیاسی آن مشاهده نمی‌شود وارد معاهده واردات آب شویم؟ قرار است آب وارداتی برای کدام بخش مصرف شود؟ اگر بگوییم صرفا برای کشاورزی که وامصیبتاست و اگر بگوییم صرفا برای صنعت که واویلاست و اگر بگوییم فقط برای شرب است حرفی برای گفتن باقی نمی‌ماند.

سیاست؛ تداوم واردات آب را تضمین می‌کند؟

دبیر کل فدراسیون صنعت آب همچنین تاکید کرد: آیا تضمینی هست که در صورت عقد قرارداد وارادت آب به ایران، همین کشور‌ها در آینده در صورت بروز مشکلات خشکسالی و یا بر اثر فشار‌های سیاسی توسط قدرت‌های جهانی به تعهدات خود در قبال انتقال آب عمل کنند؟ این‌ها همه سوالاتی است که اگر از هر فرد غیر متخصصی در زمینه آب پرسیده شود بدون شک پاسخ منفی است.

هنوز به روش‌های شکست‌خورده "توزیع آب به هر قیمتی" روی می‌آوریم

وی خاطرنشان کرد: امروز به جای اینکه هر روز و از هر تریبونی موضوعاتی، چون آب‌های ژرف، انتقال آب بین حوضه‌ای، باروری ابر‌ها و .. مطرح شود، بهتر است با تغییر دیدگاه و پارادایم به موضوع مدیریت مصرف و تقاضا بپردازیم. دهه‌ها است بسیاری از کشور‌های دنیا حتی کشور‌هایی که کمترین تنش آبی دارند با مدیریت منابع آب و مدیریت تقاضا به استقبال تغییرات اقلیمی و سازگاری با خشکسالی رفته‌اند و حال آنکه ما هنوز به همان روش‌های مرسوم و شکست‌خورده یعنی توزیع آب به هر قیمتی روی می‌آوریم. قرار نیست مجددا چرخ را اختراع کنیم. همه راهکار‌های تجربه شده موفق در زمینه مدیریت منابع آب وجود دارد و اینکه چه اصراری داریم که با همان فرمان حرکت کنیم تعجب‌آور است.

با چه توجیهی قرار است آب وارد کنیم؟

شریعت بیان داشت: جای شگفتی بسیار است که علیرغم اینکه همه ما می‌دانیم در حال حاضر کشورمان با صادرات محصولات پرآب عملا در حال صادرات آب است، چگونه و با چه توجیهی می‌خواهد به واردات آب روی آورد؟ ما در فدراسیون صنعت آب ایران مدت‌هاست از طرق مختلف دیدگاه‌های خود را به منظور اتخاد راهکار‌های اصولی‌تر، بهتر و کم‌هزینه‌تر به منظور استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود منابع آب ارائه کرده‌ایم.

راهکار‌ها کدامند؟

وی الزام به توسعه پایدار و بر مبنای آمایش سرزمین، ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای آب به توجه به محدودیت‌های منابع، بازچرخانی آب و استفاده از پساب تصفیه‌شده در کشاورزی، صنعت و آب خاکستری برای مصارف بهداشتی خانگی، لزوم سرمایه‌گذاری برای به‌روز کردن تجهیزات انتقال آب داخل شهری با توجه به فرسودگی این تجهیزات، تغییر الگوی کشت محصولات پرآب بر به محصولات کم‌آب‌بر با التزام به زنجیره ارزش، انتقال صنایع از شهر‌ها و مناطق کم‌آب به حاشیه دریا و یا استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز تجهیزات و ماشین‌آلات در صنایع موجود، استفاده از تکنولوژی نوین کشاورزی، ایجاد بازار آب و نگاه جدی به اقتصاد آب، اصلاح تعرفه آب بخش کشاورزی، صنعت و شرب در راستای صرفه‌جویی و جذاب کردن صنعت آب برای سرمایه‌گذاران، استفاده از همه دیدگاه‌های اندیشمندان عرصه آب و بخش خصوصی و علی‌الخصوص مردم و ذی‌نفعان در زمینه مدیریت منابع آب را از جمله راهکار‌های حل بحران آب به جای واردات برشمرد.

بیشتربخوانید:برنامه استفاده از آب‌های ژرف را متوقف کنید

دبیر کل فدراسیون صنعت آب گفت: پیش‌بینی‌های انجام‌گرفته در ارتباط با افزایش دمای کره زمین، کاهش بارندگی و تغییرات شدید هیدرولوژی علی‌الخصوص در منطقه خاورمیانه طی سال‌های آینده، بدون شک کشورمان را دچار چالش‌های اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و سیاسی بیشتری خواهد کرد و عدم توجه به این راهکار‌های عقلایی، ممکن است زمینه را برای تهدیدات امنیتی در دیگر حوضه‌های آبریز فراهم آورد.

وی یادآور شد: دیگر زمان انجام کار‌های پرهزینه، غیرکارشناسی و احساسی نیست و فرصت چندانی نداریم. یادمان باشد چالش کمبود آب، چالشی نیست که بتوان با چاپ اسکناس بی‌پشتوانه و یا استقراض از بانک مرکزی و .. بصورت مقطعی از آن عبور کرد، هر چند همین روش‌ها هم تورم سنگینی به دنبال داشته است، به عبارتی آب را نمی‌توان چاپ و تکثیر کرد و این ماده حیاتی که ماهیت اجتماعی دارد را فقط و فقط با روش‌های تجربه‌شده و موفق کشور‌های پیشرفته می‌توان مدیریت کرد.